De geschiedenis van koffie

Koffie is tegenwoordig niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven. Voor veel mensen begint de dag met een warme kop koffie. Maar wie is er op het idee gekomen om koffie te gaan drinken? En hoe is deze drank in Europa geïntroduceerd? Over waar koffie precies vandaan komt, gaan verschillende verhalen rond.

De legende van Kaldi

De oudste legende over het ontstaan van koffie gaat over een geitenhoeder genaamd Kaldi uit Kaffa, een provincie in het huidige Ethiopië. Ergens rond het jaar 850 merkte Kaldi dat zijn geiten meer energie kregen na het eten van een bepaalde bes. Benieuwd naar de werking van deze ‘magische bes’ besloot de geitenhoeder er zelf op een paar te kauwen. Toen hij zijn ontdekking bij het plaatselijke klooster meldde, gooiden de monniken zijn meegebrachte bonen afkeurend in het vuur. Kaldi merkte echter dat bessen hierdoor een heerlijk aroma verspreidden. Hij haalde de geroosterde bonen daarom uit de as en loste ze op in water. Het eerste kopje koffie was hiermee een feit.

Net zoals de meeste sappige historische anekdotes, is dit verhaal waarschijnlijk een mythe. Het verhaal van Kaldi duikt namelijk pas voor het eerst op in 1671, meer dan acht eeuwen na dato. Wat wel vaststaat, is dat de koffieplant oorspronkelijk uit Ethiopië afkomstig is. Men begon hier in de loop der eeuwen steeds meer met de koffiebessen te experimenteren. In eerste instantie gebeurde dit door kokend water over de bessen te gooien. Pas eeuwen later, in de 15e eeuw ontdekte men dat je van de bonen koffie kon maken.

Handel in koffie

Het waren echter niet de Ethiopiërs, maar de Arabieren die met deze ontdekking kwamen. Vanaf de 11e eeuw begonnen Somalische handelaren namelijk koffie naar het Arabisch schiereiland te exporteren. De inwoners genoten van de komst van het drankje. De Islam verbiedt namelijk het drinken van alcohol. Koffie was daarom een welkom alternatief voor bier of wijn. Het kreeg de naam 'qahwah', dit betekent 'geeft sterkte' of 'macht'. De naam koffie is afgeleid van deze Arabische benaming.

Aan het einde van de 16e eeuw vond koffie ook zijn weg naar in Europa. De Arabieren verkochten de bonen aan kooplieden uit Venetië, die de drank op hun beurt over het hele Europese continent verspreidden. Koffie werd rond deze tijd zeer populair in Europa. Dit was terug te zien aan het aantal koffiehuizen, die als paddenstoelen uit de grond schoten in de Europese hoofdsteden. Tot aan het einde van de 17e eeuw was de koffiehandel in handen van de Arabieren.

Koffie tegenwoordig

Tegenwoordig wordt de koffie geproduceerd in onder andere Midden-Amerika, Brazilië en sommige delen van Zuid-Amerika. De drank is op dit moment na olie het belangrijkste handelsproduct ter wereld. Ook is het zo dat er tegenwoordig veel verschillende soorten koffie zijn. Tegenwoordig is er veel vraag naar andere soorten koffie, zoals espresso, cappuccino en latte macchiato. Ook in Nederland zijn we dol op koffie. Uit een recent brancherapport van Offerte zien we dat Nederlanders gemiddeld 8,4 kilo per jaar aan koffie drinken. Het grootste gedeelte hiervan drinken we op werk, waar er steeds meer vraag is naar professionele koffieapparaten.

Afbeeldingen:

• Afbeelding: Pera Museum [Public domain], via Wikimedia Commons