15 december jarig: Lezjer Zamenhof
Lezjer Zamenhof creëerde Esperanto omdat hij denkt dat een gemeenschappelijke taal zal bijdragen aan het oplossen van conflicten in de wereld. Volgens hem is ‘het niet kunnen communiceren met andere groepen, en de misverstanden die daaruit ontstaan’, namelijk de belangrijkste oorzaak van botsingen tussen mensen. Naast het Esperanto spreekt hij ook vier andere talen vloeiend. Lezjer Zamenhof werd geboren op 15 december 1859 te Bialystok.
Zamenhof groeide op in Bialystok als zoon van zionist Mordechai Zamenhof en Rozalia Zofer. Door zijn jeugd in het dorp in de Litouwse provincie van het Russische tsarenrijk kwam hij in aanraking met veel verschillende bevolkingsgroepen. Zo werd Bialystok bewoond door Polen, Duitsers, Russen en Joden, die allemaal hun eigen taal spraken. Zamenhof kwam al op jonge leeftijd tot de conclusie dat etnische conflicten tussen deze groepen vooral ontstonden omdat zij elkaar niet goed konden begrijpen.
Nadat hij op zijn dertiende met zijn familie naar het Poolse Warschau verhuisde, maakte hij op de universiteit een eerste aanzet voor een internationale taal. Zamenhof sprak vloeiend Pools, Russisch, Duits en Jiddisch en beheerste ook Frans, Hebreeuws, Grieks, Latijn en Engels. Hij wilde de grammatica van zijn universele taal in eerste instantie baseren op het Grieks en Latijn, maar kwam na een nadere bestudering van het Engels tot de conclusie dat zijn taal een simpelere grammatica moest hebben.
In 1878 had hij zijn taal bijna af, maar hij vond zichzelf te jong om het in die tijd te publiceren. Zamenhof ging daarom eerst geneeskunde studeren in Moskou en Warschau. Door zijn huwelijk met Klara Silbernik, de dochter van een rijke zeepfabrikant, had Zamenhof in 1887 wel genoeg geld om zijn taal te publiceren. Onder de naam Dr. Esperanto, wat iets als Dr. Hoopvol betekent, gaf hij in 1887 een boek uit met zijn Lingvo internacia (internationale taal). Degenen die de taal leerden, gingen het echter al snel Esperanto noemen, naar Zamenhofs pseudoniem.
Zijn taal sloeg na verloop van tijd aan in verschillende landen. Zamenhof werkte de rest van zijn leven als oogarts, waarna hij op 14 april 1917 overleed in Warschau. Zijn drie kinderen, die allemaal Esperanto leerden, kwamen allen om tijdens de Holocaust.
