3 historische badplaatsen in Nederland
Het is tropisch warm in Nederland. Het nationaal hitteplan is zelfs van kracht. De komende dagen blijft het warm, wat betekent dat het weer is om met heel Nederland naar de stranden te trekken. De redactie van IsGeschiedenis.nl zet in dit artikel 3 historische badplaatsen in Nederland op een rij, zodat jij weet waar je naar toe kunt met dit warme weer.
Scheveningen
Scheveningen kent haar oorsprong waarschijnlijk rond de 10e of 11e eeuw. De naam Scheveningen werd voor het eerst genoemd in een grafelijk register dat is opgesteld rond 1284. Vermoed wordt dat Scheveningen ontstaan is door de opkomst van Den Haag. Den Haag kon als afzetmarkt fungeren van de vis die in Scheveningen gevangen werd. Dit zorgde ervoor dat de vissersbevolking een economische basis verkreeg. Het dorpje Scheveningen was erg klein, er waren maar drie straten. Toen Constantijn Huygens in 1665 een straatweg aanlegde tussen Den Haag en Scheveningen groeide het dorp stukje bij beetje. Scheveningen werd een uitvalsbasis voor Hagenaren, om even te ontsnappen uit het drukke leven.
Scheveningen als badplaats begon met het openen van een badhuisje van Jacob Pronk in 1818. Tussen 1844 en 1862 opende A.E. Maas ook een badinrichting aan het einde van de Keizerstraat. Dit zorgde voor een explosieve groei die zich na enige tijd steeds verder verplaatste van de badhuizen af en richting de zee. Door het aanleggen van de nieuwe Badhuisweg die vanuit Den Haag richting de badhuizen en naar zee voer, werd het ook steeds makkelijker om er te komen. Naast badhuizen langs deze weg, kwamen er ook allemaal hotels. Het badhuisje van Jacob Pronk werd in 1884 het Kurhaus.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
Katwijk aan Zee
De naam Katwijk is mogelijk afgeleid van de Germaanse stam de Chatten. Ook zou het zo kunnen zijn dat het een verwijzing is naar het woord kat, wat een vissersboot was. De naam wijk is afkomstig van het Latijnse woord vicus wat woonplaats betekent. Katwijk wordt voor het eerst in de bronnen genoemd in 1231 onder de naam Catwijck. Er wordt later ook in de bronnen geschreven over een visafslag op het strand van Katwijk aan Zee. Van oorsprong is Katwijk een heerlijkheid die doorging onder de naam Beide Katwijken en ’t Zandt. De heerlijkheid was in het bezit van het geslacht van de baron Van Wassenaer. De bezitter van de heerlijkheid Beide Katwijken en ’t Zandt werd dan ook wel Van Wassenaer van Catwijck genoemd.
Tijdens de Romeinse tijd was Katwijk aan Zee een belangrijke plek. Het dorpje ligt namelijk bij de monding van de Oude Rijn en de Oude Rijn was een natuurlijke grens van het Romeinse Rijk. Ook tijdens de Middeleeuwen had Katwijk aan Zee een belangrijke rol. Willibrord landde namelijk in 690 in Katwijk aan Zee. Vanuit Katwijk aan Zee begon hij zijn tocht om zijn geloof over te brengen naar de Friezen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Katwijk aan Zee opnieuw onderdeel van een verdedigingslinie. De Duitsers braken een 200 meter brede strook huizen af om langs de kust de Atlantikwall te plaatsen.
Renesse
In een oorkonde in 1226 wordt de naam van Renesse als eerst genoemd, toen nog Riethnesse. Deze naam stamt waarschijnlijk van de naam Riethnisse, wat een met riet begroeid laag gelegen stuk land is, of Réénisse, wat een met greppels doorkruist laag stuk land is. De inwoners van het dorpje zelf, dat dus met een stukje land bedekt met riet in de zee stak, noemde het Renisse. Zij werden spottend zandloapers genoemd, omdat zij deels leefden op het strand. Of geitenbokken omdat iedereen in het dorp geiten bezat.
De eerste badgasten vonden Renesse pas aan het begin van de 20e eeuw. In Renesse vonden zij rust en stilte, die op veel andere stranden al niet meer te vinden was. Zij zorgden er echter ook voor deze rust en stilte nooit meer hetzelfde was doordat zij zomerhuisjes gingen bouwen. Hierdoor werden er ook bijvoorbeeld strandtenten gebouwd aan het strand om de toeristen van alle gemakken te voorzien. In die tijd heette een strandtent nog een verversingstent. Je kon hier onder andere bijvoorbeeld badkleding huren. Tijdens de watersnoodramp van 1953 had Renesse geluk en bleef het plaatsje droog. Na de ramp werd Schouwen-Duiveland een schiereiland, wat zorgde voor een enorme toename van het toerisme. De rust en stilte die voorheen hier gevonden kon worden is niet meer. Vandaag de dag is Renesse een badplaats waar jong en oud graag komen.
Bronnen:
ad.nl, Lokaal tot 35 graden. Nationaal hitteplan van kracht
wikipedia.nl, Scheveningen (Geschiedenis)
denhaag.nl, Geschiedenis van Scheveningen
wikipedia.nl, Katwijk (Zuid-Holland)
home.versatel.nl, De geschiedenis van Katwijk
geschiedenisvanzuidholland.nl, Geschiedenis van Katwijk
reizen-en-recreatie.infonu.nl, Katwijk aan Zee: vissersdorp met een lange geschiedenis
wikipedia.nl, Renesse
renesse.com, Historie
Afbeeldingen:
wikipedia.nl, Strand in Scheveningen in 1900.
wikipedia.nl, Scheveningen op een kaart uit 1712
commons.wikimedia.org, Map of Katwijk (1865)
commons.wikimedia.org, Gemeente Renesse, Zeeland, Nederland