5 onvergetelijke kinderprogramma’s uit de jaren ’50
De eerste televisie-uitzending in Nederland was op 2 oktober 1951. Alle uitzendingen waren destijds live, er kon nog niks worden opgenomen. Begin 1955 verschenen er ook kinderprogramma’s. Dappere Dodo was de eerste poppenserie voor kinderen.
Dappere Dodo
Het live marionettenspel van Bert Brugman over Dappere Dodo, Kees, de kapitein, ome Harkie, juffrouw Vulpen, Opa Buiswater en het schip de Schele Zeemeermin zag het levenslicht in 1955. Brugman was al eerder bezig met poppentheaters. Hij had een eigen familiebedrijf in de jaren ’30. De poppenspeler kreeg in 1955 het verzoek om een kinderprogramma te verzorgen en bedacht daarom de avonturen van Dappere Dodo en zijn consorten. Samen reisden ze de wereld rond op zoek naar avontuur. De show werd zeer goed bekeken. Toen ‘tante’ Hannie Lips een fietsvlaggetje met Dappere Dodo erop beloofde aan diegene die haar een brief zou sturen, kreeg zij ruim 15.000 verzoeken.
Jongens, meisjes, kijk nu goed. Wat die dapp’re Dodo doet. ’t Is een jongen met veel pit. Waar geen greintje kwaad in zit.
https://www.youtube.com/watch?v=--6mgh7d10A
Swiebertje
John Uit den Bogaard werd geïnspireerd door een schilderij van een landloper en bedacht de verhalen over de zwerver in 1936. In 1955 werden de eerste twee afleveringen uitgezonden van Swiebertje. Het blijkt een succesvol begin te zijn, in 1961 start de televisieserie. De zwerver Swiebertje kon rekenen op juffrouw Saartje, de huishoudster van de burgermeester, die in hem weinig problemen zag. De veldwachter Bromsnor dacht daar anders over, waardoor Swiebertje en de veldwachter vaak mot hadden.
De levenswijze van Swiebertje was vrij jaloersmakend, hij deed gewoon waar hij zin in had. In ’68 werd ook het karakter Malle Pietje geïntroduceerd. Vier jaar later heeft het programma een omvangrijk publiek van 6 miljoen kijkers. In 1975 eindigt de serie met het vertrek van Swiebertje. Hij besluit zijn geluk te beproeven in Canada. Het stopzetten van de tv-serie hielp de acteur Joop Doderer echter niet. De Swiebertje-acteur werd in het dagelijks leven nog steeds gezien als de zwerver uit de serie.
https://www.youtube.com/watch?v=eyk57anY5sU
Paulus de Boskabouter
Jean Dulieu, zijn echte naam was Jan van Oort, bedacht Paulus de Boskabouter in 1944. Dulieu werd gedwongen te stoppen bij het Concertgebouw Orkest door de oorlog en begon schetsen te maken. Er kwam een kaboutertje uit, die zijn vrouw Paulus noemde. Al in 1946 verschenen strips over Paulus in het blad Het Vrije Volk. Vanaf 1955 werden de avonturen van Paulus de Boskabouter uitgezonden op de radio. De VARA maakte er een hoorspel van die de (door Dulieu ingesproken) dialoog tussen de heks Eucalypta en onze held Paulus extra spanning gaf.
Gelukkig werd de boskabouter bijgestaan door onder andere de uil Oehoeboeroe, de das Gregorius en de raaf Salomo . In 1967 verscheen de kabouter ook op televisie en was daarmee de eerste Nederlandse kinderserie in kleur. Jean Dulieu maakte er een poppenspel van en sprak net zoals bij het radioprogramma alle stemmen zelf in. De Engelse variant van de teleivisieserie ‘Paulus the woodgnome’ werd bekeken in Groot-Brittannië, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland.
https://www.youtube.com/watch?v=PCGTq2Pr9HY
Pipo de Clown
In 1958 begon de legendarische kinderserie Pipo de Clown. Wim Meuldijk bedacht het optimistische karakter van Pipo. Pipo de Clown werd in zijn avonturen vergezeld door Mammaloe, Petra, de taartjesliefhebber Dikke Deur, Plom, Felicio, de indiaan Klukkluk en de boeven Snuf en Snuitje. De woonwagen van de clown getrokken door ezel Nono herinneren veel oud-kijkers zich nog. Net zoals de uitspraken in de serie: “Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen….sssssttt.”
Lees hier meer over Pipo de Clown
https://www.youtube.com/watch?v=i-KVvatFtsw
Floris
Paul Verhoevens Floris werd voor het eerst uitgezonden in 1969 en was met ruim 2 miljoen kijkers onmiddellijk een groot succes. De ridderavonturen spelen zich af tijdens de Middeleeuwen en gaan daarom over kasteelheren en conflicten. Ridder Floris en zijn vriend en fakir Sindela nemen het samen op tegen hertog Karel de Gelre en Maarten van Rossem. De twee vrienden sluiten zich aan bij de Bourgondiërs om nog effectiever de strijd aan te kunnen gaan tegen de hertog. Ook de Friese Lange Pier, de gravin Ada en kamermeisje Viola krijgen een plek in de serie.
Ridder Floris vocht effectief en slim, maar zijn slimme oosterse vriend Sindela was ook verantwoordelijk voor vele trucs. Samen waren zij een op elkaar ingespeeld duo en hadden zij ook in andere landen tv-succes. Floris werd uitgezonden in België, Oost-Duitsland en Schotland onder naam The Adventures of Floris en Floris – Der Mann mit dem Schwert. Dit leverde hoofdrolspelers Floris (Rutger Hauer) en Sindela (Jos Bergman) nog meer succes op.
https://www.youtube.com/watch?v=MaZndSnQQos
Bronnen
www.seniorplaza.nl 'Televisie' www.waarkeekjijvroegernaar.nl 'Dappere Dodo' Wikipedia 'Pipo de Clown' www.beeldengeluidwiki.nl 'Pipo de Clown' www.npogeschiedenis.nl 'Pipo de Clown spoorloos verdwenen' www.beeldengeluidwiki.nl 'Swiebertje' www.waarkeekjijvroegernaar.nl 'Paulus de Boskabouter' www.seniorplaza.nl 'Jaren '50 radio tv' beeldengeluidwiki.nl 'Paulus de Boskabouter' www.paulusdeboskabouter.net www.swiebertje.nl www.swiebertje.tv 'Biografieën' www.swiebertje.tv 'Boeken' www.beeldengeluid.nl 'Televisie' www.npogeschiedenis.nl 'Eerste tv-uitzending' www.aandachtvoorgeschiedenis.nl 'Geschiedenis 1955' Wikipedia 'Floris' www.beeldengeluidwiki.nl 'Floris' www.waarkeekjijvroegernaar.nl 'Floris' www.npogeschiedenis.nl 'Floris'
Afbeeldingen
Wikimedia 'Dappere Dodo', gahetna.nl 'Floris - Anefo, 1968, 2.24.01.05', Wikimedia 'Pipo de Clown'