5 weetjes over de Fabeltjeskrant die je misschien niet kent

De Fabeltjeskrant is sinds september 2018 vijftig jaar oud. Mensen van jong tot oud herinneren zich nog goed hoe meneer de Uil voorlas uit de Fabeltjeskrant. Velen van ons kunnen waarschijnlijk nog zo het liedje zingen. Hier zijn echter weetjes die je misschien nog niet wist.

Fabeltjeskrant dieren gebaseerd op echte mensen

Leen Valkenier, de schrijver van de Fabeltjeskrant, kwam tijdens de oorlog vaak samen met een groep jongeren om grappen te maken over de Duitse bezetters. De groep vroeg een kerk in Vreewijk toestemming om daar samen te komen, om zogezegd ‘’stoom af te blazen’’. De teksten van de sketches schreef Valkenier en een van de vrienden, Jan Straaijer, praatte de stukjes aan elkaar. Later zou Valkenier meneer de Uil op Straaijer baseren, die de verhalen vertelt uit de Fabeltjeskrant.

Ed en Willem Bever waren gebaseerd op broers Fred en Hann Kullberg, die de decors voor de sketches bouwden. Juffrouw Ooievaar was gebaseerd op Jopie Donkervoort, die er altijd op stond om de beste rollen van de sketches te krijgen. Valkenier baseerde juffrouw Mier op zijn eigen moeder en Bor de Wolf op zichzelf.

Een traag begin

Wat veel mensen misschien nog niet weten is dat toen de Fabeltjeskrant begon het programma lang niet zo geliefd was als nu. Valkenier baseerde de verhaaltjes oorspronkelijk op de fabels van Jean de la Fontaine. De eerste afleveringen namen deze fabels in het begin echter te veel over en de moraal van de aflevering kwam niet goed binnen bij de kijkende kinderen. De makers besloten hun eigen fabels te verzinnen en de focus op de karakters zelf te leggen. Ze maakten de karakters herkenbaar voor de kijkers, allen met hun eigen wensen en verhalen. 

Gebaseerd op echte gebeurtenissen

De Fabeltjeskrant was niet alleen onder kinderen geliefd, ook de ouders keken graag mee. Dit kwam waarschijnlijk omdat veel gebeurtenissen in Het Grote Dierenbos op de landelijke gebeurtenissen uit die tijd leken. Toen de gebroeders Bever in 1969 in Het Grote Dierenbos verschenen haalden zij het bos overhoop met hun machines. De bevers bouwden ook Piets Smikkelpaleis, wat voor een strijd tussen het oude Praathuis en het Smikkelpaleis zorgde. Dit was gelijk aan hoe in 1971 Mcdonald’s zijn eerste vestiging in Nederland was begonnen. Iets waar de Nederlandse snackbars niet al te blij mee waren. Gelijk aan de volkstelling in 1971 had Het Grote Dierenbos ook zijn eigen ‘’dierentelling’’. 

Een groot succes

Uiteindelijk was de Fabeltjeskrant een groot succes. Maar niet iedereen weet hoe groot dat succes nou precies was. De serie heeft in totaal 1640 afleveringen. Tussen 1968 en 1972 werd de Fabeltjeskrant een van de meeste bekeken series van Nederland, met dagelijks 1 tot 2 miljoen kijkers. In 2005 werd De Fabeltjeskrant verkozen tot het beste kinderprogramma van de 20e eeuw en in 2007 kreeg de Fabeltjeskrant een musical. Verder was de serie te zien in ruim veertig landen, waaronder in België, Portugal, Zwitserland, Joegoslavië, Polen, Australië, Puerto Rico, Colombia en Japan.

De Fabeltjeskrant komt terug

Om het 50-jarig jubileum van de serie te vieren opende er in Rotterdam op 29 september 2018 de tentoonstelling ‘Fabeltjesland, een reis door 50 jaar Fabeltjeskrant’. Daarnaast verscheen er in hetzelfde jaar de film De Fabeltjeskrant: De Grote Dierenbos-spelen. Vanaf eind februari 2019 kunnen kinderen bij supermarktketen Plus handpoppen van de serie sparen, samen met een poppenhuis en voorleesboekjes. Met al deze acties lijkt het erop dat de makers van de Fabeltjeskrant de dieren uit Het Grote Dierenbos opnieuw willen voorstellen, dit keer aan de kinderen van deze tijd. Er zijn immers plannen om in 2019 nieuwe afleveringen van de serie uit te zenden. 

De Fabeltjeskrant is een tijdloos tv-programma geworden, onder andere door herhalingen. Door de jaren heen blijven de verhalen impact hebben op de kinderen en voor vele volwassenen blijft de serie een fijne herinnering. Grote kans dus dat zowel de kinderen als de volwassenen de afleveringen weer zullen kijken. 

Bronnen:

• NOS: Rotterdamse 'beroepsouwehoer' stond model voor Meneer de Uil uit Fabeltjeskrant
• Trouw: Vijftig jaar de 'Fabeltjeskrant': Hoe de gebroeders Bever het programma tot een succes maakten
• IsGeschiedenis: 50-JARIG JUBILEUM FABELTJESKRANT
• Trouw: Fabeltjeskrant beste kinderprogramma 20e eeuw
• Dutchcowboys: Supermarktketen Plus blaast weer leven in de Fabeltjeskrant
• NRC: Meneer de Uil is terug

Afbeelding:

• Eerste voorstelling van de Fabeltjeskrant op het toneel (met poppen) in het Casimir Lyceum te Amstelveen:  Mieremet, Rob / Anefo (public domain), via Nationaal Archief