7 dieren die uit de dierentuin ontsnapten

In Dierenpark Amersfoort zijn twee Chimpansees ontsnapt uit hun verblijf. Hoewel zo’n ontsnapping niet vaak voorkomt, is het niet bepaald de eerste keer dat dieren uit hun verblijf ontsnappen. Deze dieren ontsnapten en werden wereldberoemd.

Orang Oetan Ken Allen ging ‘aapjes kijken’

Ken Allen was een mannelijke Orang Oetan die in de San Diego Zoo leefde. In 1985 haalde de Orang Oetan wereldwijd het nieuws doordat hij in drie maanden tijd drie keer ontsnapte. Op 13 juni, 29 juli en 13 augustus van dat jaar, verliet Ken Allen zijn verblijf en ging eropuit door de dierentuin. Maar niet allen de ontsnapping op zich baarde opzien. Ook het gedrag van Ken Allen zelf zorgde voor verbazing. Hij vertoonde geen agressief of gestrest gedrag. In tegendeel. Volgens ooggetuigen deed Ken Allen net als alle andere dierentuinbezoekers: hij wandelde op z’n dooie gemakje door de dierentuin en nam een kijkje bij de andere dieren.

Al na de eerste ontsnapping startte de San Diego Zoo een onderzoek. Het verblijf van Ken Allen zou zo ontworpen moeten zijn dat ontsnappen onmogelijk was. Maar dat onderzoek ging niet makkelijk. Slim als de Orang Oetan was, hield hij zijn ontsnappingsroutes geheim voor de verzorgers, en als die de ene mogelijke ontsnappingsroute hadden afgesloten, ging Ken op zoek naar een andere. Uiteindelijk zag de dierentuin zich gedwongen om het hele verblijf te laten controleren door ervaren bergbeklimmers, die op zoek moesten naar alle plekjes waar zij –en de Orang Oetan dus ook- zich aan vast konden houden. De hele operatie om het verblijf van Ken Allen ontsnappings-proof te krijgen, kostte op die manier tienduizenden dollars.

Pechdag voor de Fleishhacker Zoo in San Francisco

In juli 1964 had de Fleishhacker Zoo in San Francisco een ware pechdag. Aan het begin van de dag kreeg de dierentuin een telefoontje van de politie: of de dertien buffels die het politiecorps zojuist gevangen had, misschien uit de dierentuin afkomstig waren. De dierentuin wist van niks, maar na een controle van het buffelverblijf moest de dierentuin tot haar schaamte toegeven dat een deel van de kudde inderdaad was ontsnapt.

En daar bleef het niet bij. Nog diezelfde dag kreeg de dierentuin wederom een telefoontje. Dit keer waren het geen buffels, maar was er een 135 kilo zwaar dwergnijlpaard op straat gezien. Wederom wist de dierentuin van niks, maar moest na controle toegeven dat er inderdaad een lege plek in het verblijf was. En terwijl het nijlpaard nog nauwelijks terug was in zijn verblijf, zette een agouti, een klein knaagdier het op een rennen. Dierentuindirecteur Baldwin moest toegeven dat het tijd was om de beveiliging van zijn dierentuin te herzien.

Steenarend maakt Londen onveilig

In 1965 ontsnapte de steenarend (golden eagle in het Engels) Goldie uit de London Zoo, terwijl zijn verblijf werd schoongemaakt. Goldie vloog niet ver, hij bleef in het nabijgelegen Regents Park, maar zorgde er wel voor dat hij niet gepakt werd. De dierentuin leende zelfs materieel van de Royal Navy in een poging de roofvogel te pakken te krijgen, maar dat mocht niet baten.

Ondertussen smulden de Londenaren van de avonturen van Goldie. De dierentuin ontving ontelbare telefoontjes van mensen die de arend hadden zien vliegen en veel vogelspotters trokken naar Regents Park om een glimp van de vogel op te vangen. En dat leidde weer tot gigantische verkeersopstoppingen. Die populariteit was mede te danken aan verslaggever John Timpson van de BBC, die de avonturen van de vogel zo goed en kwaad als het ging volgde. Maar Goldie was wel een roofvogel. Dat merkten twee terriers die in het Regents Park werden uitgelaten, toen Goldie hen aanviel. De honden overleefden de aanval dankzij hun baasje, maar een eend in de tuin van de Amerikaanse ambassadeur kwam er minder goed vanaf. Uiteindelijk werd Goldie na twee weken weer gevangen.

Rotterdam schrok zich een aap!

Op het 150-jarige jubileum van Diergaarde Blijdorp in 2007, ontsnapte de zilverruggorilla Bokito. Bokito werd op 14 maart 1996 in Zoologischer Garten in Berlijn geboren, in 2005 werd hij overgeplaatst naar Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Bokito sleurde een bezoekster mee die hij ernstig verwondde. De vrouw kwam vier keer per week naar de dierentuin om Bokito te bekijken en dacht dat ze een speciale band met de gorilla had. Men concludeert dat het aanstaren heeft geleid tot de aanval. De vrouw had meerdere breuken, een verbrijzelde hand en meer dan honderd beten over haar hele lichaam.

Naast de vrouw, verwondde Bokito nog drie andere personen. Bokito werd pas na een uur met verdoving uitgeschakeld en vervolgens in zijn verblijf teruggeplaatst. Bokito was al eens eerder ontsnapt in de Duitse Zoologischer Garten in 2004. Hier klom hij over een hoge glazen wand maar liet hij zich zonder problemen terugbrengen naar zijn verblijf.

Blijdorp scherpte na de ontsnapping de maatregelen aan om nieuwe ontsnappingen van Bokito tegen te gaan. De term ‘Bokitoproof’ werd dan ook woord van het jaar in 2007.

Zeehond Gaston en zijn tragische zeereis

In augustus 2002 zorgde een hevige regenval voor hoogwater en overstromingen in Europa, zo ook in Praag. Daar overstroomde de dierentuin, inclusief het bassin van van de zeehond Gaston., waardoor hij uit het park ontsnapte. Gaston kwam terecht in de Vlatava rivier, waar hij vervolgens meer dan 300 km naar Duitsland zwom in de hoop om in leven te blijven.

Gaston werd gered in het noorden van Dresden maar overleed al snel aan uitputting en een infectie die hij onderweg had opgelopen. Gaston wordt herdacht met een standbeeld.

Olifant Tyke nam zijn circusact de straat op

Op 20 augustus 1994 sloeg Tyke, een Afrikaanse olifant, op hol in een circus. De olifant deed mee aan een circusact in Honolulu, Hawaï. De trainer van Tyke, Allen Campbell, werd dodelijk verwond en haar andere trainer, Dallas Beckwith, bleef achter met zware verwondingen.

Tyke rende de straten van de stad Kakaako op, waar zij zo’n dertig minuten rondliep. De politie loste maar liefst 86 schoten op Tyke voordat de olifant aan haar verwondingen bezweek.

Olifant Mary, een andere olifant die in de problemen kwam

Olifant Mary was een Aziatische olifant die werkte voor het circus ‘Sparks World Famous Shows’ in de jaren ’20. Een avond voor haar grote optreden bracht haar trainer assistent, Red Eldridge, haar naar een poel om te drinken en even rond te spetteren.

Bij de poel ontstak Mary in woede en sloeg op hol. De oorzaak van deze plotselinge woede is niet geheel zeker,  er zijn meerdere theorieën. . De meest waarschijnlijke theorie is dat Eldridge een haak achter haar oor stak op het moment dat Mary naar beneden boog om wat te eten. De woedende Mary pakte hem op met haar slurf, gooide hem neer naast de poel en vertrapte vervolgens zijn hoofd.

Na het incident publiceerden verschillende kranten het verhaal met veel bombarie. Mary werd omgeschreven als Moorddadige Mary en er werd besloten dat de olifant omgebracht moest worden. Na verschillende ideeën over hoe men deze executie kon uitvoeren, werd er besloten om Mary op te hangen aan een spoorwegkraan. De eerste poging van de ophanging mislukte, waardoor Mary neerviel en haar heup brak. Mary werd voor de tweede keer opgehangen terwijl zij zwaargewond was. Ze overleed tijdens de tweede poging en werd ter plekke naast de rails begraven.

Dierenleed

Ontsnapte dieren spreken vaak tot de verbeelding bij veel mensen. Kleine, of onschuldige ontsnappingen, zoals die van Goldie de steenarend en Ken Allen de Oran-Oetan, leiden vaak tot hilariteit en vermaak, maar veel vaker raken dieren of mensen gewond bij zulke ontsnappingen. Dat laten de zaken van Gaston, Tyke en Mary wel zien. Zulke ontsnappingen zijn vaak de aanleiding voor protesten door mensen die van mening zijn dat dieren niet in de dierentuin thuis horen. Dat gold ook voor de twee Chimpansees die in november 2020 in Dierenpark Amersfoort losbraken. Toen de dieren agressief en imponerend gedrag naar hun verzorgers toonden, werd besloten de twee dieren af te schieten. En ook dat leidde tot protesten.