De Volkenbond & de herverdeling van Europa

Na de Eerste Wereldoorlog was de wereld in rep en roer. Een generatie was verloren, verschillende volkeren streefden naar soevereiniteit en de Volkenbond werd opgericht. Via het Verdrag van Versailles werd besloten hoe Duitsland zou moeten boeten voor deze oorlog en de kaart van Europa veranderde na het verdrag drastisch. 

Op 11 november 1918 kwam de verschrikkelijke grote oorlog ten einde. Pas in 1919 werd het Verdrag van Versailles getekend en was de Vrede van Versailles officieel een werkelijkheid. Het Verdrag bevatte 440 artikelen en zorgde er vooral voor dat Duitsland enorm werd afgezwakt. De Duitse koloniën werden onderverdeeld door het mandatensysteem, het leger werd verkleind en Duitsland betaalde jarenlang herstelbetalingen. 

Woodrow Wilsons 14 punten en de Volkenbond

De Amerikaanse president Wilson bracht zijn 14 punten, waaronder de suggestie om een organisatie op te richten die een einde zou maken aan alle oorlogen. Het was de bedoeling via de groep een diplomatieke oplossing te vinden op eventuele conflicten. Uiteindelijk zorgde niet de Volkenbond, maar de Raad van Vier voor de formulering van het vredesverdrag. Wilson, de Engelse Lloyd George, de Franse Clemenceau en de Italiaanse Orlando schoven gezamenlijk aan tafel. De Duitsers hadden dus vrij weinig te zeggen over hun lot.

Herverdeling Europese grenzen

Door het Verdrag van Versailles werd Europa op grove wijze heringedeeld. Zo werden Litouwen, Estland, Letland en Finland onafhankelijk van Rusland. Deze landen kregen de opdracht van de Volkenbond hun onafhankelijkheid zelf te behouden, terwijl het Koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen, Tsjecho-Slowakije, Turkije en Polen uit het verdrag voortkwamen. De intentie om soevereiniteit na te streven kwam wel van de landen zelf. Verder moest Duitsland Elzas-Lotharingen en haar koloniën afstaan.

Volkenbond krijgt ‘voogdij’ over koloniën

Onder leiding van de Volkenbond werden de Duitse koloniën getransformeerd naar mandaatgebieden. Deze werden beheerd door de Volkenbond. In de praktijk betekende dit dat de Volkenbond het ‘voogdij’ had over de koloniën. Zo werd Duits-Oost-Afrika (Rwanda, Burundi en Tanganyika) verdeeld tussen Groot-Brittannië en België. Tanganyika werd Brits en het westelijke gedeelte werd het Belgische Ruanda-Urundi. Tevens had de Volkenbond ook het voogdij over delen van het oude Ottomaanse Rijk. De gradaties van de mandaatgebieden waren als volgt: A-mandaten kwamen in aanmerking voor onafhankelijkheid, B-mandaten werden voor onbepaalde tijd bestuurd terwijl C-mandaten volledig werden overgenomen en bestuurd werden als eigen grondgebied.