Geschiedenis van de Volkenbond
Op 14 februari 1919 wordt in het Paleis van Versailles nabij Parijs de Volkenbond opgericht nadat de geallieerden de Eerste Wereldoorlog hadden gewonnen. De Amerikaanse president Woodrow Wilson nam het initiatief voor de oprichting van de organisatie, waarmee de landen definitief een einde widlen maken aan alle oorlogen.
Vrede van Versailles
De Grote Oorlog, zoals de Eerste Wereldoorlog tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd genoemd, vernietigde tussen 28 juli 1914 en 11 november 1918 grote delen van Europa en de wereld. Nooit eerder had een strijd tussen landen voor zoveel doden, gewonden, materiële vernietiging en ellende gezorgd. Formeel werd de oorlog beëindigd toen in Versailles de vrede tussen de geallieerden en Duitsland werd getekend.
Oprichting Volkenbond
Niet alleen werden er tijdens de vredesbesprekingen afspraken gemaakt over de ontwapening van Duitsland, het Duitse grondgebied en de Duitse herstelbetalingen, ook stelde Amerikaans president Thomas Woodrow Wilson een plan voor, om permanente vrede te bewerkstelligen. Eén van zijn ‘Veertien Punten’ hield de oprichting van een supranationale organisatie in: de Volkenbond.
Functioneren van de Volkenbond
De Algemene Vergadering, de Raad en het Permanent Secretariaat waren de drie hoofdorganen van de organisatie. In de Algemene Vergadering zetelden vertegenwoordigers van alle lidstaten. Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Italië en Japan waren de permanente leden.
Hoewel de Volkenbond een Amerikaans idee was, ratificeerde het congres van de Verenigde Staten het Verdrag van Versailles niet, waarmee het land geen lid van de Volkenbond werd. Duitsland (1926) en de Sovjet Unie (1934) traden later tot de permanente leden toe. Het hoogste aantal leden werd bereikt in 1934, toen 58 landen lid waren.
Kleine successen Volkenbond
De landen boekten in de beginperiode een aantal successen. Ze zorgde de Volkenbond in 1925 voor een wapenstilstand in het grensgebied tussen Bulgarije en Griekenland. De belangrijkste ontwikkeling was echter dat landen voor het eerst in de geschiedenis leerden om zaken die de hele wereld aangingen op hoog diplomatiek niveau te bespreken.
Problemen voor de Volkenbond
Wilson ontving in 1919 de Nobelprijs voor de Vrede vanwege zijn rol als geestelijk vader van de Volkenbond. De organisatie heeft de hoge verwachtingen echter nooit kunnen waarmaken. Kort na de oprichting ontstonden de eerste problemen. Aan het begin van de jaren dertig stapten Duitsland, Italië en Japan uit de Volkenbond omdat zij bepaalde regels van de bond niet wilden naleven.
Veel landen zagen de organisatie vanaf dit moment als verkapt machtsmiddel van het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, omdat zij de enige permanente leden waren die overbleven. De Volkenbond bleek niet opgewassen tegen de opkomst van Adolf Hitler en Benito Mussolini en al snel werd duidelijk dat er geen toekomst voor de Volkenbond was. De organisatie kon niet voorkomen dat er opnieuw een wereldoorlog uitbrak. Op 20 april 1946 werd de Volkenbond officieel opgeheven.
Opvolger van de Volkenbond
De Verenigde Naties (VN) werd in 1945, na het einde van de Tweede Wereldoorlog opgericht. Deze organisatie, waarvan de Verenigde Staten wel lid werd, wordt gezien als de succesvolle opvolger van de Volkenbond. Het doel van de VN is om met alle landen ter wereld gezamenlijke beslissingen te nemen over de wereldproblematiek.
