"Fuck de koning": Troelstra's revolutie tegen de monarchie

De activist Abulkasim al-Jaberi moet voor de rechter verschijnen, omdat hij tijdens een demonstratie tegen Zwarte Piet 'Fuck de koning, fuck het koningshuis' heeft geroepen. Al-Jaberi's advocaat doet een beroep op de vrijheid van meninguiting; zijn cliënt sprak zich slechts uit tegen het koningshuis. Sinds het ontstaan van het Nederlandse koningshuis zijn er verschillende tegenbewegingen geweest. De beweging van Troelstra is daarvan wellicht de meest bekende. 

Troelstra komt bij de arbeidersbeweging

Troelstra was een Friese advocaat uit een redelijk welvarende en liberale familie. Tijdens zijn werk in zijn advocatenpraktijk was hij in aanraking gekomen met de minst bedeelden uit de samenleving. Zo kwam hij bij de Friese arbeidersbeweging terecht en begon zich in te zetten voor de arbeidersbeweging.

Oprichting van de SDAP

In 1892 sloot hij zich aan bij de Sociaal Democratische Bond en twee jaar later is hij betrokken bij de oprichting van de Sociaal Democratische Arbeiders Partij, de SDAP. In tegenstelling tot veel andere socialistische bewegingen koos de SDAP niet voor de revolutionaire weg om haar idealen te bereiken, maar voor de parlementaire weg.

Vanaf 1897 zat Troelstra namens de SDAP in de Tweede Kamer. Daar stond hij bekend als iemand die enerzijds diplomatiek handelde en met wie je goede compromissen kon sluiten. Maar hij kon tijdens partijmanifestaties wel fel uit de hoek komen en zijn toehoorders flink opzwepen. Troelstra werd populair en in 1913 haalt de partij een grote verkiezingswinst. Maar in de regering kwam de SDAP niet. De revolutie kwam er dus ook  niet. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 sloot Troelstra zelfs vrede met zijn rivalen in het parlement.

Ontevredenheid door de Eerste Wereldoorlog

Dat werd anders na de oorlog. In 1918 waaide er een revolutionaire wind door Europa. In Rusland was een jaar eerder de Russische Revolutie uitgebarsten. Daar hadden de communisten en socialisten grote successen geboekt. In Duitsland waren na de grote nederlagen aan het einde van de Eerste Wereldoorlog opstanden uitgebroken in het leger. Die opstanden sloegen al snel over naar andere delen van de bevolking. Ook in Nederland begon het te broeien. De ontevredenheid over de situatie die tijdens de oorlog was ontstaan groeide met de dag.

De grote vergissing

Op 25 oktober 1918 sloeg de vlam in de pan op de militaire basis De Harskamp. De soldaten waren na jaren van gemobiliseerd niksdoen zo ontevreden dat ze aan het muiten gingen. Voor Troelstra was dat het teken dat er iets aan de hand was. Hij kwam met het partijbestuur bij elkaar en samen stelden ze een manifest op dat op twee november gepresenteerd werd. Toen op 9 november de Duitse keizer aftrad raakte alles in een stroomversnelling. Nu zou het moment van de revolutie zijn!

Troelstra hield een grote rede in de Tweede Kamer. De revolutie zette echter niet door. De revolutionairen waren slecht georganiseerd en het revolutionaire vuur ging als een nachtkaarsje uit. Daartegenover stond wel een sterke contra-revolutie. Op 18 november hield koningin Wilhelmina een grote rijtoer door Den Haag waar vele mensen op af wkamen. Voor Troelstra was duidelijk dat de Revolutie niet door ging.

Gevolgen van de Vergissing van Troelstra

Helemaal zonder gevolgen was de actie van Troelstra niet. De andere partijen werden door de onrust gedwongen om concessies te doen aan de socialitische beweging. Ook koningin Wilhelmina reageerde positief op de hervormingen die na de oorlog werden doorgevoerd. Troelstra's revolutie bleef uit, maar invloed heeft de poging wel gehad.

"Fuck de koning, fuck het koningshuis"

Het OM vervolgt de activist, omdat hij weigert de opgelegde boete van 500 euro te betalen. Hij wordt verdacht van het beledigen van de koning en het koningshuis. In de nacht van woensdag 6 mei op donderdag 7 mei werd het Paleis op de Dam beklad met de woorden "fuck de koning". Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor deze bekladding.