Geen afbeelding beschikbaar

Geschiedenis van de Gestapo

"Je moet een zorgverzekering afsluiten, of de nieuwe Gestapo betalen - de IRS"

De gouverneur van de Amerikaanse staat Maine heeft in een radiotoespraak de sancties van de zorgverzekeringswet van Obama vergeleken met de Gestapo. Hij doelt hier mee op de Geheime Staatspolizei, een politieorganisatie in het Derde Rijk. De Gestapo spoorde door middel van verklikkers politieke oppositie, verzetsleden en andere tegenstanders van het naziregime op. Zonder enige vorm van rechtspraak werden deze ‘staatsvijanden’ vervolgd.

Nadat Hitler op 13 januari benoemd werd tot Rijkskanselier en op 23 maart 1933 tot dictator van Duitsland, begon het naziregime de Duitse staat op verschillende vlakken te reorganiseren. Zo werden ook de Duitse politiekorpsen hervormd of samengevoegd. Hermann Göring was minister van Binnenlandse Zaken van de Duitse deelstaat Pruisen. Hij voegde op 26 april 1933 de verschillende geheime dienstafdelingen in de Pruisische politie samen tot de Geheime Staatspolizei (Gestapo). Aanvankelijk had de Gestapo alleen autoriteit in Pruisen, maar op aandringen van Göring zorgde Hitler ervoor dat het een landelijk politieorgaan werd.

Heinrich Himmler kreeg het opperbevel over de Gestapo, maar het dagelijkse bestuur van de organisatie werd toevertrouwd aan Reinhard Heydrich. Hitler omschreef Heydrich als een ‘man met een ijzeren hart’, en achtte hem de aangewezen leider voor een opsporingsorganisatie als de Gestapo. Om zo effectief mogelijk te opereren werd de Gestapo opgedeeld in verschillende afdelingen, die elk een eigen groep ‘staatsvijanden’ bestreed. Zo was er een aparte afdeling voor Joodse staatsvijanden, maar ook voor communisten, socialisten en liberalen.

De Gestapo maakte gebruik van verklikkers en spionagetechnieken om staatsvijanden op te sporen. Zowel in Duitsland als in de bezette gebieden onderhield de Gestapo een netwerk van informanten die potentiële vijanden van het naziregime aanwezen. Arrestanten kregen kort de tijd om hun spullen te pakken en werden vervolgens meegenomen naar het dichtstbijzijnde politiekantoor. Daar werden ze gedwongen een formulier te ondertekenen dat hen veroordeelde. Arrestanten werden vrijwel altijd naar concentratiekampen vervoerd.

Nadat Duitsland de Tweede Wereldoorlog verloor, werd het naziregime berecht voor de begane misdaden. Tijdens de rechtsprocessen van Neurenberg werd de Gestapo net zoals de SS bestempeld als een criminele organisatie en haar leiders werden berecht. Vooraanstaande figuren zoals Hermann Göring werden geëxecuteerd, maar Gestapoleider Heydrich was in 1942 al omgekomen tijdens een aanslag.

De Gestapo bestaat sinds de ontbinding van het Derde Rijk niet meer, maar een Amerikaanse gouverneur, Paul LePage, heeft het beleid van Barack Obama vergeleken met de praktijken van de Gestapo. LePage staat er overigens om bekend extreme uitspraken te doen.

Rubrieken: 

Partners: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

200 jaar redders op zee - jubileum KNRM

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Special: Echt nep / maand van de geschiedenis

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

De ‘Great White Fleet’: Amerikaans spierballenvertoon

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

De iconische Guldensporenslag

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.