Geschiedenis van de gladiatorenscholen

In het boek De gladiator van Ben Kane belandt de Thracische krijgsgevange Spartacus in een gladiatorenschool in Capua, een stad in de buurt van Pompeii. Zoals met veel gevangenen gebeurde in 74 voor Christus was het de bedoeling dat Spartacus uiteindelijk als gladiator in Rome zou vechten. De gevechten, meestal op leven en dood vinden hun oorsprong in de 3e eeuw voor Christus.

Het begin van de gladiatorengevechten is volgens de Romeinen zelf terug te leiden tot de begrafenis van de aristocraat Junius Brutus Pera in 264 voor Christus. Als eerbetoon dwongen nabestaanden twee van Pera’s slaven tot een gevecht, waarbij er slechts één kon overleven. Het eerbetoon groeide gedurende tientallen jaren uit tot een evenement waarbij duizenden mensen naar de speciaal gebouwde arena’s kwamen ter vermaak.

Gladiatorenscholen

Voordat gladiatoren de arena betraden hadden ze al een lange en zware training op een gladiatorenschool, een ‘Ludi Gladiatorum’, achter de rug. Vaak was het al een uitdaging om te worden toegelaten tot de opleiding, omdat de toekomstige gladiatoren aan hoge eisen moesten voldoen. De baas van de school, de ‘Lanista’, liet hen door een dokter onderzoeken om te kijken of zij gezond en sterk genoeg waren om de opleiding aan te kunnen. De trainers, ‘Doctores’ in het Latijn, bepaalden wat voor type gladiator de nieuweling zou worden. Spartacus doorloopt in het boek van Ben Kane De gladiator deze procedure ook:

Hij komt het meest tot zijn recht als Thraciër. Ik neem hem’, zei een kleine trainer met een goed onderhouden baard. Zijn collega’s mompelden instemmend. ‘Nee, dat gaat niet door’ snauwde Phortis. ‘Hij vecht niet als Thraciër.’ ‘Waarom niet?’ ‘Omdat Batiatus het zegt,’ antwoordde Phortis op zelfingenomen en tevreden toon. ‘Die hond is te arrogant.

Het leven van een gladiator

Over het algemeen hadden de gladiatoren een goed leven op hun school. Omdat het opleiden van een goede gladiator een lange periode in beslag nam, waren zij een kostbaar bezit. Zij kregen dan ook ruimschoots te eten en uitstekende medische zorg. Grote gevechten in een arena werden georganiseerd door een sponsor, meestal een hoge politicus of rijke adellijke. De organisator van de gladiatorengevechten betaalde de kosten aan een school als de gladiator stierf en deze waren soms tien keer hoger dan wanneer hij het gevecht overleefde. Het publiek zag de sponsor dan ook als een gul persoon wanneer hij het toestond dat een gladiator stierf. De gladiatoren zelf kregen ook beloningen voor hun optredens. Prijzen die zij verdienden met hun gevechten mochten zij behouden en succesvolle strijders konden dan ook een aardig fortuin verzamelen.

Spartacus

Zoals op de meeste grote scholen gebruikelijk was had ook de school in De Gladiator een eigen oefenarena, compleet met zitplaatsen voor toeschouwers. In het verhaal wordt tijdens het bezoek van een hooggeplaatste Romein een gevecht op leven en dood gehouden. De bezoeker betaalde veel geld voor een spannende strijd en wilde de verliezer zien sterven. Spartacus werd uitgekozen voor het gevecht en had zijn tegenstander inmiddels ernstig verwond. Batiatus, de baas van de school vraagt daarom aan de rijke gast:

Wilt u nog steeds dat dit een gevecht op leven en dood is?’ ‘Heb ik dan iets anders gezegd?’ vroeg Crassus op ijskoude toon. Batiatus werd rood. ‘Nee.’ ‘Dan moet de verliezer dus sterven.’ ‘Zoals mijn geëerde gast zegt,’ zei Albinus gewichtig. ‘Bovendien heb ik je er een fortuin voor betaald.