Islamitische kalender
Van oudsher heeft de mens de behoefte gehad om een systeem te vinden in de wisseling van de jaargetijden. Met name na de opkomst van de landbouw was het essentieel om te weten in welke periode van het jaar men leefde, zodat men wist wanneer men moest zaaien en oogsten. In de loop der tijd hebben verschillende beschavingen daarom hun eigen kalenders en jaartellingen opgesteld. De Islamitische kalender wordt tot op de dag van vandaag gebruikt voor de viering van religieuze feestdagen en tradities.
De islamitische jaartelling begint in het jaar 622 na Christus met de Hidjra of Hijra, de migratie van Mohammed en zijn volgelingen van Mekka naar Medina. Aanvankelijk werden de jaren die hierop volgden ieder aangegeven met een aparte naam die in verband stond met een gebeurtenis uit het leven van Mohammed. Zo stond het eerste jaar na de Hidjra bekend als ‘het jaar van de toestemming’ en kreeg het vijfde jaar de naam ‘het jaar van de aardbeving’. Na verloop van tijd werd het echter gebruikelijker om de jaren aan te duiden met een getal. Sindsdien gebruikt de islamitische jaartelling de afkorting H voor Hidjra of AH voor ‘anno Hegirae’, ofwel ‘in het jaar van de Hidjra’. Volgens deze telling leven we inmiddels in het jaar 1433 AH.
Maankalender
De Islamitische kalender is gebaseerd op de maan en telt in totaal twaalf maanden van elk 29 of 30 dagen. Het aantal dagen per maand ligt echter niet vast, omdat volgens de Islamitische traditie de nieuwe maan met het oog geobserveerd moet worden voordat een nieuwe maand officieel kan beginnen. Is de nieuwe maan zichtbaar op de negenentwintigste dag van een maand dan begint de volgende dag een nieuwe maand. Is dit echter niet het geval dan volgt er eerst nog een dertigste dag alvorens het begin van de volgende maand. Omdat de observatie van de nieuwe maan per land kan verschillen, bijvoorbeeld door weersomstandigheden, komt het regelmatig voor dat Islamitische landen onderling verschillende maanden hanteren.
Twee kalenders tegelijk
Omdat de Islamitische kalender volledig gebaseerd is op de maancyclus loopt men ieder jaar tien of elf dagen voor op de zonnewende. Hierdoor beginnen de vier seizoenen ieder jaar op een andere datum in het Islamitische jaar. De meeste moslims hanteren daarom naast de Islamitische kalender ook de Egyptische- of de Gregoriaanse kalender. De Islamitische kalender wordt voornamelijk nog gebruikt voor de viering van religieuze feestdagen en tradities. Zo is de negende en meest gezegende maand van het Islamitische jaar gereserveerd voor de Ramadan, de periode waarin moslims tussen zonsopgang en zonsondergang vasten. Het jaar eindigt met de maand ‘Dhu al-Hijjah’, ofwel ‘de Hadj maand’, waarin moslims traditioneel een pelgrimage naar Mekka maken.
