Koning Gustaaf V van Zweden en zijn homoseksualiteit

Gustaaf V werd op 16 juni 1858 net buiten Stockholm geboren. Hij was de oudste zoon van Oscar II, de latere koning van Verenigde Koninkrijken van Zweden en Noorwegen. Op 8 december 1907 volgde Gustaaf zijn vader op als koning van Zweden, dat zich twee jaar daarvoor had losgemaakt van Noorwegen.

Huwelijk

Op 20 september 1881 huwde Gustaaf met de in Duitsland geboren prinses Victoria van Baden. Zij was een achterkleindochter van de Zweedse koning Gustaaf IV Adolf van Zweden (1778-1837). Uit dit huwelijk werden drie zonen geboren, waaronder de latere koning Gustaaf VI Adolf van Zweden. Hij was de laatste koning die zich actief met de Zweedse politiek bemoeide. Daarnaast introduceerde de koning de tennissport in Zweden en was hij zelf een fanatiek tennisser. Tijdens de twee wereldoorlogen gingen er geruchten dat Gustaaf Duitse sympathieën zou hebben en dat hij beïnvloed zou worden door zijn Duitse vrouw. Of dit echter een gelukkig huwelijk was, valt te betwijfelen. In de jaren vijftig dook er in de Zweedse media een verhaal op dat Gustaaf een homoseksuele relatie zou hebben gehad met ene Kurt Haijby. Deze Haijby werd geboren in 1897 en beweerde lange tijd een relatie te hebben gehad met de Zweedse koning. Het was officieel een geheim dat Gustaaf homoseksuele gevoelens had. In zijn latere jaren gaf hij dat echter zelf toe.

Verhouding

Haijby trouwde voor de eerste maal in 1922 en voor de tweede maal in 1931. Zijn tweede vrouw wilde in 1936 van hem scheiden. Zij verklaarde voor de rechtbank dat de reden van de scheiding was dat haar man vreemdging. Hierop verklaarde Haijby dat de persoon met wie hij vreemd was gegaan de op dat moment 78-jarige Zweedse koning Gustaaf V was. De Zweedse rechtbank besloot hierop dat de vrouw van Haijby 15.000 kronen ontving als zij besloot de aanvraag tot scheiding in te trekken. Haijby zou 1.500 kronen ontvangen wanneer hij naar de Verenigde Staten zou emigreren. Daar bovenop zou hem bij aankomst in New York 3.000 kronen worden geschonken. Dit geld kwam echter nooit in handen van Haijby, waarop hij terugkeerde naar Zweden. Hij vroeg de rechtbank hem te helpen een hotel op te zetten. In 1938 betaalde de rechtbank hiervoor ongeveer 78.000 kronen. Deze betalingen van zwijggeld werden goedgekeurd door Gustaaf.

Behandeling

In 1938 werd Haijby gearresteerd voor verdenking van ontucht met twee tienerjongens. Nadat hij twee weken mentaal onderzocht was, werd hij echter weer vrijgelaten. Hierop vertrok Haijby gedwongen naar nazi-Duitsland, waar hij leefde met een toelage van 500 kronen per maand. In Berlijn werd hij veroordeeld voor homoseksualiteit, waarvoor hij ruim een jaar vast zat. In 1939 kwam hij weer op vrije voeten en keerde wederom terug naar Zweden. In 1941 ving de Zweedse inlichtingendienst in een afgeluisterd telefoongesprek op dat Haijby erover dacht om een boek te schrijven over zijn ervaringen. Als gevolg hiervan dwong de inlichtingendienst Haijby om zich in een mentale inrichting op te laten nemen, waar hij ongeveer twee maanden zou verblijven.

Boek

In 1947 schreef Haijby alsnog een boek over zijn ervaringen met Gustaaf V. De Zweedse politie kocht alle exemplaren op voor 5.000 kronen, waardoor deze niet bij het grote publiek bekend raakte. Nadat Gustaaf in 1950 overleed drong Haijby aan op een onderzoek naar de manier waarop hij door de Zweedse overheid behandeld was, met name zijn gedwongen opname in de inrichting. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de Zweedse overheid juist had gehandeld. Haijby werd daarentegen veroordeeld voor het chanteren van het Zweedse hof. Hij kreeg in 1952 een zware werkstraf van acht jaar opgelegd. In 1956 werd hij echter vervroegd vrijgelaten. Hij leefde een ongelukkig leven en in 1965 pleegde Haijby zelfmoord. Het boek van Haijby zou worden herdrukt in 1952 en 1979, waardoor de affaire in de openbaarheid kwam.