linkerhand

Linkshandigendag

Linkshandig zijn is geen pretje. Vooral niet in een wereld die is aangepast op rechtshandige mensen. In sommige culturen wordt de linkerhand zelfs als de onreine van de twee gezien. Daarom is in 1976 op vrijdag 13 augustus de Linkshandigendag in het leven geroepen.

Beroemde linkshandigen

Linkshandigheid komt voor bij ongeveer tien procent van de mensen. Maar ook onder de bekende personen uit het verleden, zijn meerdere bekende linkshandigen. Van Socrates tot Winston Churchill. Toch is linkshandigheid het grootste deel van de geschiedenis vrijwel nooit als iets positiefs gezien. 

Vanuit historisch perspectief is linkshandigheid meer een vloek dan iets anders. Het Engelse woord ‘left’ is bijvoorbeeld afgeleid van het Anglo-Saxische ‘lyft’, wat ‘zwak’ betekent. Maar ook in het moderne Nederlands komen nog altijd gezegden voor waarin linkshandigheid negatief wordt benaderd. Denk maar aan het gezegde ‘twee linkerhanden hebben’. Daartegenover werd rechts vaak gezien als goed en correct.

Negatieve associaties met linkshandigheid

Als gevolg werd in veel culturen de rechterhand gebruikt voor het schudden van de hand en het uitvoeren van belangrijke taken. De linkerhand was er voor de onsmakelijke klusjes, zoals het afvegen van het achterwerk of het opvangen van een nies.

Maar die negatieve connotatie met linkshandigheid kwam niet alleen in de ontwikkeling van taal naar voren. Door de geschiedenis heen hebben linkshandige mensen het erg zwaar gehad, bijvoorbeeld omdat zij – onder zware culturele druk – dingen moesten doen op een manier die hen veel moeite kostte. Sommigen ontwikkelden daardoor ambidextrie, dat betekent dat ze tweehandig werden. Maar anderen hadden het nog zwaarder, die kregen last van problemen met stotteren, leerproblemen en meer van dat soort zaken die het leven lastig maken. 

Maar niet alleen culturele problemen speelden een rol. Linkshandigheid werd met van alles en nog wat geassocieerd. Linkshandigen werden gezien als brengers van ongeluk, of zelfs in verband gebracht met hekserij. 

Linkshandigendag

Maar door het lage aantal linkshandigen op de wereld, en alle eeuwenlange inspanningen om linkshandigheid te onderdrukken, hebben linkshandigen vandaag de dag het nog altijd niet makkelijk. Zo zijn de meeste voorwerpen die gebruikt worden in het dagelijks leven gemaakt voor rechtshandigen. Denk aan een blikopener of een vulpen. Beide voorwerpen liggen verkeerd om in de linkerhand. Of stel je een congresstoel voor met een schrijftafeltje onder de rechterarm. Deze ogenschijnlijk kleine problemen kunnen na verloop van tijd voor grote ergernis zorgen. Zo vaak, dat Amerikaan Dean R. Campbell 13 augustus als ‘Linkshandigen Dag’ benoemde. Op deze dag wordt er aandacht gevraagd voor de nadelen van linkshandigheid.

Sinds het bedenken van deze dag in 1976 wordt het taboe van linkshandigheid dat in eerdere jaren heerste steeds verder doorbroken. Ook al is het nog steeds gebruikelijk om mensen een hand te geven met de rechterhand, worden er maatregelen getroffen om linkshandigen in een beter daglicht te zetten. Er komen steeds meer winkels die enkel producten voor linkshandigen verkopen en recente onderzoeken wijzen zelfs uit dat linkshandige mensen veel creatiever zijn dan rechtshandigen.  

Afbeelding:

  • Linkerhand. cm_dasilva, via Pixabay 

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt