Mali in de Franse koloniale tijd
Op 10 januari 2013 vroeg Interim-president Dioncounda Traoré van Mali hulp van voormalig koloniaal overheerser Frankrijk om de opmars van islamitische rebellen een halt toe te roepen.
Eind 19e eeuw had Frankrijk een groot koloniaal rijk in Afrika. In 1830 waren de Fransen Algerije binnengevallen en na 17 jaar strijd hadden ze dit land volledig onder controle. Frankrijk was niet het enige Europese land dat meedeed met de ‘wedloop om Afrika’. Om Afrika eerlijk te verdelen onder de Europese mogendheden werd in 1885 de Koloniale Conferentie van Berlijn georganiseerd. Vijftien Europese landen en de Verenigde Staten kwam hier samen. Een van de landen die Frankrijk werd toebedeeld was Opper-Senegal, het huidige Mali.
Frans-Soedan
Ondanks fel verzet van de plaatselijke bevolking kwam het gebied Mali vanaf 1893 volledig in Franse handen. Het gebied kreeg de naam Frans-Soedan. Vanaf 1895 werd Frans-Soedan onderdeel van de unie Frans-West-Afrika. Naast Frans-Soedan omvatte deze unie ook Senegal, Guinea, Ivoorkust en Opper-Volta (het huidige Burkina Faso). Deze unie werd permanent in 1904, toen er een Franse gouverneur-generaal aangesteld werd. Frankrijk bleef schuiven met het bestuur van haar koloniën. Zo was Frans-Soedan in 1899 opgesplitst en waren elf provincies tot Frans-Guinea gaan behoren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de in Algerije opgegroeide Nederlander Joost van Vollenhoven gouverneur-generaal van Frans-West-Afrika. Bij een grote reorganisatie van het Franse koloniale bestuur in 1920 kreeg het gebied weer de naam Frans-Soedan. In 1933 werd het gebied Opper-Volta opgeheven en kreeg Frans-Soedan er enkele provincies bij.
Republiek Mali
Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het voor Frankrijk steeds moeilijker om alle koloniale gebieden te behouden. Zo werd bijvoorbeeld Indochina door Japan veroverd. Frans-Soedan bleef echter een kolonie van Frankrijk tot 1958. In dat jaar verkreeg het gebied weer autonomie en werd het een zelfregerend lid van de Franse Gemeenschap. Dit was een samenwerkingsverband tussen de Franse regering en het bestuur van de voormalige Franse koloniën dat bij de vestiging van de Vijfde Republiek tot stand was gekomen. In 1960 fuseerde Frans-Soedan met Senegal tot de onafhankelijke Mali-federatie. Al na twee maanden stapte Senegal uit deze federatie vanwege onenigheid tussen beide deelregeringen over het economisch en politiek beleid. De Frans-Soedaneese leider Modibo Keïta verklaarde daarom op 22 september 1960 de Republiek Mali onafhankelijk.
Toch leidde dit niet tot een stabiele politieke situatie in Mali. Keïta schafte meteen in 1960 de democratie weer af en stelde een één-partijsysteem in. Vanaf die tijd kent Mali een geschiedenis van staatsgrepen, opstanden en rebellie. Na de snelle opmars van rebellen richting de militaire basis in Mopti besloot interim-president Traoré op 10 januari 2013 om de hulp van Frankrijk in te roepen. Hij vreest dat als de rebellen die stad in handen krijgen, de rest van Mali voor het grijpen ligt. Volgens de Franse minister van defensie Jean-Yves le Drian is de inzet van Frankrijk noodzakelijk omdat een terroristische staat op ‘de drempel van Frankrijk en Europa’ onaanvaardbaar zou zijn.
