Maria van Bourgondië

Door haar besluit om met een Habsburgse prins te trouwen, en de manier waarop ze de beladen politieke erfenis van haar vader Karel de Stoute afhandelde, heeft Maria van Bourgondië (1457-1482) de geschiedenis van de Lage Landen vergaand beïnvloed, laat Edward De Maesschalck zien.

Maria was een levendige, sportieve en krachtige vrouw. Bij vorst schaatste ze vergezeld door haar hofdames op de vijvers in Gent. Als meisje verbleef ze hier geregeld en woonde dan in het Prinsenhof. Ze was dol op de jacht en galoppeerde onvermoeibaar rond op haar paard. In 1457 was ze geboren als dochter van Isabella van Bourbon en Karel de Stoute, onder wie het Bourgondische rijk zijn grootste omvang had bereikt. Het werd een reële bedreiging voor alle omliggende landen en de Bourgondische vorsten waren welvarend: de inkomsten uit domeinen en belastingen waren even hoog als die van Engeland of Castilië.

Karel de Stoute (1433-1477) had echter een levensgroot probleem. Zijn echtgenote Isabella van Bourbon overleed al in 1465 en liet hem enkel die ene dochter na. Hij hertrouwde weliswaar met Margaretha van York, de zus van de Engelse koning, maar kinderen kwamen er niet meer.

Karel de Stoute gebruikte Maria daarom in zijn pogingen zijn rijk nog machtiger en groter te maken, met als essentieel onderdeel een uitgekiend uithuwelijkingsbeleid. Maria was met vele mannen verloofd want deze rijke prinses was een goede vangst.

Toen ze vijf jaar oud was, werd ze al uitgehuwelijkt aan de tienjarige Ferdinand van Aragon, die uiteindelijk trouwde met een prinses uit Castilië. Later was er sprake van een Franse prins, de hertog van Lotharingen, de koning van Napels, de hertog van Milaan, de hertog van Savoye en zelfs van Maximiliaan, de zoon van Frederik III, keizer van het Heilige Roomse Rijk.

Voor wat hoort wat, dacht Karel de Stoute bij elke kandidaat. In ruil voor een huwelijk met Maximiliaan eiste de hertog bijvoorbeeld dat de keizer hem zou verheffen tot koning van zijn Bourgondische gebieden. Er is in 1473 in Trier twee maanden lang over onderhandeld, maar uiteindelijk vond Frederik III het plan te riskant, omdat Karel ondertussen hertrouwd was en alsnog een mannelijke opvolger kon krijgen. Later werden de gesprekken over de verloving wel heropend, maar er kwam niets van een huwelijk. Maximiliaan (15) en Maria (16) hadden al wel portretjes uitgewisseld en dat schiep een emotionele band...

Benieuwd hoe dat afliep? Je leest het in Geschiedenis Magazine nummer 8 van 2020. (Zie afbeelding.)

Dit nummer nabestellen? Dat kan!