Mona Lisa in het Louvre, 1911. Louis Béroud

Mona Lisa gestolen, aangevallen en beschadigd

Op zondag 29 mei 2022 heeft een bezoeker aan het Louvre het beroemdste schilderij ter wereld, de Mona Lisa, aangevallen met een taart. Vanwege de vitrine van kogelvrij glas waarin het meesterwerk wordt bewaard raakte het schilderij niet beschadigd. Bij aanvallen in het verleden is dit wel eens anders geweest.

Leonardo da Vinci

De Mona Lisa wordt tegenwoordig beschouwd als het beroemdste schilderij ter wereld. Het werd geschilderd door Leonardo da Vinci, de beroemde schilder en uitvinder uit de renaissance. Hij maakte het schilderij waarschijnlijk tussen 1503 en 1506. De geportretteerde vrouw met de mysterieuze glimlach was vermoedelijk Lisa Gherardini, de vrouw van een rijke zijdefabrikant. Het portret hangt sinds 1804 in het beroemde Franse museum het Louvre.

Mona Lisa zoals ze nu in het Louvre hangt.

Gestolen

Tijdens haar lange geschiedenis heeft de Mona Lisa veel overleefd. Het schilderij is gestolen, aangevallen en beschadigd. Maar altijd werd het schilderij weer teruggevonden, hersteld en nóg beter beveiligd. Al lange tijd wordt de Mona Lisa tentoongesteld in een vitrine van kogelvrij glas. Daarbinnen wordt de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid op een perfect niveau gehouden voor de conservatie van het schilderij. Dat is geen overbodige luxe, want het kleine schilderij (77 bij 53 cm) wordt dagelijks bezocht door maar liefst twintigduizend mensen.

Hoewel het Louvre de beveiliging van het schilderij tegenwoordig zeer serieus neemt, is dat niet altijd het geval geweest. Dit bleek bijvoorbeeld toen het beroemde meesterwerk van Leonardo Da Vinci op 21 augustus 1911 werd gestolen. Dit zorgde ophef over de hele wereld: waar was het schilderij gebleven?

Uiteindelijk bleek de dief Vincenzo Peruggia, een Italiaanse medewerker van het Louvre. Hij stal het schilderij door het onder zijn lange jas te verbergen en gewoon de achterdeur van het museum uit te lopen. In 1913 probeerde hij het schilderij aan een kunsthandelaar in Florence te verkopen, die meteen de politie inlichtte. Volgens de dief zelf had hij het schilderij gestolen omdat hij vond dat het in Italië thuishoorde en niet in Frankrijk. Waarschijnlijk wilde hij het echter gewoon verkopen.

De diefstal en terugkeer naar het Louvre maakte de Mona Lisa wereldberoemd. Voor de ontvreemding was het meesterwerk van Da Vinci vooral bekend bij kunstliefhebbers, maar door de aandacht die het kreeg tijdens en na de vermissing werd het ook bij het grote publiek bekend.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Vandalisme

Het beroemdste schilderij ter wereld heeft blijkbaar niet alleen een grote aantrekkingskracht op kunstliefhebbers en toeristen, maar ook op vandalen. Sommigen van de aanvallen op de schepping van Da Vinci waren succesvoller dan anderen.

1956 was geen goed jaar voor de Mona Lisa. Er waren toen twee aanvallen op het schilderij, dat in beide gevallen licht beschadigd raakte. De Boliviaanse schilder Ugo Ungaza Villegas gooide een steen naar de Mona Lisa dat het schilderij bij de linker elleboog raakte en een beschadiging in de verf veroorzaakte. Een andere man gooide zuur naar het werk en beschadigde daarmee de onderkant van het schilderij. Na deze incidenten werd het werk van Da Vinci beter beveiligd en voortaan achter glas tentoongesteld.

Maar dat weerhield vandalen er niet van het werk aan te vallen. In 1974, terwijl het werk tentoongesteld werd in Tokio, bekladde een vrouw het kunstwerk met rode sprayverf. Hiermee protesteerde ze tegen het feit dat het museum geen gehandicapte bezoekers toeliet omdat die de stroom van bezoekers zouden ophouden. Gelukkig liep de Mona Lisa hierbij geen schade op: alleen de glasplaat voor het schilderij werd vies.

In 2009 gooide een boze Russische vrouw een mok thee naar het schilderij uit frustratie omdat ze geen inwoner van Frankrijk mocht worden. Hierdoor barstte de glazen vitrine, maar het schilderij zelf bleef intact en liep geen schade op.

De recente aanval op zondag 29 mei 2022 waarbij de Mona Lisa werd aangevallen met een taart kan nu ook aan deze lijst worden toegevoegd. De man kwam het museum binnen verkleed als oude vrouw in een rolstoel. Eenmaal bij de Mona Lisa probeerde hij de vitrine van het schilderij te breken. Toen dit niet lukte, besmeurde hij het glas en het vitrinepaneel met gebak. Voordat hij overmeesterd werd door bewakers strooide hij ook rozen rond. Wat het motief is van de man is tot nu toe niet bekend. Na zijn arrestatie werd hij opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis.