Pol Pot: Rode Khmer-leider zorgde voor twee miljoen doden

Pol Pot was de leider van de Rode Khmer, de militaire tak van de communistische partij in Cambodja. Tijdens het regime van Pot zijn er naar schatting twee miljoen mensen om het leven gekomen door moord, ziektes en verhongering.

Pol Pot als middelmatige student

Pol Pot werd geboren als Saloth Sar geboren, op 19 mei 1925 in de Cambodjaanse provincie Kompong Thom. Op jonge leeftijd volgde hij onderwijs in Phnom Penh, de hoofdstad van Cambodja. Sar was een middelmatige student, want hij faalde voor het toelatingsexamen voor hoger onderwijs. hierop besloot hij een opleiding tot timmerman te gaan volgen. Later, in 1949, vertrok hij naar Parijs waar hij radio electronics ging studeren. In Frankrijk raakte Sar betrokken bij de Franse Communistische Partij en trad hij toe tot een groep jonge linkse Cambodjanen, die later zijn volgers zouden worden als leider van de Rode Khmer. Zijn studie in Frankrijk sloot Sar zonder diploma af. In 1953 keerde hij terug naar Cambodja.

De bouw van de communistische partij

Van 1956 tot 1963 gaf Pol Pot les op een privéschool in Phnom Penh. Daarna verliet hij hoofdstad, omdat hij verdacht werd van banden met het communisme. In 1963 veranderde hij zijn naam in Pol Pot en vanaf dat jaar hielp hij mee met de bouw van de communistische partij die in 1960 was opgezet. De communistische partij vormde een tegenstander van koning Norodom Sihanouk en de regering van generaal Lon Nol.

De Rode Khmer aan de macht

De Rode Khmer had sterke banden met het communistische Noord-Vietnam, dat in oorlog was met de VS. De oorlog verplaatste zich hierdoor ook naar Cambodjaans grondgebied. Door bombardementen van de VS werd de steun voor de Rode Khmer steeds groter. De communisten zetten het regime van generaal Lon Nol in 1975 af en een jaar later werd Pot minister president van de Rode Khmer-regering. Hij streefde naar een agrarische en maoïstische samenleving. Pol Pot wilde terug naar het 'jaar nul' en 'opnieuw' beginnen. Geld, moderne technologie, medicijnen, educatie en kranten werden verboden. Hij was fel tegen gebruik van machines, die massaal werden vernietigd. Pot geloofde juist in de kracht van de mens.

Agrarische ideaal van de Rode Khmer

Onder het regime van Pol Pot liepen steden vrijwel leeg. De communistische partij had een hekel aan steden en hield van het platteland. Mensen werden steden uitgestuurd om te werken in de agrarische sector. Mensen die probeerden terug te vluchten naar de stad werden opgepakt en weer naar het platteland gestuurd. Hier moest Men twaalf tot veertien uur per dag werken, zeven dagen per week. Er was weinig eten waardoor langzaamaan steeds meer Cambodjanen op het platteland omkwamen van de honger.

Vietnam maakt een einde aan regime

De Rode Khmer was van 1975 tot 1979 aan de macht in Cambodja. In deze periode vonden zo'n twee miljoen mensen de dood. Mensen kwamen om van de honger en ziekten. Tegenstanders van het regime werden gemarteld en vermoord. Vietnamezen werden door de Rode Khmer het hardst aangepakt van allemaal. Ondanks de goede banden die er eerst bestonden, waren de Vietnamezen uitgegroeid tot de aartsvijand van de Rode Khmer. Dit zorgde voor schermutselingen tussen Cambodjaanse en Vietnamese troepen. De communistische regering van Pol Pot werd in 1979 onder de voet gelopen door 150.000 troepen uit Vietnam. Na de Vietnamese inval kwam er een einde aan Pots regime.

Het einde van Pol Pot

Pot vluchtte naar Thailand waar hij probeerde te onderhandelen met de nieuwe regering. Die wilde echter niet met de Rode Khmer onderhandelen over vrede zolang Pot de leider was. Hoewel hij in 1985 geen leider meer was van de militaire tak van de communistische partij, speelde Pot nog steeds een leidende politieke rol. In het begin van de jaren negentig zette de Rode Khmer een guerrilla campagne voort. Pas eind jaren negentig verdween de Rode Khmer langzaam uit het beeld en kreeg Pol Pot huisarrest. Op 15 april 1998 overleed hij zonder ooit echt gestraft te zijn voor zijn daden. Twee andere Rode Khmer-leiders werden wel veroordeeld. Khieu Samphan (85) en Nuon Chea (90) kregen in hoger beroep een levenslange gevangenisstraf.