Tekening van Joodse gevangene Auschwitz ontdekt

In Polen is een portret van de componist Frédéric Chopin ontdekt, gemaakt door de Joodse gevangene in Auschwitz, Mieczyslaw Koscielniak. Het werk hing waarschijnlijk aan de muur van het oefenzaaltje van het orkest van Auschwitz. Deze ruimte hing vol met portretten van Duitse componisten. Koscielniak werd door de Duitsers gedwongen deze schilderijen te maken.

Koscielnak werd geboren op 29 januari 1912. Hij was een Poolse schilder en hield zich ook bezig met grafisch ontwerpen. In ’41 werd hij opgepakt door de nazi’s, vanwege zijn Joodse komaf, en gedeporteerd naar Auschwitz. De Duitsers bevolen hem om Duitse componisten te schilderen, die vervolgens werden opgehangen in de orkestzaal van het concentratiekamp. Het orkest van Auschwitz speelde Duitse symfonieën wanneer wagons met nieuwe Joden het kamp binnenreden.

In het geheim tekende Koscielnak ook andere portretten. Het waren afbeeldingen van de gruwelijke realiteit van het vernietigingskamp. Met behulp van vrienden smokkelde hij zij werk het kamp uit, door de tekeningen te verpakken in vuil wasgoed. Koscielnak tekende zo’n 300 choquerende portretten van het leven in het kamp.

Op 6 mei 1945 bereikten Russische troepen kamp Auschwitz. De bevrijding kwam voor Mieczyslaw Koscielnak op tijd. Hij sloot zich gelijk aan bij het leger van de Amerikaanse generaal Patton. Aan het einde van de oorlog vocht hij tegen SS troepen die zich verstopt hadden in de Alpen. Hij raakte gewond en werd overgebracht naar het ziekenhuis. Patton bood hem het Amerikaanse burgerschap aan, maar hij weigerde en keerde terug naar Polen waar hij in Warschau ging wonen. Zijn schilderijen werden een belangrijk bewijs voor de misdaden van de nazi’s.

Dat Koscielnak ook Chopin had geschilderd was onbekend. Zijn zoon zegt dat hij verbaasd is: “Mijn vader heeft nooit verteld dat hij Chopin heeft geschilderd. We wisten alleen dat de nazi’s hem bevolen hadden Duitstalige componisten te schilderen. Mozart, Wagner, Beethoven. Ik weet niet hoe het mijn vader is gelukt deze ertussen te krijgen”. Chopin stond namelijk op de lijst van verboden componisten, de zogenaamde Entartete muziek, waardoor zijn zoon denkt dat het schilderij niet in de orkestzaal hing.

In het museum van Auschwitz zijn veel van Koscielnak’s stiekem gemaakte tekeningen te bezichtigen. Mieczyslaw Koscielnak stierf op 5 maart 1993. Klik hier voor enkele van zijn tekeningen.