Vliegdekschip USS Enterprise

Ter zee: vijf militaire uitvindingen WO2

De Tweede Wereldoorlog was ‘succesvol’, wat militaire uitvindingen betreft. De bekendste is wellicht de atoombom, maar ook de radar en de antitankwapens waren bekende uitvindingen. De uitvindingen op zee worden vaak onderschat. Onterecht, want de voorraden en soldaten moesten over zee vervoerd worden. Een overmacht op de zee was daarom zeer belangrijk.


Vliegdekschip


Hoewel het vliegdekschip een uitvinding was uit de Eerste Wereldoorlog, begonnen deze schepen pas een aanzienlijke rol te spelen in de Tweede Wereldoorlog. De militaire kracht van deze schepen werd duidelijk zichtbaar. De komst van het vliegdekschip markeerde het einde van de traditionele zeeoorlog, waar met kanonnen werd gevochten. In de zeeslagen in de Koraalzee en Midway vonden bijvoorbeeld geen rechtstreekse gevechten met marineschepen plaats, maar beïnvloedden de vliegdekschepen de oorlog. Vliegtuigen konden namelijk van een afstand torpedo’s, duikbommen of stuiterbommen op vijandelijke schepen afschieten.



Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!



Akoestische torpedo’s


Naast vliegdekschepen begonnen onderzeeërs een belangrijke rol te spelen. Ook deze boten waren al eerder uitgevonden, maar werden tijdens de Tweede Wereldoorlog voor het eerst op grote schaal gebruikt. Met name de Duitsers waren fanatieke gebruikers van onderzeeërs en beschikten over de meest geavanceerde onderzeevloot ter wereld. Een nadeel van hun U-boten was echter dat vele torpedo’s mankementen vertoonden. Karl Dönitz, het hoofd van de Duitse marine, gaf daarom de opdracht akoestische torpedo’s te ontwerpen. Deze torpedo’s reageerden op het geluid van vijandelijke schepen en waren daarom doeltreffender.


Schnorchel


Een andere uitvinding die de U-boten tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergingen was de Schnorchel. Hoewel dit aanvankelijk een Nederlandse- uitvinding was, werd de Schnorchel tijdens de Tweede Wereldoorlog voor het eerst op grote schaal toegepast. Dit was een pijp op de duikboot waardoor de boot haar uitlaatgassen kon afvoeren of lucht kon happen. Door deze uitvinding ontstond de mogelijkheid onder water te blijven. Alleen het bovenste gedeelte van de pijp stak boven het water uit. Hierdoor kon de duikboot wel luchthappen maar werd het niet gezien door de vijandelijke radar. Ook de U-boten droegen bij aan het feit dat een traditionele zeeoorlog niet meer plaatsvond. Het was immers niet mogelijk deze boten met kanonnen uit te schakelen. De enige manier was met duikbommen die vanuit een vliegtuig werden gegooid. Dit stimuleerden uiteraard weer het gebruik van vliegdekschepen.


Zeemijnen


Het gebruik van zeemijnen in de oorlogvoering is een zeer oud gebruik. De Ming Dynastie zou al in de 16e eeuw zeemijnen hebben gebruikt om Japanse piraten te verdrijven. Het was echter de Russische ingenieur Pavel Shilling die in 1812 zeemijnen introduceerde in de Westerse maatschappij. De zeemijnen werden al snel een populair wapen en met name de Amerikanen waren fanatieke gebruikers ervan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsten ze maar liefs 25.000 mijnen in de wereldzeeën. De reden waarom er zoveel mijnen geplaatst werden was, omdat het mogelijk werd mijnen vanuit een vliegtuig te droppen. Hierdoor kostte het minder tijd om mijnen te plaatsen en werd het ook mogelijk mijnen in vijandelijke havens te plaatsen. Na de oorlog begonnen Amerikanen met de opruiming ervan, maar in mij 1946 staakten ze hun poging en lagen er nog 13.000 in de zeeën. Veel van deze mijnen kwamen in vissersnetten terecht en veroorzaakten veel leed. Niemand weet precies hoeveel mijnen er in de zeeën liggen. Men schat dat er alleen al in de Noordzee tussen de 30.000 en 300.000 explosieven liggen.


Stuiterbom


In de Tweede Wereldoorlog maakte men gebruik van allerlei soorten bommen. Een speciaal soort bom die in deze oorlog werd uitgevonden was de stuiterbom. Deze bom was ontworpen om dammen en bruggen te beschadigen en werd dus vaker bij rivieren en meren gebruikt dan op zee. De bom werd vanuit een vliegtuig gelanceerd, viel op het water en stuiterde naar het vijandelijke object toe. Daar ontplofte het en bracht aanzienlijke schade toe. De bekendste slag waar deze bom gebruikt werd was Operatie Chastise. Een aanval waarbij Duitse dammen in het Ruhrgebied werden vernietigd.

Bronnen

 

Afbeeldingen

Ook interessant: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief.