Aangrijpende verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Op 5 mei 1945 capituleerden de Duitsers en was heel Nederland bevrijd. In dit dossier delen we wat van de meest tragische en aangrijpende verhalen tijdens en rondom de Tweede Wereldoorlog.
De geschiedenis van de SS
In 1925 werd de SS opgericht door Adolf Hitler. De organisatie maakte onderdeel uit van de SA, de Sturmabteilung, een knokploeg opgericht door Hitler. Het was op dit moment nog een kleine beweging, een soort partijpolitie, en ondergeschikt aan de NSDAP.
Lees meer over de geschiedenis van de SS
De duisterste figuur van de Nazi-Elite
Reinhard Heydrich was één van de machtigste mannen in het Derde Rijk van Hitler. Lang, atletisch, intelligent, blond en met blauwe ogen was hij bovendien alles wat Hitler zag als het prototype van een ariër. Hij was verantwoordelijk voor miljoenen doden, want zijn taak was het vinden en vernietigen van alle vijanden van het rijk.
Lees meer over Reinhard Heydrich
Duitsers stormen Nederland binnen
Op 10 mei 1940 ontwaakte Nederland in oorlog. De vrees werd bewaarheid, Duitsers vielen het land binnen. In 5 dagen strijd versloegen zij de Nederlandse verdedigers en bezetten het land.
Lees meer over de Duitse aanval op Nederland
Keerpunten in de Tweede Wereldoorlog
De opmars van de Duitsers en de Japanners leek niet te stuiten. In het voorjaar van 1940 versloegen de Duitsers bijna alle Europese legers en vanaf 1941 rukten de Japanners in het Verre Oosten razendsnel op. Maar onoverwinnelijk waren de legers niet van Japan en Duitsland niet. Het lukte de Duitse luchtmacht al in 1940 niet om de RAF te verslaan tijdens de Battle of Britain.
In 1942 stokte de opmars helemaal. In Noord Afrika werd het Duitse leger tot stilstand gebracht in de woestijn bij El Alamein, en op de Russische steppe bij Stalingrad. In de Stille Oceaan werd de Japanse marine verslagen bij Midway. Daarna begonnen de geallieerde legers langzaam aan hun opmars. Op de Atlantische oceaan werden de gevreesde Duitse U-boten verslagen toen de Enigma-code werd gekraakt.
Bombardementen op Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog voerde de geallieerde luchtmacht vaak grote bombardementen op vijandelijke doelwitten uit. Ook op Nederland. Bij die bombardementen wilden de geallieerden vooral de industrie en infrastructuur treffen, om zo de Duitsers zoveel mogelijk te hinderen. Maar vaak ging het mis, en werden ook burgers geraakt.
Lees meer over de bombardementen op Nederland tijdens WOII
Homoseksualiteit en de Tweede Wereldoorlog
Homoseksualiteit was binnen het gedachtegoed van de nazi’s een misdrijf: seks tussen mensen van hetzelfde geslacht droeg niet bij aan de verspreiding van het Arische ras. Tussen 1939 en 1945 werden er in Duitsland zeker vijftigduizend homoseksuelen veroordeeld voor hun geaardheid.
Lees meer over de vervolging van homoseksuelen tijdens de Tweede Wereldoorlog
De slachtoffers van psychiatrische instellingen tijdens de Tweede Wereldoorlog
Men vergeet vaak dat psychiatrische patiënten ook slachtoffers waren van de Holocaust. We zijn echter wel bekend met twee gevallen van psychiatrische instellingen die veel verlies leden tijdens deze periode. Zowel de patiënten als het personeel van de psychiatrische instelling het Apeldoornsche Bosch werden gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. De Willem Arntsz Hoeve in Den Dolder zou daarnaast berucht worden om de slechte behandeling van hun patienten tijdens de oorlog.
Lees meer over de slachtoffers van psychiatrische instellingen tijdens de Tweede Wereldoorlog
Anne Frank
Op 4 april 1944 schreef Anne Frank in haar dagboek: ‘Met schrijven word ik alles kwijt, mijn verdriet verdwijnt, mijn moed herleeft. Maar, en dat is de grote vraag, zal ik ooit nog iets groots kunnen schrijven, zal ik ooit eens journaliste en schrijfster worden?’ Anne Frank gaf met haar dagboek een persoonlijk gezicht aan de meer dan één miljoen kinderen die stierven tijdens de Holocaust.
Heldhaftige vrouwen in WOII: protest & verzet
De rol van vrouwen in het verzet is decennialang door historici onderbelicht. Veel vrouwen namen echter deel aan het verzet tijdens WOII, bijvoorbeeld door het beschermen van onderduikers, en het verspreiden van pamfletten.
Lees meer over vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog
Februaristaking: massaal protest tegen jodenvervolging
Uit protest tegen de Jodenvervolging gaan duizenden Amsterdammers op 25 februari 1941 staken. De Februaristaking is het eerste grootschalige verzet tegen de Duitse bezetting in WOII.
Lees meer over de Februaristaking
Aanloop naar bevrijding van Nederland
Op 5 mei 1945 capituleerden de Duitsers en was heel Nederland bevrijd. In de maanden voor de bevrijding van Nederland maakten de inwoners van de niet-bevrijde delen echter een moeilijke tijd door. Tijdens de Hongerwinter, eisten honger, ziekte en kou duizenden slachtoffers.
Lees meer over de aanloop naar de bevrijding van Nederland
De Conferentie van Jalta: Europa verdeeld
Op 4 februari 1945 ontmoetten wereldleiders Roosevelt, Churchill en Stalin elkaar in de stad Jalta op de Krim. Terwijl de strijd tegen nazi-Duitsland nog voortduurde, kwamen 'de Grote Drie’ bijeen om de toekomst van de Europa na de Tweede Wereldoorlog te bepalen.
Lees meer over de Conferentie van Jalta
Canadezen bevrijden Nederland
Enkele dagen na de bevrijding trokken op 8 mei 1945 de Canadezen Amsterdam binnen. Onder luid gejuich werden de bevrijders ontvangen en Amsterdam vierde feest. Na de bevrijding bleven de Canadezen nog maandenlang in Nederland. De komst en het verblijf van de Canadezen in Nederland was niet zonder gevolgen, een geboortegolf aan half-Canadese kinderen volgde.
Lees meer over de bevrijding van Nederland door de Canadezen
Moffenmeiden – ‘foute’ relaties in de Tweede Wereldoorlog
Duizenden Nederlandse vrouwen hadden in de Tweede Wereldoorlog verkering met een Duitse soldaat. Na de bevrijding vierden de Nederlanders hun frustraties over de bezetting bot op de ‘moffenmeiden’.
De Conferentie van Potsdam
Van 17 juli tot 2 augustus 1945 kwam ‘the big three’ samen in Potsdam: Stalin, Churchill (later vervangen door Clement Attlee) en Truman. Tijdens de conferentie overlegden geallieerde leiders over de concrete consequenties voor Duitsland, negen weken nadat het land zich over gaf.
Lees meer over de Conferentie van Potsdam
Leestip:
Opdat wij niet vergeten – Verhalen van 25 verzetshelden van Hilversum
Auteur: Pieter Broertjes en Margot Kistemaker
Uitgeverij: Verloren
ISBN: 9789087047290
Winkelprijs: €7,50