Tour de Trump: de grote maar controversiële fietstocht in de VS

Trump is net weg uit Europa na de NAVO-top en de Tour de France komt eraan. Trump en de Tour de France lijken in eerste opzicht niks met elkaar te maken te hebben, maar het tegendeel is het geval. Eind jaren 80 deed de 43-jarige Trump namelijk een poging een Amerikaanse versie van de wereldberoemde Tour op te zetten.

Het idee voor een fietsrace door Amerika kwam niet van Trump zelf, maar van de jonge CBS-sportverslaggever John Tesh. Hij had verslag gedaan van de Tour de France in 1987 en zei tegen zijn CBS-collega Billy Packer dat hij zoiets moest oprichten in de VS. De basketbalverslaggever en ondernemer Packer vond het wel een interessant idee, ook al wist hij niets van wielrennen af. Na een mislukte poging om een sponsor te vinden, benaderde hij Mark Ettes, een belangrijke leidinggevende bij Trumps topcasino’s. Ettes regelde een afspraak met Trump in Manhattan. De afspraak duurde maar een paar minuten, waar Trump Packer een opdracht gaf: hij moest in een week de ambtenaren van New York benaderen om zo de nodige vergunningen te krijgen voor de Tour. Packer zei hier later over tegen politico: “Ik denk dat het een test was, om te kijken of ik de soort persoon was waar hij een zakendeal mee zou kunnen sluiten.’’ Hij kwam terug met de verzekering dat ze door konden gaan. Trump stelde voor dat hij de grootste sponsor van de tour werd en Packer ging daarmee akkoord. Toen ontstond het idee voor de naam.

Verzon Trump zelf de naam?

Packer had hier direct een idee en stelde ‘Tour de Trump’ voor. Maar die voelde daar in eerste instantie niets voor. In tegendeel. Naar verluidt schoot hij behoorlijk uit zijn slof: “Maak je een grap?' De media zullen me afmaken als je die naam gebruikt. Je moet wel een grapje maken". Hij ging echter al snel overstag. De tour in het oosten van de VS zou vernoemd worden naar de zakenman.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Het geld om de wedstrijd te organiseren was binnen, maar de fietstocht moest ook nog georganiseerd worden. Omdat Billy Packer niks wist van de wielersport, werd er een taakverdeling gemaakt. Packer hield zich bezig met de zakelijke kant van het evenement en Mike Plant, destijds de adjunct-directeur van de Amerikaanse fietsfederatie, regelde het technische aspect. Ze besloten om de tocht uit te breiden naar meer staten in het oosten, om de beste fietsers aan te trekken.

Trumps invloed op de tour

De tocht wist veel publiciteit te trekken door de betrokkenheid van Donald Trump, die toen al een opvallend figuur was. Tijdens een persconferentie kreeg Trump de vraag of hij overwoog de naam van de race te veranderen naar Tour d’Amerique. En hoewel Trump in eerste instantie er weinig voor voelde om zijn naam aan de wielerwedstrijd te verbinden, liet hij daar nu niets van blijken. Hij schudde zijn hoofd: “Dat zouden we kunnen doen als we het minder succesvol zouden willen maken”. Wat ook bijdroeg aan de aandacht voor de Tour de Trump was dat de Amerikaan Greg Lemond net de Tour de France had gewonnen in 1986, waardoor dat wielrennen in de VS ook populairder werd. Het doel van Trump en Packer, een tocht organiseren die net zo veel aanzien geniet als de Tour de France, leek binnen bereik te zijn.

Trump was in 1989 al de zakenman die we nu kennenen duldde geen enkele concurrentie. Hij liet in de zomer zijn advocaten een “cease & desist’’ brief aan een lokale race in Colorado: de Tour de Rump. Daarmee liet Trump weten dat hij wilde dat deze fietstocht stopte. De Tour de Rump zou volgens Trump het handelsmerk van zijn fietsrace overtreden, hoewel de Tour de Rump een jaar eerder al in het leven was geroepen. De organisatoren van het lokale evenement reageerden door te stellen dat ze maar een klein lokaal evenement zijn en dat Trump hen met rust moest laten. Dit bleek een effectieve tactiek, want ze hoorden er hierna niks meer over. Het is onduidelijk of de Tour de Rump nog bestaat, maar het is zeker dat de tour in 2022 nog bestond.

De Tour de Trump begon op 5 mei 1989 in New York en eindigde na 1350 kilometer in Atlantic City bij het Trump Plaza Hotel en Casino. Voor de winnaar was een flinke som prijzengeld beloofd: 200.000 dollar. De 114 wielrenners die meededen kwamen uit 15 verschillende landen. Ook Greg Lemond en de winnaar van olympisch goud bij de wegwedstrijd in 1984, Alexi Grewal, deden mee, wat goed was voor de geloofwaardigheid van de race. Er waren echter ook elementen aan de race die het wat minder chic maakten. Zo werd het Nederlandse team Sauna Diana gesponsord door een bordeel.

Afkeer van Trump

Een ander probleem voor de reputatie van de tour was Donald J. Trump zelf. Zijn personaliteit schoot veel van New Yorks democratische politici het verkeerde keelgat in. Zo weigerde de gouverneur van New York, Mario Cuomo, in eerste instantie naar de start van het evenement in Albany komen, maar besloot na lang wikken en wegen toch te komen. De burgemeester van New York, Ed Koch, kwam niet opdagen toen de tweede etappe van de race begon in de stad New York.

Naast de politici waren er ook veel burgers die niks hadden met Trump. Bij het stadje New Paltz, waar veel hippies woonden, waren er protesten. De wielrenners werden begroet met boorden waar onder andere opstond “Die Yuppy $cum’’ en “Trump=Lord of the Flies’’.

Maar aan de kant stonden niet alleen boze demonstranten, er waren ook vele fans aanwezig. De Tour de Trump was met meer dan een miljoen bezoekers langs de kant van de weg gelijk het grootste fietsevenement in de VS. De winnaar was uiteindelijk de Noor Dag Otto Lauritzen die er met de 200.000 dollar vandoor mocht gaan. Dit was echter niet zonder controverse. De Belg Eric Vanderaerden stond er goed voor om de race te winnen totdat hij een verkeerde afslag nam. Hij werd derde na Dag Otto Laurizten en de Nederlander Henk Lubberding. Hierna kwamen klachten dat een motor van de tour Vanderaerden verkeerd geleid zou hebben en dat de route onduidelijk aangegeven zou zijn.

De tweede editie moest nog groter worden

De eerste editie van de Tour de Trump was dus een groot succes. De tweede editie moest vanzelfsprekend nóg groter worden. Daarom ging Billy Packer langs de gouverneur van Maryland en de burgemeester van Baltimore om te zorgen dat de tour door meer staten heen ging. Zowel de gouverneur als de burgemeester verwezen hem door naar ene meneer De Francis. Als Packer goedkeuring van hem kreeg, gingen zij ook akkoord. De Francis beheerde een aantal paardenrenbanen waarmee hij zo veel geld en politieke invloed had vergaard, dat zowel de burgemeester en de gouverneur het niet aandurfden om zonder zijn goedkeuring een nieuw sportevenement te organiseren. De Francis ging akkoord, maar stelde wel een aantal opmerkelijke voorwaarden. Zo eiste De Francis dat Trump zijn luxejacht ‘Trump Princess’ gedurende de wielerwedstrijd in de haven van Baltimore zou aanleggen zodat De Francis er aan boord feestjes kon organiseren. Packer belde Trump en Trump ging akkoord. Ze hadden een deal.

Packer ging daarna naar Delaware om daar voor toestemming voor de tour te pleiten. Trump zag één of meer etappes door die staat als belangrijk voor zijn casino’s in Atlantic City. De staat ging akkoord waarna Packer een persconferentie organiseerde in Wilmington in Delaware, om aan te kondigen dat daar de Tour de Trump zou starten.

Het was nog wel spannend of Trump de persconferentie ging halen. Hij zat de dag ervoor in Tokyo en had bekend gemaakt dat hij met zijn vrouw, Ivana Trump, zou scheiden. Maar de twijfel was onterecht, hij arriveerde met de helikopter op tijd voor de persconferentie. Hij werd omcirkeld door journalisten waarop hij reageerde: “Weet ik hoe ik een menigte moet trekken of niet?’’

De tweede editie van de Tour de Trump kreeg een etappe meer dan de eerste editie, waardoor de ronde ook elf dagen duurde in plaats van tien. Ook werd het prijzengeld verhoogd naar 250.000 dollar voor de winnaar. Er deden ook meer wielrenners mee en zes van de 20 sterkste teams waren aanwezig. Maar ondanks dit succes was de tweede editie ook meteen de laatste editie van Tour de Trump. Vanwege geldproblemen kon Trump niet doorgaan als sponsor.

Tour DuPont

Voor Packer eindigde het fietsavontuur nog niet. Het bedrijf DuPont volgde Trump op als primaire sponsor van de wedstrijd, waarmee de fietstocht hernoemd werd naar de Tour DuPont. Die verandering werd ook door veel wielrenners verwelkomd, velen van hen vonden dat bij de voorgaande edities de wedstrijd zelf overstemd werd door de persoon Trump. Misschien was dit ook de reden dat de Tour DuPont meer professionele wielrenners wist aan te trekken dan de Tour de Trump. Maar na vijf jaar was het ook gedaan met de Tour DuPont, het bedrijf trok zich terug als sponsor. Inmiddels was de interesse in de race ook flink afgenomen, er stonden nauwelijks nog mensen langs de kant van de weg. Een nieuwe sponsor werd dan ook niet meer gevonden.