Tsjechische realityserie over Protectoraat Bohemen en Moravië

Een Tsjechische tv-zender maakt in verband met 70 jaar bevrijding een realityserie over de Tweede Wereldoorlog. De deelnemende familie zal in een boerderij gaan wonen die volledig is aangepast aan de leefwijze van tijdens de oorlog. De boerderij staat in een gebied dat tijdens de oorlog deel uitmaakte van het Protectoraat Bohemen en Moravië.

Tsjechië vóór de Tweede Wereldoorlog

Voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog was het huidige Tsjechië onderdeel van Tsjecho-Slowakije. Dit land was ontstaan na afloop van de Eerste Wereldoorlog, na het uiteenvallen van Oostenrijk-Hongarije. Het grootste deel van de bevolking was Tsjech, maar het land bevatte grote Slowaakse en Duitse minderheden. De verschillende volkeren die in het land woonden, koesterden sterke nationale gevoelens. Tijdens het interbellum wist het land zich als gevolg van dit uiteenlopende nationalisme niet te ontwikkelen tot een stabiele natie.

Annexatie van Sudetenland

In 1938 annexeerde Hitler het Sudetenland. Dit gebied maakte deel uit van Tsjecho-Slowakije en er woonden voornamelijk Duitsers. Het gebied was op militair-economisch gebied zeer belangrijk voor Hitler. Sudetenland had een goed ontwikkelde wapenindustrie, waar Hitler maar al te graag gebruik van maakte.

Protectoraat Bohemen en Moravië

Na de annexatie van Sudetenland kon Hitler eenvoudig profiteren van de onrusten in Tsjecho-Slowakije. Het Slowaakse deel van het land had zich reeds afgesplitst en verschillende kleine delen van Tsjecho-Slowakije waren onderdeel geworden van Polen of Hongarije. Hitler nam het Tsjechische deel van Tsjecho-Slowakije in. Op 15 maart 1939 riep hij het Protectoraat Bohemen en Moravië uit, wat nu deel uitmaakte van het Derde Rijk. De president van het protectoraat was Emile Hacha, maar de feitelijke macht over het gebied lag bij de door Hitler aangewezen Reichsprotektor.

Belang voor Duitsland

De industrie in het bezette gebied was goed ontwikkeld. Hitler kon het daarom goed gebruiken voor de fabricatie van wapens. Daarnaast werden 350.000 Tsjechen gedwongen om voor het Duitse leger te gaan werken. Voor geallieerde bommenwerpers was het protectoraat moeilijk bereikbaar, waardoor het relatief goed beschermd was tegen geallieerde aanvallen.

Gevolgen voor de Joodse bevolking

In eerste instantie trad het naziregime in het protectoraat minder hard op dan bijvoorbeeld in buurland Polen. De Joodse minderheid kreeg echter wel degelijk te maken met de gevolgen van de Holocaust. Er woonden in het protectoraat zo’n 117.000 Joden, waarvan er 80.000 naar concentratiekampen gedeporteerd werden. Van hen kwamen er zeker 71.000 om het leven.

Opstand en verzet

Tijdens de Duitse overheersing van het protectoraat vonden er verscheidene opstanden plaats tegen het regime. Al in 1939 kwamen bewoners van Praag en andere grote steden in opstand. De onrusten werden met harde hand neergeslagen door de Gestapo.

Moord op Reinhard Heydrich

In 1942 volgde de moord op Reinhard Heydrich. De moord op deze trouwe handlanger van Hitler leidde tot extreme represailles. Alle mannen uit het dorp Lidice werden vermoord en de vrouwen en kinderen naar concentratiekampen gedeporteerd.

Praagse Opstand

Tijdens de laatste dagen van de oorlog vond een grote opstand plaats in Praag. Op 5 mei 1945 werd via de radio opgeroepen tot opstand en aan deze oproep werd gehoor gegeven. In de drie dagen die volgden namen de opstandelingen onder andere het hoofdkantoor van de Gestapo en het Praagse stadhuis in.

Geallieerde hulp blijft uit

Hoewel ondersteuning werd gevraagd aan de geallieerden, bleef hulp aan de opstandelingen uit. De rebellen waren niet in staat de opstand in hun voordeel te beslechten, maar ook het Duitse leger beschikte niet meer over de middelen om de opstand de kop in te drukken; Hitler had reeds zelfmoord gepleegd en het verlies van de oorlog was nu onvermijdelijk. Op 7 mei trok het Duitse leger zich terug, waarna het Rode Leger van de Sovjet-Unie op 8 mei de stad binnentrok. Na afloop van de oorlog werd de staat Tsjecho-Slowakije hersteld, nu onder leiding van een communistisch regime.

Realityserie over de oorlog

De Tsjechische realityserie test in hoeverre de familie bestand is tegen de omstandigheden waarin de Tsjechen leefden tijdens de Tweede Wereldoorlog. De familie die meedoet aan de serie bestaat uit twee kinderen, hun ouders en grootouders en een neef. Zij zullen moeten leven van de weinige voedselbonnen die zij tot hun beschikking hebben. Op zaterdag 23 mei wordt de eerste uitzending van het tv-programma uitgezonden.