Verdeeld Cyprus

Ondanks veel onderhandelingen is Cyprus nog altijd een verdeeld eiland, waarover de spanningen vaak hoog oplopen. De splitsing in een Grieks-Cypriotisch en een Turks-Cypriotisch deel komt voort uit de geschiedenis die getekend werd door zowel oosterse als westerse invloeden.

Het eiland in de Middellandse Zee is zowel bezet geweest door oosterse als door westerse machten door de eeuwen heen. Zo werd het in de 15e eeuw bezet door de Ottomanen en vanaf de 19e eeuw door de Britten, waarna het eiland in de jaren ’60 van de twintigste eeuw onafhankelijk werd. Maar nalatenschap van die geschiedenis is nog duidelijk aanwezig.

Oost en West

Van 1571 tot 1878 viel het eiland onder het gezag van de Ottomanen. Ook Griekenland behoorde tot 1821 tot het Ottomaanse rijk. In de oorlog die daaraan vooraf ging, de Griekse onafhankelijkheidsoorlog (1818-1921), riepen de Ottomanen de hulp in van Groot-Brittannië. Daarmee hadden ze de doos van Pandora geopend en bij het Congres van Berlijn werd besloten dat Groot-Brittannië het strategisch gelegen eiland zou overnemen van de Ottomanen. Formeel hadden ze niet de absolute macht. In 1925 annexeerden de Britten alsnog Cyprus na de onrusten in de Grieks-Turkse oorlog (1921-1922) en werd het hun kroonkolonie. De Britten behielden tot 1960 de macht over het eiland.

Conflicten

Maar een groot deel van de bevolking op Cyprus was het niet eens met de grote macht die Groot-Brittannië op het eiland had. Het Grieks-Cypriotische deel van de bevolking begon zich in de loop van de 20e eeuw steeds meer te richten op Griekenland en ergerden zich aan de Britten. Vanaf de jaren ’30 ontaardde het in een terreurcampagne van de Griekse-Cyprioten tegen de Britse bezetter. Met name in de jaren ’50 waren er regelmatig gevechten tussen de twee. Ook de tot die tijd neutraal gebleven Turks-Cyprioten werden doelwit van deze terreur. In 1957 kwam het tot het eerste gewelddadige conflict tussen het Turkse en het Griekse deel van de bevolking op het eiland.

Onafhankelijkheid

Uiteindelijk werd in 1958 besloten door Groot-Brittannië, Turkije en Griekenland dat Cyprus onafhankelijk moest worden. Ze maakten onderling afspraken over de verdeling van de macht en de indeling van het bestuur. Op 16 augustus 1960 werd Cyprus uiteindelijk na eeuwen van bezetting onafhankelijk. Maar onder de oppervlakte broeide de tegenstellingen tussen de Griekse-Cyprioten en de minderheid van Turks-Cyprioten. De Turks-Cypriotische minderheid kreeg na 1960 in verhouding een te grote macht.

Opdeling van Cyprus

Het vormde de aanleiding tot meerdere conflicten tussen het van oorsprong Griekse - en Turkse deel van de bevolking. In 1974 werd het noordelijk deel van het eiland veroverd door de Turken. Een splitsing in een noordelijke Turks deel en een zuidelijk Grieks deel volgde. Grieks-Cyprus trad in 2004 toe tot de Europese Unie. In 2004 vond er een referendum plaats waarin de Grieks-Cyprioten zich uitsproken tegen een hereniging van beide delen van het eiland, terwijl de inwoners van Turks-Cyprus voor stemden.

Internationale gemeenschap

Tot op heden erkent de internationale gemeenschap het Turkse deel nog steeds niet als zelfstandige staat. Daarmee bezet Turkije dus formeel een deel van het grondgebied van de Europese Unie. Ondanks diverse pogingen om tot een oplossing te komen, is het land dus tot op heden verdeeld in twee delen met een ‘groene lijn’ tussen de beide gebieden.