Vorstelijk vervoer in de Glazen Koets

De Gouden Koets, inclusief controversiële afbeeldingen, gaat voor de komende jaren op stal. Het gouden voertuig is hoognodig toe aan een restauratiebeurt en ligt voorlopig in vele losse onderdelen uit elkaar. Dit betekent ook dat er een waardige vervanger nodig is om de koning en koningin op Prinsjesdag te vervoeren naar de Ridderzaal. Deze vervanger heeft de koninklijke stalmeester gevonden in de Glazen Koets, een minstens zo gracieus en koninklijk voertuig.

Koninklijke koets

Als vervanger van de Gouden Koets is niet het minste voertuig van het Koninklijk Staldepartement gekozen. De Glazen Koets is het oudste rijtuig van de Oranje-familie. De Glazen Koets heeft eerder zelfs jarenlang gediend op Prinsjesdag, maar de Gouden Koets heeft langzamerhand de plaats van de Glazen Koets ingenomen. Hierna werd de Glazen Koets voornamelijk ingezet bij bijzondere gebeurtenissen. Zo werd de Glazen Koets gebruikt bij de huwelijken van prinses Beatrix en prins Claus, en prinses Juliana en prins Bernhard.

Willem I en de Glazen Koets

De geschiedenis van de Glazen Koets gaat terug naar het begin van het Koninkrijk der Nederlanden. Koning Willem I bestelde de Glazen Koets in 1821 bij de Brusselse rijtuigbouwer Pierre Simons, in 1826 werd het voertuig afgeleverd aan de Nederlandse koning. In 1830, het jaar van de Belgische Revolutie, werd de Glazen Koets in beslag genomen door muitende Belgen. Na het Verdrag van Londen in 1839, wat de definitieve internationale erkenning van de Belgische onafhankelijkheid betekende, reisde de opperstalmeester naar Brussel. Hij kocht hier de Glazen Koets en bracht het rijtuig terug naar Den Haag.

Een moderne en representatieve bolide

De Glazen Koets werd vervaardigd in een tijd toen koetsen nog een moderne manier van vervoer waren. De eerste trein reed pas in 1838 door Noord-Nederland en de eerste auto rond 1900. De Glazen Koets was wel bedoeld voor ceremoniële functies. Met het fraaie ontwerp en de mooie vormen benadrukt de koets de waardigheid van het koningschap. Vanaf het moment dat de Glazen Koets in het bezit van Willem I was werd de representatieve maar moderne bolide ingezet bij Prinsjesdag. De Gouden Koets werd pas rond 1900 gebouwd, toen de auto’s in opkomst waren. Zodoende werd de Gouden Koets vanaf het begin gezien als een museumstuk. De Gouden Koets en de Glazen Koets zijn volgens het staatsprotocol twee gelijkwaardige staatsieberlines. Sommige leden van het koningshuis hadden wel de voorkeur voor een van de twee rijtuigen. Zo hield koningin Wilhelmina meer van het elegante uiterlijk van de Glazen Koets dan de opzichtige Gouden Koets.

Interieur van de Glazen Koets

De naam van de Glazen Koets is ontleend aan het glas dat de ornamentenrand moet beschermen. De koets heeft een donkerblauwe kast, afgezet met een brede vergulde lijst van laurier- en eikenbladeren. De binnenkant van de koets is bekleed met purper en beige fluweel en voorzien van geborduurde decoraties. De hemel van de koets is gemaakt van geborduurde beige en hemelsblauwe zijde. Het portier van de koets wordt gesierd met het koninklijk wapen en op het dak rust een vergulde houten koningskroon. De koets heeft zeven ramen met geslepen glas. Het is het voorrecht van een koninklijke prins of prinses om plaats te nemen achter deze ramen. Als een koning in het rijtuig zit is dit te zien aan het feit dat de Glazen Koets dan getrokken wordt door acht paarden. Vanaf Prinsjesdag 2016 zal de Glazen Koets opnieuw in het middelpunt van de belangstelling staan en de komende jaren dienen als rijtuig van de koning en koningin.