Zweeds-Nederlandse oorlog (1658-1660)
Nederland en Zweden hebben al eeuwen goede betrekkingen met elkaar. Maar de betrekkingen tussen Nederland en Zweden zijn niet altijd zo goed geweest. Van 1658 tot 1660 waren de twee landen met elkaar in oorlog.
Achtergrond van het conflict
De Zweeds-Nederlandse oorlog maakte deel uit van de Noordse Oorlogen. Dit waren een aantal conflicten tussen Zweden, Rusland, Polen en Denemarken die woedden van 1655 tot 1660. De Republiek begon hier pas een rol in te spelen op het moment dat de oorlog en het bezet van Zweden van Danswijk (nu Gdansk) haar handelsbelangen in gevaar bracht. Nederland had veel handelsbelangen in de Oostzee. De handel in staal en graan was erg lucratief voor de Republiek. Om deze handel onder controle te houden had de Republiek een verdrag afgesloten met Denemarken. Zweden wilde echter van de Oostzee een Zweedse binnenzee maken. Als reactie hierop bezette de Nederlandse vloot Danswijk in 1656.
Slag in de Sont
Hierop viel de Zweedse koning Karel X Gustaaf Denemarken aan, een belangrijke handelspartner van de Republiek. het leger viel aan over de bevroren binnenzee. En met succes, Zweden veroverde veel gebied en uiteindelijk de hoofdstad Kopenhagen. Nederland kon dit niet over haar kant laten gaan en stuurde een reddingsvloot. Op 8 november 1658 vond de eerste slag in de Zweeds-Nederlandse oorlog plaats, de Slag in de Sont. Deze slag werd door de Nederlandse vloot gewonnen, onder leiding van Admiraal Obdam. Kopenhagen was weer bevrijd en de Zweden moesten zich terugtrekken.
De Landing op Fünen
Toch was dit niet het einde van de oorlog. Nog steeds waren delen van Denemarken bezet door Zweden. Een tweede bevrijdingsvloot werd naar Denemarken gestuurd onder leiding van Michiel de Ruyter. Deze vloot moest een einde maken aan de bezetting van de Deense eilanden en aan de oorlog in de Oostzee die de handel belemmerde. Na een aantal verliezen wist de Ruyter toch zijn doel te bereiken. De belangrijkste slag van de Landing op Fünen, de slag bij Nyborg, vond plaats op 11 november 1659. Dit was een succes. Nederlandse en Deense troepen wisten de overwinning te behalen op Zweden.
Einde van de Zweeds-Nederlandse oorlog
Hierop gaven de Zweden zich over. Ze hadden grote verliezen geleden en hadden geen andere optie meer. In 1660 stierf de Zweedse Koning Karel X Gustaaf. Na zijn dood werd het vredesverdrag van Kopenhagen opgesteld tussen Denemarken en Zweden. De rust was teruggekeerd in de Oostzee en Nederland kon de handel weer hervatten. Vanaf toen zijn de betrekkingen tussen Zweden en Nederland erg verbeterd. Op dit moment zijn de betrekkingen uitstekend en volgen beide landen veelal dezelfde lijn op politiek, economisch en cultureel gebied. Het jaar 2014 zal in het teken staan van deze samenwerking.
Bronnen
- nl.wikipedia.org, Zweeds-Nederlandse Oorlog
- en.wikipedia.org, Dano-Swedish War
- nl.wikipedia.org, Slag in de Sont
- geschiedenis.nl, Lange Gouden Eeuw