De Groene Revolutie: landbouw in de 20e eeuw

These and other developments in the field of agriculture contain the makings of a new revolution. It is not a violent Red Revolution like that of the Soviets, nor is it a White Revolution like that of the Shah of Iran. I call it the Green Revolution,

aldus William Gaud in 1968, directeur van de United States Agency for International Development. Gaud sprak hier over grote veranderingen in de landbouw die tussen de jaren veertig en jaren zestig van de vorige eeuw plaatsvonden.

Grondlegger Groene Revolutie

Over het algemeen wordt Norman Ernest Borlaug gezien als de grondlegger van deze revolutie. Borlaug was een Amerikaans landbouwkundige. Na zijn studie biologie aan de University of Minnesota en het behalen van zijn doctorsgraad in 1942, was hij begonnen met werken bij een onderzoekscentrum voor granenverbetering in Mexico. Daar experimenteerde Borlaug met nieuwe granen die beter tegen ziektes en zware weersomstandigheden moesten kunnen. Uiteindelijk kreeg hij het voor elkaar om een dwergras te ontwikkelen dat zeer goed bestand was tegen hoge bemesting. Bij andere granenrassen brak hierbij vaak de kop, omdat deze te zwaar werden.

Groene Revolutie in Mexico

Door gebruik te maken van Borlaugs nieuwe graansoort was Mexico in staat om aan het begin van de jaren zestig in plaats van graanimporteur, graanexporteur te worden. Na dit Mexicaanse succes verspreidde de groene revolutie zich ook over andere delen van de wereld. Ondanks dat de VS minder problemen had met het importeren van graan, profiteerden zij hier ook zeer sterk van. Met name in Azië werd de groene revolutie sterk omarmd. In India woedde aan het begin van de jaren zestig een grote hongersnood. Met de nieuwe rijstsoort die Borlaug voor het land ontwikkelde werd de hongersnood bestreden. India is tegenwoordig een van de grootste rijstexporteurs ter wereld. Ook in de Filipijnen oogstte deze rijstsoort veel succes.

Kritiek op de Groene Revolutie

De planten die door Borlaug ontwikkeld werden konden niet groeien zonder de hulp van grote hoeveelheden mest en grote hoeveelheden water. Hierdoor ontstond veel kritiek op de praktijken van Borlaug. De mest zorgde er bijvoorbeeld voor dat veel vissen en kikkers die oorspronkelijk in de rijstvelden voorkwamen verdwenen. Het gebruik van irrigatiewerken zorgde ervoor dat de kleinschalige landbouw verdween. Niet alleen boeren die niet mee konden komen met de nieuwe technieken kregen hier last van, overstromingen werden door ontbossing een steeds groter probleem. Andere critici noemen overbevolking en toename van uitstoot van CO2. Ook de biodiversiteit ging achteruit door het gebruik van een enkele rijst of graansoort.

Een stap in de goede richting

Ondanks de kritiek zorgde de groene revolutie er wel voor dat hongersnoden in de landen waar de gewassen werden ingevoerd niet meer voor zijn gekomen. Ook werd de voedselproductie over de wereld een stuk beter verdeeld. Aanvankelijk profiteerden immers enkel eerste wereldlanden van nieuwe landbouwtechnieken. Borlaug begreep een groot deel van de kritiek en zei dat de landbouw inderdaad milieuvriendelijker kon. Toch vond hij dat het westen in haar kritiek veel te ver ging.

If they lived just one month amid the misery of the developing world, as I have for fifty years, they'd be crying out for tractors and fertilizer and irrigation canals and be outraged that fashionable elitists back home were trying to deny them these things,

zei hij.