Bloedbad van Sharpeville (1960)

Sharpeville, 1960 – Ruim 19.000 zwarte demonstranten zijn bijeengekomen voor het politiebureau in Sharpeville om te demonstreren tegen de Apartheid. De spanning loopt gedurende de dag steeds verder op en rond 1 uur ’s middags loopt de demonstratie uit op een bloedbad. Politieagenten openen het vuur op de menigte en binnen korte tijd vallen er 69 slachtoffers.

De Apartheid

Gedurende de 20e eeuw werd Zuid-Afrika gekenmerkt door een strenge raciale scheiding van de samenleving, de zogeheten ‘Apartheid’. Eén van de meest verregaande onderdelen van deze Apartheid was de ‘pasjeswetgeving’, die de overheid in staat stelde de bewegingsvrijheid van de zwarte bevolking te beperken. Daarnaast maakte de Zuid-Afrikaanse overheid op grote schaal misbruik van deze regel om zwarte activisten lastig te vallen en te arresteren. Op 21 maart 1960 besloot het Pan-Afrikaanse Congres (PAC) daarom een demonstratie te houden tegen deze pasjeswetgeving.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Protest

Die ochtend kwamen er in de stad Sharpeville ongeveer 6.000 zwarte demonstranten bijeen. Gezamenlijk trokken zij naar het politiebureau, waar zij allen verzochten gearresteerd te worden voor het niet bij zich hebben van hun pasboekjes. Aanvankelijk verliep het protest vreedzaam, maar nadat de menigte uitgroeide tot ruim 19.000 demonstranten sloeg de sfeer geleidelijk om. De twintig politieagenten van het bureau vroegen om versterkingen, waaronder een aantal gepantserde wagens en politieagenten gewapend met automatische vuurwapens. Daarnaast vlogen er een aantal vliegtuigen zeer laag over de menigte, in de hoop de demonstranten zo uiteen te jagen.

De vlam in de pan

Al deze maatregelen resulteerden echter alleen maar in agressie onder de demonstranten, die de politieagenten begonnen te bekogelen met stenen. Na een poging van de politie om één van de leiders van de demonstratie te arresteren, sloeg de vlam in de pan. Een aantal demonstranten bestormde het politiebureau, waarop de jonge en ongetrainde agenten in paniek het vuur openden. Na een kogelregen die slechts 40 seconden duurde, waren er maar liefst 69 demonstranten omgekomen, waaronder 8 vrouwen en 10 kinderen.

Afschuw

In de internationale gemeenschap werd er met afschuw gereageerd op de ‘Sharpeville Massacre’, wat resulteerde in een steeds groter wordend isolement van de Apartheidsregering. In de nasleep van het incident werden zowel het PAC als het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) verboden, wat toename van radicalisering van beide bewegingen en geweld veroorzaakte. Uiteindelijk zou het nog tot de jaren '90 duren voordat de Apartheid eindelijk werd afgeschaft in Zuid-Afrika.