Ondertekening van de Vrede van Utrecht (1713)
1713 Utrecht – Na lang onderhandelen worden de Europese mogendheden het eindelijk eens. Het ondertekenen van de eerste van een reeks verdragen van de Vrede van Utrecht op 11 april 1713 maakt een einde aan de Spaanse Successieoorlog, waarbij een groot deel van Europa betrokken is.
Op 1 november 1700 stierf de Habsburgse koning van Spanje, Karel II. Hij was kinderloos en had de hertog van Anjou, Filips, aangesteld als troonopvolger. Deze opvolging werd echter betwist door meerdere Europese mogendheden. De keizer van het Heilige Roomse Rijk, Leopold I, wilde zijn zoon Karel VI op de Spaanse troon hebben, terwijl de Beierse prins Jozef Ferdinand hier eveneens aanspraak op maakte. Ook koning Lodewijk XIV van Frankrijk was van mening dat zijn familie recht had op de troon.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
In 1701 maakte de Franse Filips zijn intocht in Madrid. Een aantal Europese mogendheden, waaronder het Heilige Roomse Rijk, Engeland en de Republiek der Nederlanden, vormden hierop een alliantie om de Fransen van de Spaanse troon te stoten.
Spaanse Successieoorlog
Tijdens de dertien jaar durende Spaanse Successieoorlog, waarin de Fransen tegenover de alliantie stonden, werd in een groot deel van Europa gevochten. Aanvankelijk voerde men vooral strijd in Italië en Spanje zelf, maar de oorlog breidde zich uit tot in Frankrijk en de Zuidelijke Nederlanden.
Frankrijk werd tijdens de oorlog van binnen uit verzwakt door de opstand van de protestantse Camisards tegen het katholieke regime. De Engelsen waren bang dat de vereniging van de Habsburgse huizen, Spanje en het Heilige Roomse Rijk, zou leiden tot een te machtig Habsburgs rijk. Hierdoor gingen ze in het geheim in onderhandeling met de Fransen.
Herstellen van de machtsbalans
Op 11 april 1713 werd er in Utrecht de eerste van een reeks verdragen getekend na vele onderhandelingen. De betrokken mogendheden moesten wel onderhandelen, omdat de Europese leiders vreesden dat voortzetting van de oorlog zou leiden tot een verstoring van de Europese machtsbalans. De Franse koning, Lodewijk XIV, deed afstand van zijn aanspraak op de Franse troon. Engeland verwierf grondgebied in Amerika, terwijl het Heilige Roomse Rijk een deel van de Zuidelijke Nederlanden in handen kreeg.
De Republiek der Nederlanden had bij het verdrag echter weinig in te brengen en vanaf 1713 was het dan ook duidelijk dat de Republiek niet meer meetelde als wereldmacht. Een Franse gezant zei tegen de Nederlanders tijdens de onderhandelingen: 'De vous, chez vous, sans vous', ofwel, 'Over jullie, bij jullie, zonder jullie'.
