Chichén Itzá: De grootste Maya stad op Yucatán

Wereldwonderen - Net als de Taj Mahal en het Colosseum is de Maya stad Chichén Itzá op het schiereiland Yucatán een van de nieuwe wereldwonderen volgens de New7Wonders Foundation uit Zwitserland. Chichén Itzá was een van de belangrijkste steden van de Maya’s, maar werd pas in de 10de eeuw gesticht. De piramide van Kukulcán is het grootste heiligdom van het complex.

Stichting van Chichén Itzá

Volgens de legendes van Chichén Itzá werd de stad in 987 gesticht door Topiltzin Ce Acatl Quetzalcoatl. Andere bronnen vermelden echter dat de stad veroverd is door Topiltzin, wat zou betekenen dat de stad ouder is dan de tiende eeuw. De klassieke tijd van de Maya’s (250-900 n.Chr.) was eigenlijk voorbij in de tiende eeuw en veel steden in het zuiden van Maya rijk (Mexico) kwamen leeg te staan. De nieuwe stad werd Chichén Itzá genoemd, wat in de taal van de Maya’s (Yucateeks Mayaans) ‘bronnen van de Itzá’ beteken. Hier werd een andere staatsvorm gehanteerd: namelijk collectief leiderschap, in de hoop dat de steden langer zouden blijven bestaan. Ook stonden de Maya’s in deze stad meer open voor buitenstaanders waardoor Chichén Itzá een centrum werd voor het overbleven Maya rijk.

Ligging Chichén Itzá

Chichén Itzá ligt niet ver van de rand van de oude krater Chicxulub. Deze krater is beroemd geworden door de inslag van een grote meteoriet aan het einde van het dinosaurustijdperk. Het zou kunnen zijn dat door deze inslag de dinosaurussen zijn uitgestorven. Op veel gebouwen in de stad zijn schilderingen of inscripties van oorlogssituaties aangebracht. Deze verbeelden vaak krijgers, adelaars en doodshoofden. Uit opgravingen blijkt dat de watervoorziening in de stad een groot probleem was. De mensen waren vooral aangewezen op onderaardse bronnen, die gevormd waren door het instorten van kalksteen in de grond. De Maya’s brachten ook offers aan de regengod door kinderen en jongvolwassen met goud in deze bronnen te werpen. In de 20ste eeuw werden hier ook skeletten en offergaven gevonden door archeologen.

Piramide van Kukulcán

El Castillo, of de piramide van Kukulkan, is het beroemdste gebouw van Chichén Itzá,. De trappiramide van kalksteen is de grootste tempel in het midden van het complex.  De vierkante tempel El Castillo diende als tempel voor de god Kukulcán. De tempel heeft aan alle vier de zijden een trap naar een plateau aan de top van de tempel. Deze trappen bestaan uit 91 treden, wat neerkomt op 365 treden voor alle vier de trappen. Het is waarschijnlijk niet toevallig dat dit even veel is als de dagen van het jaar; de piramide zou als kalender gebruikt kunnen zijn. El Castillo is net als veel tempels gebouwd op een oudere piramide. Archeologen hebben de ingang van deze oudere piramide bloot gelegd, waardoor El Castillo ook van binnen te bezichtigen is. Binnenin staat de troon van Kukulcán, gehouwen uit steen en jade. In 2015 werd ontdekt, door middel van geo-elektrische onderzoek, dat El Castillo gebouwd is boven een onderaards meer. Tussen de tempel en het meer zou een vijf meter dikke kalksteenlaag zitten.

God Kukulcán

Tijdens het lentepunt en herfstpunt, twee standen van de aarde ten opzichte van de zon, verschijnen er slangachtige schaduwen op de trappen van de tempel. Dit mysterieuze verschijnsel is waarschijnlijk een verwijzing naar de god Kukulcán, wat ‘gevederde slang’ betekend. Onderzoekers hebben het vermoeden dat Topiltzin, de stichter van de stad, later door de Maya’s werd vereerd als de god Kukulcán. Dat zou betekenen dat Topiltzin zelf opdracht heeft gegeven om de piramide te bouwen. Ook andere goden werden in Chichén Itzá vereerd. Zo zijn er afbeeldingen gevonden van Quatzalcoat; de god van het water, vruchtbaarheid en de sterren. Ook de regengod Chac is verbeeld met een offerschaal in zijn handen.

Verdwijnen Mayacultuur

In de elfde eeuw werd de stad aangevallen door Tolteekse bezetters uit andere delen van Mexico en zou de stad verlaten zijn. Heel de Mayacultuur kreeg in de tiende eeuw een klap te verduren omdat het klimaat warmer werd. Hierdoor droogden de akkers uit en kon er niet genoeg voedsel worden geproduceerd. Alleen de Mayacultuur op het eiland Yucatan , waar Chichén Itzá ook op ligt, bleef bestaan, tot de inval van de Spanjaarden in de zestiende eeuw. Daarna is de stad in verval geraakt. Pas in de 20ste eeuw werd de piramide van Kukulcán gerestaureerd door de Amerikaanse mayanist Sylvanus G.Morley.

Meer lezen over de zeven wereldwonderen? Hier hebben we alle nieuwe wereldwonderen voor je op een rijtje gezet.