Kroniek

Britse historicus haalt geschiedenis Royal Navy onderuit

Alfred de Grote, eerste koning der Angelsaksen (871-899) was de grondlegger van de Engelse marine. In zijn strijd tegen de Vikingen was hij de eerste die een georganiseerde oorlogsvloot op zette. Zo gaat in ieder geval het narratief. Historicus Matt Firth heeft door middel van historische bronnen en archeologische aanwijzingen aangetoond dat Alfred de Grote zeker niet de eerste was met een oorlogsvloot. Hoe zat het dan wel?

Alfred de Grote

Alfred de Grote was koning van Wessex, een voorloper van het koninkrijk Engeland. Hij was de eerste koning die zich koning van de Angelsaksen noemde en kreeg zijn bijnaam ‘de Grote’ vanwege zijn bekwaamheid als veldheer en politicus. Hij wist na een langdurige strijd met de Denen, deze terug te dringen tot East Anglia en kuststreken rond York. Hiermee stelde hij zijn koninkrijk veilig. Vandaag de dag wordt hij nog door de Anglicaanse Kerk vereerd als christelijke held.

Verkeerde geschiedschrijving

“Het idee dat Alfred de marine heeft gesticht is wijdverspreid. Deze bewering is klakkeloos gereproduceerd door gerenommeerde instanties als de National Museum of the Royal Navy, Encyclopædia Britannica en de BBC.” claimt Firth. Volgens zijn onderzoek klopt dit verhaal dus niet. De bewering ondersteunt hij met de een oude Engelse bron genaamd Adventus Saxonum. De Adventus Saxonum is een kroniek die beknopt de geschiedenis van de Angelsaksen beschrijft. De kroniek begint al in 60 v.Chr. en eindigt in de 12de eeuw n.Chr. Volgens de Adventus Saxonum vindt er in 851 al een zeeslag plaats onder leiding van koning Æthelstan van Kent. Zijn vloot zou bij het plaatsje Sandwich een Vikingvloot verslagen hebben. Volgens Firth impliceert deze vermelding dat er al een traditie bestond van maritieme oorlogsvoering, die teruggaat tot ten minste de tijd van Æthelstans vader, koning Æthelwulf van Wessex (839-858). De eerste vermelding van Alfred de Grotes zeeslag komt uit 875.

Alfreds rol overdreven

Het is volgens Firth ook aannemelijk dat Alfreds verdiensten voor de maritieme geschiedenis van Engeland, sterk zijn overdreven. “Het ontwerp van Alfreds schepen, zoals beschreven in de bronnen, was niet praktisch en faalde als zeestrijdkracht tijdens het eerste gevecht tegen de Vikingen, die veel meer ervaring hadden.” aldus Firth. Ook bestaan er weinig aanwijzingen dat er enige continuïteit bestaat tussen oorlogsvloten van de 9de eeuw en de uiteindelijke Royal Navy. Het idee dat Alfreds opvolgers een patrouillerende oorlogsvloot op de been kon houden, is volgens Firth zowel technologisch als logistiek gezien onmogelijk.


Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!


De Royal Navy

De Royal Navy zou pas in 1546 gesticht worden door de beroemde koning Hendrik VIII (eveneens stichter van de Anglicaanse Kerk). Voor die tijd werden Engelse oorlogsvloten meestal alleen gemaakt of gekocht voor specifieke campagnes. Als de campagne voorbij was, dan werd de vloot meestal weer ontbonden. Vaak werden koopvaardijschepen hiervoor opgekocht en uitgerust met wapens. Sinds 1546 zou er een permanente koninklijke marine bestaan met zijn eigen havens, boten en bestuur.

Bronnen: Eurekalert, Foundation for Medieval Genealogy, The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, Tudor Sea Power: The Foundation of Greatness.

Ook interessant: 

Beschavingen: 

Landen: 

Tijdperken: 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt