De vier Chinese hemelse wezens
Volgens de Chinese mythologie werd de wereld bewaakt door vier hemelse wezens: de Blauwe Draak, Witte Tijger, Zwarte Schildpad, en Rode Vogel. Ieder van deze wezens waakte over de grens van de aarde in een van de vier windrichtingen, en werd gekoppeld aan een van de jaargetijden. Hoe keken de oude Chinezen naar de vier mythische wezens aan de grenzen van de wereld?
Naast de link met de seizoenen, werd elk mytisch dier in verband gebracht met een van de vijf Chinese elementen: hout, metaal, water, en vuur. Het vijfde element, dat van de aarde, werd gekoppeld aan het centrum van de wereld: het Chinese vasteland.
De Blauwe Draak
In het oosten waakte de majestueuze Blauwe Draak – of Qinglong - over de bewoners van de aarde. Omdat de oude Chinezen de draak zagen als het meest nobele wezen in het universum, stond de Blauwe Draak aan het hoofd van de vier hemelse dieren. Alhoewel draken meestal in verband werden gebracht met het element water, werd Qinglong gekoppeld aan hout. Het seizoen dat bij dit wezen hoorde, was de lente.
In zijn hoedanigheid als mythisch opperwezen, gebruikten de Chinese keizers de draak als een van hun symbolen. Draken in het oude China werden geassocieerd met positieve waarden als rechtvaardigheid, goedaardigheid en welvaart. Ook namen sommige keizers, zoals Ming van de Wei-dynastie (die bestond tussen 220 en 264), de Blauwe Draak op in hun keizerlijke titel.
De Witte Tijger
Het westen was het domein van de Witte Tijger, of Baihu. Dit imposante wezen werd verbonden met het element metaal, en correspondeerde met het jaargetijde van de herfst. De Witte Tijger was een symbool voor geweld, en was daarom vaak terug te vinden in een militaire context.
De Witte Tijger werd normaal gesproken gezien als een beschermer. Zo moest Baihu niet alleen bescherming bieden tegen sterfelijke bedreigingen, maar ook tegen kwaadaardige geesten. De Witte Tijger was, samen met de Blauwe Draak, daarom vaak terug te vinden op de deuren van graftombes, waar hij de doden beschermde tegen bovennatuurlijke indringers.
De Zwarte Landschildpad
In het noorden was Xuanwu - de Zwarte Landschildpad - te vinden. Deze schildpad werd gekoppeld aan de winter, en werd in verband gebracht met het element van het water. De Zwarte Landschildpad bracht connotaties van wijsheid en langdurigheid met zich mee.
In de Chinese mythologie geloofde men dat Xuanwu in staat was toegang te verkrijgen tot de onderwereld. Eenmaal aangekomen in de onderwereld, zou de Zwarte Landschildpad inzicht krijgen in gebeurtenissen van de toekomst. Bij terugkomst in de “gewone” wereld, gaf de mythische schildpad zijn informatie weer door aan de menselijke bevolking.
De Rode Vogel
Tot slot werd het zuidelijke uiteinde van de wereld werd bevolkt door de Rode Vogel, of Zhuque. Deze vuurrode vogel toont gelijkenissen met de Westerse feniks, en is, net als de feniks, in staat te herrijzen uit zijn eigen as. De Rode Vogel werd hierom in verband gebracht met het vuurelement. Zhuques bijbehorende seizoen betrof de zomer.
De Rode Vogel had een bijzonder eclectisch uiterlijk. Zijn lichaam bestond namelijk uit het hoofd van een kip, de kin van een zwaluw, de nek van een slang, en de staart van een vis.
Bronnen:
- "The Four Mythological Symbols of China." Ancient Origins.
- Four Mythological Creatures in China. CITS.
- John Makehem (hoofdredactie), China. De Chinese beschavingen van de prehistorie en de dynastieën tot en met de laatste keizer (Kerkdriel: Librero, 2014).
