Grenzen van Israël vanaf de onafhankelijkheidsverklaring in 1948

Sinds de onafhankelijkheidsverklaring van Israël op 14 mei 1948 zijn de grenzen van het land meerdere malen veranderd, voornamelijk door een aantal grote conflicten. De vastgestelde grenzen voor de nieuwe staat Israël werden door deze conflicten meerdere malen verlegd. Tegenwoordig zijn de grenzen van Israël vooral bekend vanwege de door hen gebouwde barrière rondom de Westelijke Jordaanoever. Hieronder meer over dit nog altijd controversiële onderwerp.

Grenzen in het V.N. verdelingsplan en de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948

Al voor de onafhankelijkheidsverklaring van Israël was er sprake van conflict tussen Joden en Arabieren in het gebied van Palestina. Dit conflict kan het best als een burgeroorlog beschreven worden. De Verenigde Naties probeerden het conflict te voorkomen door middel van een verdelingsplan. Dit plan werd geaccepteerd door het Joodse Agentschap (Jewish Agency for Israel), maar geweigerd door leiders van omliggende Arabische staten zoals Jordanië, Egypte, Syrië en Libanon. Kort daarop (15 mei 1948) vielen de legers van deze staten het piepjonge Israël binnen, waardoor wat voorheen als burgeroorlog gezien kon worden nu werd verheven tot een conventionele oorlog. De staat Israël verkeerde in oorlog met al haar aangrenzende landen. Dit conflict staat beter bekend als de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948. Hoewel de situatie in eerste instantie penibel was voor Israël, keerden de kansen. In juli 1949 sloten zij een wapenstilstand met hun laatste vijand, Syrië. De grenzen van Israël werden aanzienlijk verlegd en de staat Israël was een stuk groter geworden dan oorspronkelijk het plan was geweest in het V.N. verdelingsplan.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Zesdaagse oorlog

Het volgende grootschalige conflict waarbij de grenzen van Israël verlegd werden, was de zesdaagse oorlog van 5 juni tot 10 juni 1967. In dit conflict streed Israël tegen Egypte, Jordanië en Syrië. Het conflict eindigde in een militaire zege voor Israël, dat gebieden van al haar tegenstanders in bezit nam. Dit zijn de, vandaag de dag nog altijd bekende, Gaza Strook, Sinaï, Westelijke Jordaanoever en de Golanhoogten. De uitbreiding van het grondgebied van Israël is duidelijk te zien op deze afbeelding. De Sinaï, een groot gebied tussen Israël en Egypte, werd in 1978 teruggegeven aan Egypte. De zesdaagse oorlog leidde tot de bezetting van de Westelijke oever van de Jordaan, ofwel de befaamde ‘West Bank’. Vandaag de dag is dit nog altijd een gebied omringd door controverse. Dit door de Israëlische politiek van het bouwen van Joodse nederzettingen binnen het gebied, alsmede door de constructie van een barrière er omheen.

Westelijke Jordaanoever

De barrière rondom de Westelijke Jordaanoever, die nog niet compleet is, is waarschijnlijk het meest bekende beeld dat men heeft van de Israëlische grens. Muren, hekken en grensposten omcirkelen het gebied. Israël begon met de bouw van deze barrière in 2002, tijdens de tweede intifada. Israël legitimeert het bouwen van deze barrière door te stellen dat het dient om haar burgers te beschermen. Opponenten stellen juist dat het een manier voor Israël is om grond te annexeren en dat Israël op illegale wijze haar grenzen verlegt. Door dit te doen, zo stellen zij, schaadt Israël het vredesproces.

Erkenning van de Golanhoogten

Het conflict om de Golanhoogten laaide op toen in 2019 de toenmalige president van Amerika, Donald Trump, de Golanhoogten als Israëlisch grondgebied erkende. Voor Syrië, die dit “als een schaamteloze aanval op de soevereiniteit en territoriale eenheid” van hun land zien, zorgde dit ervoor dat Amerika de “belangrijkste vijand van Arabieren” was geworden.

Israëlisch-Palestijnse conflict rondom Jeruzalem

Twee jaar eerder had Trump zich ook al impopulair gemaakt bij veel Arabische landen door Jeruzalem  als hoofdstad van Israël te erkennen. De erkenning van Jeruzalem was controversieel, omdat de VN de stad niet als hoofdstad van Israël erkent. In een VN-resolutie in 1947 werd besloten dat Jeruzalem een speciale ‘internationale status’ toegewezen kreeg. Ook daarom bevindt Nederlandse ambassade in Israël zich in Tel Aviv. Daarnaast zien Palestijnen het oosten van Jeruzalem ook als hoofdstad van hun -toekomstige- Palestijnse staat. Zowel Palestijnen als Israëliërs zien Jeruzalem dus als hun hoofdstad.

In 2021 brak er opnieuw geweld uit in, en om, Jeruzalem. Ditmaal was de aanleiding verharde confrontaties tussen Palestijnen en de Israëlische politie en de voorgenomen uithuiszetting van een aantal Palestijnse families in Oost-Jeruzalem. De Palestijnen vinden het onrechtvaardig dat zij uit huis worden gezet ten bate van joods bewoners die als kolonisten van bezet gebied worden gezien. Dit leidde protesten, die uitliepen op rellen. Die gewelddadigheden escaleerden in gewapende acties tussen Israël en Hamas, waarbij Hamas raketten op grote Israëlische steden, waaronder Jeruzalem, Tel Aviv en Lod afvuurde en Israël luchtaanvallen op de Gazastrook uitvoerde ter vergelding van het geweld van de ander. Ook in steden in Israël met een grote Palestijnse bevolking, zoals Lod, braken rellen uit.