Hier is onze fiere Pinksterblom
Pinksteren is een christelijk feest, met zijn wortels diep in het jodendom. Maar Pinksteren is, zoals veel christelijke feesten, ook verbonden aan inheemse, 'heidense' feesten, die vaak te maken hebben met de agrarische cyclus. Eén daarvan is de viering van de 'Pinksterblom'.
Hoewel in Nederland vrijwel uitgestorven wordt het op een aantal plaatsen, zoals op de Waddeneilanden en plaatsen in Brabant, nog steeds in één of andere vorm gevierd. Maar de traditie gaat al tot de middeleeuwen terug. De Pinksterblom of Pinksterbruid is een meisje dat door de jongemannen van de gemeenschap wordt gekozen uit de huwbare meisjes. Ze wordt dan versierd met bloemen of kransen door het dorp rondgeleid, gevolgd door een bonte stoet jongens en meisjes. Vaak worden er liedjes gezongen en krijgen de zangers geld of zoetigheden. Daarna wordt er de hele dag feest gevierd.
Het Pinksterblomfeest was in vroeger tijden nauw verbonden met de hoop op vruchtbare akkers, en, ook niet onbelangrijk, een moment waarop jongens en meisjes elkaar konden ontmoeten. Waaruit soms weer letterlijk 'vruchtbare' samenkomsten volgden... In de loop der jaren is het feest meer tot een kinderfeest geëvolueerd, te vergelijken met bijvoorbeeld Sint Maarten. Kinderen lopen zingend en dansend het dorp rond en krijgen vaak snoep of geld. Het Pinksterblomfeest vindt plaats in begin jun, en valt daardoor niet altijd samen met het christelijke pinksterfeest.
Liedjes
Pinksterblomliedjes zijn er in veel varianten. Eén ervan komt van het waddeneiland Terschelling:
Hier is onze fiere Pinksterblom En ik zou hem zo graag er eens wezen Met zijn mooie kransen om het hoofd En met zijn klinkende bellen Recht is recht, krom is krom Gelief'je ook wat te geven voor de fiere Pinksterblom Want de fiere pinksterblom moet voort!
Afbeeldingen:
- Afbeelding: Pieter Brueghel the Younger [Public domain], via Wikimedia Commons