Nieuws in Liberia

Hoe werd nieuws verspreid voor de tijd van krant en internet?

Men blijft tegenwoordig op de hoogte van het laatste nieuws door de vele nieuwssites op internet af te struinen, of door de krant te lezen die aan huis wordt afgeleverd. Wat doe je als je tot beide geen toegang hebt? Een man in Liberia geeft mensen zonder internet en krant het nieuws via een krijtbord midden op straat. Voor de verspreiding van de krant in de 17e eeuw werd nieuws onder andere opgehangen en voorgelezen.


Nieuws van de staat


Voor de komst van de krant waren er twee vormen van nieuwsverspreiding: actuele nieuwsberichten die op vaste tijden werden voorgelezen en afzonderlijke berichten die verspreid werden als er iets belangrijks was gebeurd (dood van een heerser, een natuurramp, etc.). Dit nieuws waren mededelingen die de heersende elite belangrijk vond om aan de man te brengen. In de meeste politieke gebeurtenissen, die zich vaak ver buiten de eigen omgeving afspeelden, was men lang niet zo geïnteresseerd als nu het geval is. Mensen die in dorpen woonden hadden bijvoorbeeld niet zoveel baat bij de benoeming van een nieuwe keizer. Men hield elkaar op de hoogte van de lokale gebeurtenissen, die meer invloed hadden op het leven van ‘de gewone man’. Toch waren reizende handelaars en muzikanten uiterst populair in afgelegen dorpen, want voor veel mensen waren de verhalen van deze personen de enige kennis die zij hadden over de rest van de wereld.









Titel: Het lange leven van het pamflet - Boekhistorische, iconografische, literaire en politieke aspecten van pamfletten 1600-1900
Redactie: José de Kruif , Marijke Meijer Drees en Jeroen Salman
ISBN: 9789065508898
Uitgever: Verloren
Prijs: €19,-

   



Eerste nieuwsberichten in de Oudheid


Julius Caesar introduceerde de acta diurna (dagelijkse berichten) in 59 v.Chr. Deze mededelingen van de staat werden in steen gesneden en op publieke plaatsen als pleinen opgehangen. In China verspreidde de staat ook belangrijk nieuws via zogenaamde dibao. De dibao van de Han-dynastie (2e en 3e eeuw v.Chr) waren alleen bedoeld voor de bureaucraten in dienst van het rijk.


Het probleem van analfabetisme


De Gentse bellenman stadsomroeper in Gent


 


Het gewone volk kreeg het nieuws niet gemakkelijk mee, want zij konden niet lezen en schrijven. Hoewel in Nederland vanaf 1550 geletterdheid omhoog schoot, ligt het wereldwijde percentage analfabetisme in de wereld pas sinds 1970 onder de 50%. De man in Liberia lost dit probleem op door ook plaatjes op zijn krijtbord te tekenen voor mensen die niet kunnen lezen. Steden in Europa omzeilden de problematiek rondom ongeletterdheid door stadsomroepers belangrijke mededelingen te laten voorlezen aan het volk.


Kritische tonen in de Verlichting


In de 17e eeuw verspreidde het idee zich dat nieuwsbladen met de drukpers konden worden gemaakt. Omdat het makkelijker werd om pamfletten en boeken te drukken, werd het moeilijker voor de staat om overal censuur op toe te passen. Het Verlichtingsdenken van de 18e eeuw riep op tot geschriften over de feitelijke waarheid. De gewone bevolking kreeg hierdoor ook het nieuws te horen van mensen die zich kritisch uitlieten over de heersende klasse. Pamfletten werden verspreid en voorgelezen door de mensen die konden lezen. De opinieartikelen ontstonden.


Koffiehuizen in het Ottomaanse Rijk


Nog een belangrijke ontwikkeling voor het verspreiden van nieuws onder de bevolking was het overwaaien van het koffiehuis vanuit het Ottomaanse Rijk. In de 18e eeuw stond Londen bijvoorbeeld bekend als de stad met de meeste koffiehuizen van Europa, op Istanboel na. In deze koffiehuizen dronken arbeiders voordat ze naar het werk gingen koffie en lazen en bespraken ze het nieuws. Ook hier werd het nieuws voorgelezen aan de ongeletterde arbeiders, die op hun beurt anderen in hun omgeving vertelden wat er in de wereld speelde. Het voorlezen van nieuws en pamfletten verloor pas na 1848 terrein (in Europa), toen de geletterdheid in bijvoorbeeld Nederland al boven de 80% lag en de Europese staten één voor één persvrijheid gaven aan de bevolking.

bronnen:

nrc.nl, de man met een krijtbord die Liberia van nieuws voorziet

en.wikipedia.org, news

brittanica.org, cultural exchange in written and oral traditions

en.wikipedia.org, history of journalism

ourworldindata, literacy

publicdomainreview, the lost world of the London coffeehouse

afbeeldingen:

De Gentse bellenman, nl.wikipedia.org, Paul Hermans

Pharamond lifted on a shield by the Franks, en.wikipedia.org, Pierre-Henri Révoil 1845

Liberia's Chalk and Easel Printing Press, via youtube.com

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Landen: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.