Hongerstaking van de IRA in 1981
In de geschiedenis worden hongerstakingen vaak door gevangenen gebruikt om hun eisen kracht bij te zetten. Zo hongerden in 1981 tien leden van de IRA en de INLA zich dood uit protest tegen de omstandigheden in gevangenissen.
De hongerstakingen van 1981 door leden van de IRA waren de climax van vijf jaar van protesten van Ierse republikeinse gevangenen. In 1972 hadden alle gevangenen die betrokken waren bij ‘The Troubles’, de Special Category Status gekregen, waardoor zij behandeld werden als een soort krijgsgevangenen. Hierdoor hadden zij meer rechten dan ‘gewone’ criminelen en hoefden zij bijvoorbeeld geen gevangenisuniformen te dragen en gevangeniswerk te doen.
In 1976 werd de Special Category Status echter ingetrokken en raakten de gevangenen van de Irish Republican Army (IRA) en de Irish National Liberation Army (INLA) hun speciale rechten kwijt. Hierna namen de protesten van de gevangenen toe. Zo weigerden zij zich te kleden en te wassen en werd er uiteindelijk in 1980 een eerste hongerstaking ondernomen, die echter vroegtijdig werd afgeblazen.
In 1981 besloten 23 gevangenen van de IRA en de INLA aan een nieuwe hongerstaking te beginnen. Deze hongerstaking werd aangevoerd door Bobby Sands, leider van de IRA in de Long Kesh-gevangenis. Hij begon zelf op 1 maart 1981 als eerste hongerstaker.
De hongerstakingen kregen vanaf het begin veel aandacht in de media en Bobby Sands werd op 9 april zelfs in het Britse parlement gekozen als afgevaardigde van de Noord-Ierse counties Fermanagh en South Tyrone. Bobby Sands stierf op 5 mei na 66 dagen van hongerstaking, waarna er nog negen andere republikeinen zich doodhongerden. Na de dood van Michael Devine op 20 augustus 1981 werden de hongerstakingen afgeblazen.
De hongerstakingen waren op meerdere manieren een succes voor de IRA. Zo nam het aantal vrijwilligers dat zich bij de organisatie aanmeldde sterk toe en kreeg Sinn Féin, de politieke tak van de IRA, een groot aantal stemmen bij de Noord-Ierse verkiezingen. Daarnaast werden alle eisen van de gevangenen ingewilligd en werd de regering van premier Margaret Thatcher internationaal overladen met kritiek. De verhoudingen tussen Groot-Brittannië en Ierland normaliseerden pas weer in 1985.
afbeelding
Een muurschildering van Bobby Sands, een van de gevangenen die tijdens de hongerstaking het leven liet. Via Wikimedia Commons [Public Domain]