Jeanne d’Arc en het beleg van Orléans

De Ontzetting van Orléans in 1429 was niet alleen een keerpunt in de Honderdjarige Oorlog, maar vormde volgens tijdgenoten tevens het bewijs van de goddelijke missie van Jeanne d’Arc.

Jeanne d’Arc werd geboren omstreeks 6 januari 1412 in het dorpje Domrémy in Noordoost-Frankrijk. Vanaf haar dertiende levensjaar beweerde ze stemmen te horen van onder andere aartsengel Michaël en God, die haar opriepen Frankrijk te bevrijden van de Engelsen. Op zeventienjarige leeftijd trok ze daarom, vermomd als een ridder in harnas, door vijandelijk gebied naar Chinon, waar ze de Franse dauphin Karel VII haar diensten aanbood.

Twijfel

Karel VII realiseerde zich meteen dat een door God gezonden bevrijder van Frankrijk goed zou zijn voor het moraal van het Franse leger, dat al tientallen jaren geen grote overwinning meer had behaald. Toch had hij ook zo zijn twijfels, want als zijn tegenstanders Jeanne d’Arc zouden bestempelen als een heks of een tovenares kon dat ernstig afbreuk doen aan zijn eigen positie. Men zou kunnen zeggen dat hij zijn koninkrijk niet van God, maar uit handen van de Duivel had gekregen. Om dit te voorkomen besloot Karel Jeanne d’Arc eerst aan een aantal proeven te onderwerpen.

Verstoppertje

Allereerst verstopte de dauphin zich tijdens de audiëntie van Jeanne d’Arc in het publiek, terwijl hij een dienaar zijn plaats op de troon liet innemen. Maar direct na haar binnenkomst liep Jeanne d’Arc op Karel af, knielde voor hem en vertelde hem over zijn eigen diepste geheimen. De dauphin was echter nog niet overtuigd, en gaf een commissie van theologen opdracht om onderzoek te doen naar de religieuze achtergrond van het boerenmeisje.

Goddelijke proef

In april 1429 kwamen zij tot de conclusie dat Jeanne d’Arc een ‘goed Christen’ was, dat zij de waarden van ‘bescheidenheid, eerlijkheid en eenvoud’ hoog in het vaandel had staan en dat zij verder een ‘onberispelijk leven’ had geleid. Toch adviseerden de theologen de dauphin Jeanne d’Arc nog aan een aanvullende test te onderwerpen, want om zonder bewijs te geloven in een goddelijke zending zou afbreuk doen aan het geloof. Besloten werd dat zij haar goddelijke zending kon bewijzen door het Engelse beleg van Orléans te breken.

Beleg van Orléans

Al vlak na haar aankomst in de stad op 29 april gaf zij het Franse leger opdracht het offensief te kiezen. Zij ondervond hierbij echter veel weerstand van Jan van Orléans, de bevelhebber van de stad, die liever een defensieve tactiek hanteerde. Uiteindelijk gaf hij opdracht de toegangspoorten van de stad op slot te doen, om zo een nieuwe aanval te voorkomen. Jeanne d’Arc slaagde er echter in de stadsbevolking en de burgemeester ervan te overtuigen één poort te openen, waarna zij opnieuw het offensief koos. Op 8 mei slaagde zij erin de Engelsen te verjagen en daarmee een einde te brengen aan het beleg van Orléans.

Legende

Met haar leiderschap in Orléans maakte Jeanne d’Arc in slechts negen dagen een einde aan een maandenlange belegering en gaf ze het Franse leger de eerste overwinning in tientallen jaren. Vanwege deze prestaties groeide de ‘Maagd van Orléans’ dan ook al snel uit tot een nationale heldin van Frankrijk.

Afbeelding:

• Wikimedia Commons: Lenepveu, Jeanne d'Arc au siège d'Orléans, Jules Eugène Lenepveu (circa 1888) [Public Domain]