Napoleon Bonaparte

Napoleon Bonaparte: Keizer van Frankrijk

In enkele jaren grijpt Napoleon Bonaparte de macht in het revolutionaire Frankrijk en laat hij zich kronen tot keizer. Ondertussen veroveren de Franse legers het grootste deel van Europa en lijkt niets zijn heerschappij meer in de weg te staan. Zijn grootschalige invasie van Rusland in 1812 loop echter uit op een gigantische mislukking, wat uiteindelijk resulteert in de val van Napoleon, de keizer van Frankrijk.

Napoleone di Buonaparte werd geboren op 15 augustus 1769 op het eiland Corsica, dat een jaar eerder ingelijfd was bij Frankrijk. Al op jonge leeftijd vertoonde Napoleone indrukwekkende leiderschapskwaliteiten, waardoor hij in 1778 als 9-jarige toegelaten werd op de militaire school te Brienne. Later vervolgde hij zijn studie aan de École Militaire in Parijs, waar hij op 16-jarige leeftijd afstudeerde en de rang tweede luitenant van de artillerie kreeg.


Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!


Franse Revolutie

In 1793 verhuisde Napoleone definitief naar het Franse vasteland en liet hij zijn naam veranderen in Napoleon Bonaparte. Hij sloot zich aan bij de Franse Revolutie en kreeg nog datzelfde jaar het bevel over de republikeinse artillerie tijdens de belegering van Toulon. Door zijn strategisch vernuft wist hij de stad binnen korte tijd te veroveren, wat hem een promotie tot brigadier-generaal opleverde.

In die positie gaf hij onder meer leiding aan een campagne in Italië en sloeg hij op 15 oktober 1795 een royalistische opstand in Parijs neer, wat hem de status van nationale held opleverde. Tussen 1798 en 1801 organiseerde Napoleon vervolgens een expeditie naar het Britse Egypte, maar deze liep uit op een mislukking.

Machtsgreep van Napoleon

Ondertussen kwam het vijfkoppige bestuur van het revolutionaire Frankrijk, de Directoire, steeds verder in de problemen. Gierende inflatie, een lege staatskas, grote armoede en een volledig corrupte ambtenarij resulteerden in groeiende onrust onder de Franse bevolking. Op 18 Brumaire (9 november 1799) pleegde Napoleon daarom een staatsgreep.

Napoleon Bonaparte

Aanvankelijk werd het bestuur omgevormd tot een consulaat, waarbij drie consuls de macht zouden delen. Al snel wist Napoleon echter alle macht naar zich toe te trekken en werd hij benoemd tot consul voor het leven. Nadat hij zich vervolgens van al zijn tegenstanders had ontdaan, liet hij zich op 2 december 1804 kronen tot keizer van Frankrijk.

Veldtocht van ‘La Grande Armee’

Ondertussen hadden de Franse revolutionaire legers van Napoleon vele overwinningen geboekt. In 1811 bestond vrijwel geheel Europa uit Frans grondgebied, Franse vazalstaten en bondgenoten van Frankrijk. Alleen Groot-Brittannië bleef een concurrent, waarop Napoleon besloot alle Europese handel met dit land te verbieden. Dit zogeheten Continentale Stelsel bleek echter een grote strop voor de Russische economie, waarop tsaar Alexander I besloot zijn bondgenootschap met Frankrijk op te zeggen. Napoleon liet deze belediging echter niet onbeantwoord en verzamelde in 1812 een leger van ruim 550.000 man – bestaande uit onder meer Franse, Nederlandse, Poolse, Oostenrijkse en Italiaanse soldaten – voor een invasie van Rusland.

Dit Grande Armée trok vanaf juni 1812 langzaamaan steeds verder oostwaarts, totdat het op 14 september uiteindelijk Moskou bereikte. Het zich steeds verder terugtrekkende Russische leger had echter de tactiek van de ‘verschroeide aarde’ toegepast, waardoor het leger van Napoleon onderweg grote verliezen had geleden als gevolg van honger en ziekte. Toen vervolgens de strenge Russische winter zijn intrede deed, zag de Franse keizer zich genoodzaakt terug te trekken. Slechts 140.000 van de 550.000 soldaten keerden uiteindelijk terug naar Frankrijk.

Waterloo en de Honderd Dagen

De mislukking van de Russische veldtocht betekende het begin van het einde voor Franse keizer. Al snel keerden enkele vazalstaten, waaronder Pruisen, zich tegen de heerschappij van Napoleon en sloten zij zich aan bij Groot-Brittannië. Tussen 16 en 19 oktober werden de Franse legers vervolgens vernietigend verslagen bij de Volkerenslag. Nog geen half jaar later moest Napoleon afstand doen van zijn troon. Hij werd verbannen naar het eiland Elba, maar Napoleon wist na tien maanden te ontsnappen en terug te keren naar Frankrijk. Daar greep hij opnieuw de macht en ontketende hij de zogeheten Honderd Dagen. Op 18 juni 1815 werd Napoleon met de Slag bij Waterloo echter opnieuw verslagen en moest hij wederom afstand doen van de troon.

Dood op Sint Helena

Ditmaal werd Napoleon verbannen naar Sint-Helena, een eilandje in de Atlantische Oceaan voor de kust van Afrika. De voormalige Franse keizer stierf daar op 5 mei 1821 op 51-jarige leeftijd. Uit later onderzoek bleek dat hij op dat moment zeer hoge concentraties arsenicum in zijn lichaam had. Dit kan wijzen op moord, maar arsenicum werd in die tijd ook regelmatig voorgeschreven als medicijn tegen maagkanker, een ziekte waar Napoleon vermoedelijk aan leed.

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.