Wie waren de bewoners van Manhattan voordat de Europeanen kwamen?

Tegenwoordig is Manhattan, New York, met haar 1,6 miljoen inwoners op 59 vierkante kilometer, een van de meest bekende wijken ter wereld. Toch was dit gebied niet altijd zo dichtbevolkt. Voordat de Nederlanders hier de eerste fundamenten van het huidige New York legden, woonde hier eeuwenlang een ander volk: de Lenape.

De eerste ontmoeting tussen een Lenape en een Europeaan was waarschijnlijk in 1524. De Italiaanse ontdekkingsreiziger Giovanni da Verrazzano kwam met zijn schip La Dauphine aan in wat tegenwoordig de Lower New York Bay is. Hij keek uit op een watervlakte waarvan hij dacht dat het een meer was, maar wat in werkelijkheid het begin van de Hudson rivier was. Wat Da Verrazzano toen nog niet wist, was dat die rivier al Muhheakantuck werd genoemd door de bewoners van dit gebied, maar daar kwam snel verandering in. Terwijl hij over het ‘meer’ uitkeek, zag Da Verrazzano ongeveer dertig kano’s zijn kant opkomen. Zo kwam de eerste, maar zeker niet de laatste, ontmoeting tussen Lenape en Europeanen tot stand.

Manahahtáanung

De Lenape, voluit de Lenni-Lenape (letterlijk vertaald ‘echt persoon’), trokken naar schatting drieduizend jaar eerder richting het gebied wat we nu als New York kennen. Het stuk land tussen de twee rivieren kreeg de naam Manahahtáanung, letterlijk ‘plek van de carya’. Dit hebben zij vernoemd naar aanleiding van hun naam voor de soortgelijke planten en bomen die in het gebied groeiden. Het semi-nomadische volk kwam rond door het jagen op wilde dieren en van de landbouw. Doordat ze zich op de vruchtbare stukken grond vestigden, bij het water in de buurt, was het mogelijk om verschillende soorten gewassen te verbouwen, zoals bonen, mais en pompoen. De Lenape die in dit gebied leefden, woonden in houten hutjes met slechts één deur, die ze wigwams noemden. In Manahaahtáanung werden deze wigwams bewoond door een gezin, waarbij elk gezin één hutje had.

Familie

Mensen stichtten vaak op jonge leeftijd een gezin, aangezien er door de lage levensverwachting vaak jong werd getrouwd. Vrouwen waren gemiddeld dertien of veertien jaar, terwijl mannen ongeveer zeventien of achttien waren wanneer zij in het huwelijksbootje stapten. De Lenape waren ook bekend met scheidingen. Vrouwen gaven dit aan door alle bezittingen van de man uit de wigwam te halen en buiten neer te zetten, terwijl mannen dit aangaven door simpelweg uit huis te gaan. Bij het opvoeden van de kinderen was er een vrij traditionele taakverdeling: mannen leerden hun zonen hoe ze op wild moesten jagen en vrouwen leerden hun dochters hoe ze eetbare planten konden verzamelen en voor kinderen moesten zorgen.

Komst van Europeanen

Na de ontmoeting met Da Verrazzano volgden er nog een aantal korte contacten met Europese reizigers. In 1609 kwamen de eerste Nederlanders in beeld. De VOC had de Engelse navigator Henry Hudson ingehuurd om een weg naar Azië te vinden voor de handel van specerijen, maar hij kwam terecht in het huidige New York. De Europeanen verbasterden de naam Manahahtáanung tot Manhattan, waarschijnlijk omdat de uitspraak van de Lenape naam hun erg veel moeite kostte.

Volgens de Nederlandse kolonisten hebben zij het gebied in 1624 gekocht voor een bedrag van 60 gulden, toen zij de stad Nieuw-Amsterdam stichtten. Het enige bewijs hiervoor is een brief van Peter Schaghen, een vertegenwoordiger van de Staten-Generaal, waarin hij beweert dat het gebied gekocht is. Buiten zijn verslag is er hier geen bewijs voor en de Lenape zelf spreken tot op heden tegen dat zij dit gebied verkocht hebben. Zij geloven namelijk niet in het bezitten van land, en wat je niet bezit kan je ook niet verkopen.