Mona Lisa

5 van de best bezochte monumenten in Europa

Europa is een schatkamer aan monumenten. De redactie van IsGeschiedenis zocht een aantal van de best bezochte Europese monumenten voor je uit. De kans is groot dat je op vakantie één van deze monumenten wel eens bezocht hebt. Elk van deze vijf kent een bijzondere geschiedenis.


Het Louvre


1. Het Louvre


Een fort langs de Seine


In 1190 werd er door koning Philip II, de eerste officiële koning van Frankrijk, begonnen aan de bouw van een fort langs de westelijke grens van Parijs. Frankrijk was in die tijd uitgegroeid tot grootmacht en er was een grote behoefte Parijs te beschermen tegen noordelijke invasies. In de 14e eeuw was Parijs echter zo sterk gegroeid, dat het fort allang niet meer rond de grens van de stad liep. Toen de Honderdjarige Oorlog uitbrak, had de stad behoefte aan nog meer defensiemiddelen en werden er nieuwe muren gebouwd aan de rand van Parijs. Hierdoor had het Louvre geen defensieve functie meer. In 1364 werd het Louvre dan ook omgebouwd tot vertrek van Karel I.


Mona Lisa


Pas in 1527 werd het Louvre omgebouwd tot een gebouw in Renaissance-stijl onder koning Franciscus I. Verschillende koningen bouwden na Franciscus I aan het Louvre. Na de val van de monarchie in 1789 werd het Louvre omgebouwd tot publiek museum, waar kunst tentoongesteld werd die vaak van de koninklijke familie afgenomen was, waaronder de Mona Lisa.


Gestolen kunst


Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de kunststukken in vrachtwagens uit het Louvre geëvacueerd naar het Franse platteland om ze te beschermen tegen oorlogsgeweld. Toen de Nazi’s Parijs overnamen, wilden zij het Louvre heropenen. Toen ze het gebouw binnenliepen, waren de muren echter leeg. De Nazi’s besloten daarom het Louvre te gebruiken om gestolen kunst van rijke - met name joodse - families te bewaren. Na de oorlog werd de geëvacueerde kunst langzaamaan weer teruggebracht, maar sommige gestolen kunststukken bleven in het Louvre. Tot op de dag van vandaag wordt gestolen kunst nog teruggebracht naar de rechtmatige eigenaren en erfgenamen.


Sagrada Familia


2. De Sagrada Familia in Barcelona


Joseph Maria Bocabella


In 1866 richtte de Catalaanse uitgever Joseph Maria Bocabella i Verdaguer de Geestelijke Vereniging van Volgelingen van Sint Jozef op. Deze vereniging begon in 1874 met een campagne voor de bouw van een tempel ter ere van de Heilige Familie, en met succes: in 1882 werd de eerste steen gelegd. Bocabella wilde deels een tempel bouwen als reactie op de de anti-clericale politieke ideologie die er heerste. De torens van de kathedraal moesten onder andere de apostelen, de evangelisten, Maria en Jezus zelf uitbeelden.


Geen haast


Hoewel eerst de architect Francisco de Paula del Villar y Lozano was aangesteld om de kathedraal te ontwerpen, werd na een tijdje door een paar onenigheden met Bocabella een andere architect aangesteld: Antoni Gaudí. Het bouwproject zou de rest van zijn leven in beslag nemen. Toch was er volgens Gaudí geen haast bij. Volgens Gaudí had zijn ‘klant’, God, immers ook geen haast. In 1926 stierf Gaudí, toen hij door een tram overreden werd. Met uitzondering van een kleine onderbreking tijdens de Burgeroorlog, gaat de bouw van de Sagrada Familia tot op de dag van vandaag door. Het moet de hoogste kerk in de wereld worden. Er wordt gezegd dat de deadline op 10 juni 2026 is: de 100ste sterfdag van Gaudí.


Sint Pieter


3. De Sint Pieter in Rome


Het centrum van het Vaticaan


De Sint Pieter wordt gezien als het centrum van het Vaticaan, en niet zonder reden. De kerk is namelijk gebouwd op het graf van Petrus. De eerste steen werd in 1506 gelegd door Paus Julius II. De bouw duurde meer dan een eeuw, waardoor verschillende architecten met de kerk aan de slag zijn geweest, waaronder Michelangelo. Dat de bouw zo lang heeft geduurd, had met name te maken met het chronische geldgebrek van de pausen. De bouw werd voor een deel gefinancierd met de opbrengst van aflaten. Maarten Luther sprak dan ook zijn grondige afkeer uit over deze gang van zaken: ‘Als er een hel bestaat, is Rome erop gegrondvest’.


De grootste kerk ter wereld


Over de jaren is de Sint Pieter gevuld met iconische kunst. Zo staat er het beeld Pieta, gemaakt door Michelangelo en de graftombe van Paus Urbanus VIII. Tot 1989 was de Sint Pieter de grootste christelijke kerk van de wereld. In 1989 werd de basiliek in Yamoussoukro in Ivoorkust echter de grootste.


Colosseum


4. Het Colosseum in Rome


Een Romeins amfitheater


Onder leiding van de Romeinse keizers van de Flavische dynastie werd het Colosseum in de eerste eeuw na Christus gebouwd. Rome was in 64 voor tweederde afgebrand na de laatste burgeroorlog. In reactie daarop werd een groot reconstructieprogramma opgezet door keizer Vespasianus. Door de reconstructie wilde Vespasianus later zien dat Rome nog steeds het ‘centrum van de wereld’ was. In 80 werd het amfitheater ingewijd door keizer Titus, de zoon van Vespasianus. Ter ere van de opening werden 100 dagen lang gladiatorenspelen gehouden. In deze 100 dagen kwamen ten minste 5000 dieren en mensen om het leven. Na deze opening hielden vele Romeinse keizers er spelen en gevechten.


Het Colosseum als steengroeve


Na een grote aardbeving in 1231 stortte een deel van het Colosseum in en werd het bouwwerk gebruikt als bouwmateriaal voor andere gebouwen. Vele stenen, pilaren, ijzer en beelden werden uit het Colosseum geplunderd. Paus Alexander VI stond zelfs toe dat het Colosseum als steengroeve gebruikt werd. Uiteindelijk zorgde Paus Benedictus XIV in 1744 voor een einde aan de vernielingen toen hij het Colosseum heilig verklaarde. Het moest een gedenkplaats zijn voor de christelijke martelaren die er gestorven zijn.  


Bijzondere planten


Ondanks de heiligverklaring gebruikte de lokale bevolking het Colosseum nog steeds om hun vee in te stallen. Het opmerkelijke effect hiervan is later ontdekt door botanist Richard Deakin. Hij vond in 1844 maar liefst 420 plantensoorten in het Colosseum, waarvan een aantal zeer zeldzaam, en schreef hierover in zijn ‘Flora of the Colosseum of Rome’ uit 1855. Mogelijk konden deze planten goed groeien op de resten van het vee en het veevoer.


Hagia Sophia


5. Hagia Sophia in Istanbul


En symbool van overwinning


De Hagia Sophia werd ooit gebouwd in Constantinopel (nu Istanbul), de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk. Opmerkelijk is dat de kerk drie keer opnieuw gebouwd is. De eerste kerk werd omstreeks 360 gebouwd, maar brandde af als gevolg van een demonstratie van het volk in 404. Ook de tweede kerk werd verwoest door het Nika-oproer in 532 in Constantinopel. In 532 begon de bouw van de huidige Hagia Sophia onder leider van keizer Justinianus, en vijf jaar later werd de kerk officieel geopend. De nieuwe kerk stond symbool voor de overwinning van Justinianus en het christendom. In de tijd dat Constantinopel onderdeel was van het Romeinse Rijk, werden keizers in de Hagia Sophia gekroond.


Van kerk naar moskee naar museum


Nadat in 1453 de stad onder de bezetting van Fatih Sultan Mehmet kwam, werd de Hagia. Sophia omgebouwd tot moskee. 482 jaar werd de Hagia Sophia als moskee gebruikt. Uiteindelijk werd de moskee in 1935 veranderd in een museum. Interessant aan de Hagia Sophia is dat er christelijk en islamitische invloeden te zien zijn. Zo werden na de Ottomaanse verovering van Constantinopel veel christelijke mozaïeken met gele verf bedekt, met uitzondering van het mozaïek van de Heilige Maria met Jezus.

Onderwerpen: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.