Willem I komt in 1813 aan in Scheveningen
Scheveningen 1813 – Prins Willem Frederik, de latere koning Willem I komt op 30 november met een Engels fregat aan bij de Scheveningse kust. Onder toeziend oog van een menigte Scheveningers stapt de prins over op een boerenkar die hem in de branding opwacht en hem op het droge strand afzet. Daarmee kwam de Franse tijd ten einde.
Willem Frederik
Willem Frederik werd in 1772 geboren als de zoon van de laatste stadhouder Willem V. In 1795 vertrokken vader en zoon naar Engeland, op de vlucht voor de oprukkende Franse revolutionairen. In Nederland brak de Bataafse tijd aan. In eerste instantie als de Bataafse Republiek (1795-1801) en later als het Bataafse Gemenebest (1801-1806).
Engeland en Rusland probeerden in 1799 het stadhouderlijk gezag te herstellen vanuit Noord-Holland, maar deze militaire actie mislukte. In 1806 werd Nederland een koninkrijk, met de broer van Napoleon Bonaparte als koning. Deze voer voornamelijk zijn eigen koers, waardoor hij in conflict kwam met zijn broer Napoleon Bonaparte. De Franse keizer vond dat zijn broer zich niet genoeg inspande om de Franse belangen te behartigen. De dienstplicht zou niet goed worden uitgevoerd, en het Continentaal Stelsel zou niet goed worden gehandhaafd. Toen de Engelsen ook nog eens een inval deden in Zeeland in 1809, was de maat vol voor de keizer en in 1810 zette hij zijn eigen broer af en lijfde het Koninkrijk Holland in bij Frankrijk. Drie jaar lang was Nederland deel van Frankrijk.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
Machtsvacuüm in Nederland
In Nederland had men ondertussen niet stilgezeten. Verschillende Oranjegezinde notabelen werkten onder het Franse bestuur aan een terugkeer van de Oranjes. Gijsbert Karel van Hoogendorp was een van de meest vooraanstaanden van hen. Al in 1799 publiceerde hij een herziening van de Unie van Utrecht en in de jaren die volgden, publiceerde hij meer teksten waarin hij uiteenzette hoe het bestuur van Nederland er zonder de Fransen uit moest zien.
Toen de Franse keizer in 1812 verslagen in Rusland en het jaar daarop nogmaals het onderspit delfde bij Leipzig, ontstond er een machtsvacuüm in Nederland. In november 1813 ontvluchtten de Franse troepen Nederland. Van Hoogendorp richtte samen met Frans Adam van der Duyn van Maasdam en Leopold van Limburg Stirum het Voorlopig Bewind op, om dat machtsvacuüm op te vullen. Het Voorlopig Bewind miste op het nationale en internationale toneel echter het nodige gewicht en men vreesde dat er in de Nederlanden totale anarchie zou uitbreken, of dat bijvoorbeeld de Pruisen het land zouden inlijven. Daarom stuurde het driemanschap een brief naar erfprins Willem Frederik, de zoon van de laatste stadhouder, waarin zij de erfprins uitnodigden om het bestuur op zich te nemen. Daarmee zou het bestuur het nodige gewicht krijgen om onafhankelijk te blijven.
Toekomstige koning op het strand van Scheveningen
De erfprins had evenmin stilgezeten. Tijdens het bewind van Napoleon had hij vanwege zijn adellijke titels meerdere bestuursfuncties op zich genomen, waarbij hij ook meer dan eens van kant in de Napoleontische Oorlogen wisselde. De prins had enkele maanden eerder het bestuur van een klein lappendekentje aan vorstendommen in de Pruisische gebieden op zich genomen, hoewel hij zich nog in Engeland bevond. De prins nam de uitnodiging aan en met een Engels oorlogsschip werd hij naar Scheveningen gebracht, waar hij op 30 november 1830 aankwam.
De prins werd met een kleine boot van het oorlogsschip naar het strand gebracht. De bevolking van Scheveningen was inmiddels uitgelopen om de vorst te onthalen en om te voorkomen dat de kersverse vorst door de branding moest waden om echt voet aan wal te zetten, reed men met een boerenwagen de branding in, om zo de prins hoog en droog op het strand af te zetten.
Op het Congres van Wenen in 1815 werd besloten de noordelijke en de zuidelijke Nederlanden samen te voegen om zo een buffer te vormen tegen Franse expansiedrift. Willem Frederik werd benoemd tot koning over het nieuwe koninkrijk en noemde zich koning Willem I. Deze Willem I zou zich ontwikkelen tot een autoritair vorst. Hij verrijkte zichzelf, terwijl de bevolking van Nederland steeds armoediger werd. Wel zette hij de verbetering van de infrastructuur door, die in gang was gezet in de Franse tijd.
Uitbraak Belgische Revolutie
In 1830 brak de Belgische Revolutie uit, die uitmondde in een onafhankelijk Belgisch koninkrijk. Willem kon dit niet verkroppen en stuurde in 1831 een leger om Brussel te veroveren. Deze veldtocht mislukte echter, omdat de Belgische koning Leopold een grote alliantie had opgebouwd. In 1839 erkende Willem de Belgische staat. Een jaar later deed Willem afstand van de troon en kwam zijn zoon, Willem II, aan de macht.
