Thule-Gesellschaft: broedplaats voor nazi-gedachtengoed
Het Thule-Gesellschaft werd in 1918 opgericht door Rudolf van Sebottendorf. Het was een tak van de Germaanse Orde, een nationalistisch en antisemitisch genootschap, die na de Eerste Wereldoorlog aan de wieg stond van de Deutsche Arbeiterpartei, de latere NSDAP. Een aantal prominente leden van het Thule-Gesellschaft werden later nazi-kopstukken.
Rudolf von Sebottendorf werd in 1875 geboren als Rudolf Glauer, in Hoyerswerda in het oosten van Duitsland. Nadat hij zijn studie als ingenieur had opgegeven verbleef hij een aantal jaren in Turkije waar hij zich bezighield met occultisme. Hier werd hij geadopteerd door baron Heinrich von Sebottendorf. In 1913 keerde hij terug naar Duitsland waar hij zich aansloot bij de Germaanse Orde.
Vanwege verwondingen die hij had opgelopen tijdens de Eerste Balkanoorlog (1912-1913) werd hij vrijgesteld van militaire dienst tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij werd benoemd tot plaatselijk hoofd van de Beierse tak van de Germaanse Orde die hij omdoopte tot het Thule-Gesellschaft. Hij vernoemde het genootschap naar Ultima Thule, het uiterste noorden, waar het superieur gewaande Arische ras zijn oorsprong zou hebben.
Het genootschap kwam samen in het Hotel Vier Jahreszeiten in München. Dat het Thule-Gesellschaft in dit prestigieuze hotel kon samenkomen was te danken aan het aanzienlijke vermogen van Von Sebottendorf. Het symbool van de organisatie werd de swastika en nieuwe leden moesten voor ze lid werden een certificaat tonen dat hun ‘Duitse bloed’ kon aantonen. Het genootschap werd ingericht als een soort vrijmetselarijloge.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
Het Thule-Gesellschaft hield zich onder meer bezig met het vinden van een claim voor de herkomst van het Arische ras. Daarnaast verspreidden de leden van het gezelschap antisemitische propaganda en waren ze anticommunistisch.
Völkischer Beobachter
In 1918 nam Von Sebottendorf met zijn genootschap de krant Münchner Beobachter over. Het Thule-Gesellschaft veranderde de naam naar de Völkischer Beobachter om aan te sluiten bij het gedachtengoed van de Völkische Bewegung, een stroming in Duitsland met een extreme vorm van nationalisme gebaseerd op etnische identiteit, die in Duitsland, met name Beieren erg populair was. Het gezelschap deelde in deze krant antisemitische ideeën en spoorde mensen aan om hun bloed ‘Duits’ te houden.
De krant werd in 1920 vanwege grote schulden alweer verkocht. Dietrich Eckart, een lid van het Thule-Gesellschaft en mentor van Adolf Hitler, drong er bij de net opgerichte NSDAP op aan om het nieuwsblad over te nemen als propagandamiddel. Dat gebeurde en een jaar later was Hitler de enige eigenaar van de krant, nadat hij de volledige macht over de NSDAP naar zich toe had getrokken.
Kampfbund Thule
Beieren was tot 1918 een monarchie geweest binnen de Duitse Bond. Na een volksopstand werd Koning Lodewijk III van Beieren verjaagd en verstoten van zijn troon. In Beieren werd in krap een half jaar tijd, tussen eind 1918 en begin 1919, tweemaal een republiek uitgeroepen; eerst door socialisten, later door communisten.
Dit was tegen het zere been van het antirevolutionaire Thule-Gesellschaft. In 1918 werd daarom de Kampfbund Thule opgericht als militaire tak van het genootschap. Het Thule-Gesellschaft was namelijk niet alleen een praatgroep van rechts-extremistische, antisemitische en völkische mensen, het hield zich ook actief bezig met politieke beïnvloeding en contrarevolutionaire zaken. De Kampfbund werd onderdeel van het Vrijkorps Oberland dat een belangrijk aandeel had in het onderdrukken van de revolutionairen die zojuist de republiek hadden uitgeroepen.
Deutsche Arbeiterpartei
Het Thule-Gesellschaft wilde ook graag politieke invloed verkrijgen om hun ideeën in de praktijk te kunnen brengen. Thule-lid Karl Harrer kreeg in 1919 van het genootschap de opdracht om te gaan praten met Anton Drexler, oprichter van een arbeidersvereniging in München. Zij kwamen overeen om de Deutsche Arbeiterpartei (DAP) op te richten om zo arbeiders weg te houden bij de marxisten en ze te winnen voor de nationalistische en antisemitische zaak. Hitler trad later dat jaar toe tot de partij.
Met de opkomst van de DAP en later de NSDAP werd het Thule-Gesellschaft meer naar de achtergrond verdreven. Veel prominente leden werden dan ook lid van de NSDAP waaronder Rudolf Hess, Heinrich Himmler, Hans Frank en Alfred Rosenberg. Zij werden later allemaal nazi-kopstukken. Het Thule-Gesellschaft was overbodig geworden en veel leden waren vertrokken en in 1925 werd het genootschap ontbonden.
Bronnen:
- Deutschlandfunkkultur.de: Thule Gesellschaft
- Historisches Lexikon: Thule Gesellschaft
- Thegreatcoursesdaily: Secret societies