Adrianus VI, de enige Nederlandse paus

Er is in de geschiedenis slechts een Nederlandse paus geweest, maar die had weinig succes. Deze Nederlandse paus, Adrianus VI, was slechts aan de macht van 1522 tot 1523.

Opleiding in Leuven

Adrianus VI werd geboren op 2 maart 1459 in Utrecht als Adriaan Floriszoon Boeyens. Vanaf 1478 studeerde en doceerde hij theologie aan de universiteit van Leuven. Hier werd hij tot priester benoemd en in 1501 ook rector van de universiteit. Door deze hoge academische rang werd hij aangesteld door de Spaanse koning als leermeester en raadsheer voor prins Karel, later Karel V.

Meer weten over Paus Adrianus VI, de enige Nederlandse paus? In Geschiedenis Magazine 1 van 2022 vertelt Twan Geurts meer over deze paus. Wie was hij? En wist Adrianus zich staande te houden in Rome?

Neem een abonnement

Regent van Spanje

Nadat Karel de troon besteeg in 1516 werd Adrianus benoemd tot bisschop en later kardinaal van Tortosa. Vanaf dat moment ontving hij steeds meer wereldlijke en kerkelijke titels van Karel en zijn macht groeide. In 1520, nadat Karel V tot keizer was gekroond in Aken, benoemde hij Adrianus tot regent van de Spaanse gebieden.

Verkiezing tot paus

Paus Leo X (1513-1521) stierf onverwacht in 1521. Een paar weken na zijn dood werd het pauselijk conclaaf geopend, waarbij een nieuwe paus verkozen werd. Hier werd de onbekende Adrianus, niet aanwezig bij het conclaaf, verkozen tot paus in de elfde stemronde op 9 januari 1522.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Paus Adrianus VI

Na zijn benoeming reisde Adrianus naar Rome Op 31 augustus werd hij hier officieel gekroond als paus. Zijn pontificaat was geen gemakkelijke periode. Tijdens het pausschap van Leo X was er een losbandige levensstijl ontstaan aan het pauselijk hof. Veel geestelijken lieten zich betalen voor diensten, plaatsten hun familie op hoge posten en leefden in luxe. Adrianus wilde hier korte metten mee maken. Zijn sobere en vrome levensstijl stond in contrast met het pauselijk hof, wat hem niet geliefd maakte in Rome. Daarnaast had hij ook te maken met andere binnen- en buitenlandse problemen, zoals het protestantisme van Maarten Luther en conflicten met de Franse koning Frans I.

Overlijden van Adrianus VI

De hervormingen die Adrianus VI wilde doorvoeren waren grotendeels mislukt. Dit kwam mede door de korte duur van zijn pontificaat. Hij stierf op 14 september 1523 in Rome na een ziekbed van een anderhalve maand. Er gaan geruchten dat hij geen natuurlijke dood stierf, zijn lichaam toonde tekenen van vergiftiging. Deze geruchten zijn echter nooit bevestigd. Hij werd opgevolgd door Clemens VII.