Het World Economic Forum: een feestje voor de elite?

Het World Economic Forum is een grote wereldwijde organisatie die zich bezig houdt met de wereldeconomie. Wat begon als een op Europa gerichte organisatie, groeide uit tot een ‘wereld forum’. Wat is het World Economic Forum precies?

De organisatie heeft niet altijd het World Economic Forum (WEF) geheten. In 1971 werd deze organisatie opgericht als European Management Forum (EMF). Oprichter was de Duitse professor Klaus Schwab. Het EMF begon als een organisatie vooral gericht op management. Europese bedrijven moesten Amerikaanse bedrijven bijhouden in deze discipline. In 1971 nodigde Schwab in totaal 444 executives uit van uitsluitend Europese bedrijven. Vanaf dat moment werd er jaarlijks een bijeenkomst georganiseerd in Davos voor belangrijke Europese zakenlieden.

Verbreding van de horizon

In 1973 waren er twee belangrijke gebeurtenissen die leiden tot een uitbreiding van de missie van het EMF. Het Bretton-Woods systeem faalde. Dit systeem hield in dat er een systeem van vaste wisselkoersen bestond. De Amerikaanse dollar had een vaste waarde in goud, voor andere valuta werd een wisselkoers ten opzichte van de dollar bepaald. Ook brak in 1973 oorlog uit in het Midden-Oosten: de Jom Kipoeroorlog. Deze twee cruciale gebeurtenissen leiden ertoe dat het EMF voortaan niet alleen om economie draaide: ook politieke leiders werden uitgenodigd om sociale en economische problemen te bespreken.

Van European Management Forum naar World Economic Forum

In 1987 werd een belangrijk besluit genomen. Het European Management Forum werd het World Economic Forum. Doel was om zo een groter bereik te hebben en om een forum te creëren waar landen en bedrijven van over de hele wereld met elkaar in overleg konden treden. Dit lukte. In 1988 werd in Davos een verdrag gesloten tussen Griekenland en Turkije. Hierdoor werd voorkomen dat het conflict tussen deze landen uitmondde in een oorlog. In 1989 vond overleg plaats tussen premier Hans Modrow van Oost-Duitsland en bondskanselier Helmut Kohl van West-Duitsland. Punt van discussie was hier de hereniging van de twee staten. Het WEF had zich geprofileerd als een belangrijk forum voor politiek én economisch topoverleg.

Antiglobalisten tegen het World Economic Forum

Niet iedereen was echter tevreden met het bestaan van het WEF. Vanaf de jaren 90 lag de organisatie onder vuur door antiglobalisten. Volgens hen benadeelde het WEF de armere landen door het promoten van hun ideologie: globalistisch kapitalisme. Ook onder intellectuelen bestond kritiek op het WEF. Zo noemde Samuel Huntington, vooral bekend van zijn theorie van een Clash of Civilizations, het WEF een ‘watering hole for the elite’. Noam Chomsky, een bekend professor en politiek activist, heeft ook kritiek geuit op het WEF. Hij vergelijkt het WEF en het WSF (World Social Forum). Bij het WSF komen volgens Chomsky mensen uit de hele wereld van alle klassen samen, behalve de elite. Zij worden als ‘anti-globalistisch’ betiteld. Het WEF wordt tegelijkertijd als ‘globalistisch’ betiteld, terwijl daar enkel de elite van de wereld samenkomt. De protesten tegen het WEF door antiglobalisten hielden aan tot het begin van de 21e eeuw. Als reactie op de protesten nodigde het WEF voortaan ook non-profit organisations en politici uit ontwikkelingslanden uit.

Profiel van China

In 2017 is de bijeenkomst in Davos misschien wel extra interessant. China profileert zich steeds meer als voorstander van de vrije wereldhandel, terwijl in de Verenigde Staten het tegenovergestelde gebeurt. Dit land, dat tot nu toe juist dé voorstander was van vrije wereldhandel, lijkt nu een andere kant op te gaan.  

Meer geschiedenis nieuws lezen? Geschiedenis Magazine is hét tijdschrift voor geschiedenisliefhebbers. Laat je inspireren en profiteer van de speciale aanbieding: klik hier voor meer informatie