‘The Blitz’ in Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog

De Duitse Luftwaffe voerde tussen september 1940 en mei 1941 een groot aantal bombardementen uit op Londen en enkele andere Britse steden. De bombardementen op Londen kregen de bijnaam The Blitz.

Groot-Brittannië was na de overgave van Frankrijk in 1940 de enige grote tegenstrever van Duitsland in West-Europa. Hitler zag de verovering, of in ieder geval overgave, van de Britten dan ook als een grote prioriteit. Hij wilde dit bereiken door een grootschalige invasie van Groot-Brittannië onder de naam Unternehmen Seelöwe (Operatie Zeeleeuw). Voordat deze invasie met grondtroepen plaats kon vinden was het essentieel dat de Duitsers luchtsuperioriteit boven Engeland verkregen en zo niet langer te maken hadden met aanvallen van de Royal Air Force (RAF). Daarom openden de Duitsers een grootscheeps luchtoffensief dat in augustus 1940 losbarstte. Vanaf vliegvelden in bezet Europa stegen dagelijks Duitse bommenwerpers en jachtvliegtuigen op. De strijd werd bekend als The Battle of Britain. 

Begin van ‘The Blitz’

De Duitsers concentreerden zich bij deze luchtoorlog in eerste instantie op de vliegtuigen, fabrieken en vliegvelden van de RAF. Toen dit niet veel effect bleek te hebben verlegden zij hun aandacht naar de grote Britse steden, waar zij door middel van grote bombardementen zoveel schade aan de Britse oorlogsindustrie hoopten aan te richten dat de Britten de strijd niet konden volhouden. Het eerste bombardement van ‘The Blitz’ (Duits voor ‘bliksem’) vond plaats op 7 september 1940 op de haven van Londen. Hierbij vielen zo’n 400 slachtoffers onder de bevolking van de Engelse hoofdstad.

Nachtbombardementen

In november 1940 besloten de Duitsers dat ze te veel vliegtuigen en bemanningen verloren bij bombardementen die overdag plaatsvonden. Het leek de Luftwaffe daarom raadzaam om meer nachtbombardementen te houden, waarbij de vliegtuigen door de duisternis minder eenvoudige doelwitten waren. Deze periode van nachtbombardementen duurde van november 1940 tot februari 1941 en was de zwaarste fase van ‘The Blitz’.

Londen en andere grote steden als Manchester, Liverpool en Coventry werden zwaar gebombardeerd. Londen werd in deze periode bijvoorbeeld 57 nachten op rij gebombardeerd, waarbij veel mensen overnachtten in schuilkelders en metrostations. Toch lukte het de Duitsers niet om het Britse moreel te breken, wat één van de doelen was van de bombardementen. Mensen bleven gewoon naar hun werk gaan en de Britse samenleving bleef draaiende. Inwoners van Londen spraken bijvoorbeeld over de bombardementen alsof het over het weer ging en beschreven sommige dagen als ‘very blitzy’.

Duikbootoorlog

Na februari 1941 werd duidelijk dat een Britse overgave niet dichtbij was en besloot Hitler om Operatie Zeeleeuw uit te stellen en de Luftwaffe in te zetten als ondersteuning van de Kriegsmarine in de duikbootoorlog. De bommenwerpers moesten zich vanaf die tijd concentreren op de scheepskonvooien op de Atlantische Oceaan en havensteden als Liverpool en Portsmouth. Hoewel de havensteden het nog steeds zwaar te verduren hadden nam de intensiteit van de bombardementen af en begon het gewone leven in Londen weer een beetje op gang te komen. In mei 1941 werd duidelijk dat de Luftwaffe de Blitz niet kon volhouden en op 21 mei 1941 werd de laatste aanval van ‘The Blitz’ uitgevoerd. Eind 1944 probeerden de Duitsers met de inzet van enkele duizenden V2 raketten opnieuw het moreel van de Britten te breken, maar dit had ook niet het gewenste effect.

Slachtoffers

Tijdens de acht maanden van ‘The Blitz’ kwamen er zo’n 40.000 Britse burgers om het leven en raakten er nog eens 139.000 gewond. De Duitsers verloren ruim 2.000 vliegtuigen in de strijd met de RAF en zo’n 3.300 piloten en bemanningen. Ondanks het grote aantal slachtoffers dat zij maakten lukte het de Duitsers niet om hun doel te bereiken om Groot-Brittannië te verslaan. Het gevolg was dat Hitler besloot zich op de Sovjet-Unie te concentreren en op 22 juni 1941 te beginnen met Operatie Barbarossa.

Een team van de Universiteit van Portsmouth heeft een interactieve kaart gemaakt waarop precies te zien is waar in Londen de bommen zijn gevallen. De kaart is te bekijken op de site van Bomb Sight.