Indianen

Van het vredige Thanksgiving naar de bloedige King Philip’s War

Bij de Amerikaanse feestdag Thanksgiving denken mensen tegenwoordig aan uitgebreid eten en dankbaar zijn voor wat je hebt. Dit zou lang geleden begonnen zijn met een vredige maaltijd tussen Europese kolonisten die geholpen werden door de inheemse Amerikaanse bevolking. Hoewel de geschiedenis van Thanksgiving tegenwoordig steeds vaker een punt van discussie is, wordt er in die discussies weinig gesproken over de bloedige oorlog tussen de inheemse bevolking en de kolonisten die niet lang na Thanksgiving volgde, King Philip’s War.

In 1620 trok een groep Engelse puriteinen vanuit Leiden naar de Nieuwe Wereld, wat we tegenwoordig kennen als Amerika. Zij kwamen aan land bij Plymouth Rock, in het zuidoosten van de huidige staat Massachusetts, en stichtten in december van datzelfde jaar de kolonie Plymouth. Wat ze eerst niet wisten, maar wel snel achter kwamen, was dat dit land al bewoond was.

De eerste Thanksgiving

In het voorjaar van 1621 vonden de eerste contacten plaats tussen deze kolonisten en de bevolking van de plaatselijke Wampanoag stam. De kolonisten hadden moeite met het overleven in ‘hun’ nieuwe land en de plaatselijke bevolking besloot om te helpen. Wampanoag leider Ousamequin, voor de Engelsen bekend onder de naam Massasoit, sloot een vredesverdrag voor vijftig jaar met de kolonisten en leerde de kolonisten waar ze het best konden vissen en jagen, hoe ze gewassen moesten verbouwen en hoe ze met de omgeving om moesten gaan.

Thanksgiving

Als teken van dank nodigden de kolonisten de Wampanoag na een van de eerste geslaagde oogsten uit voor een feestmaal in november van het jaar 1621. Hier zouden in totaal negentig stamleden aan tafel hebben gezeten met 52 kolonisten en deze maaltijd is later bekend gaan staan als de eerste Thanksgiving. Volgens de verhalen verliep alles soepel en vredig, maar aangezien er alleen maar bronnen vanuit de kant van de kolonisten bewaard zijn gebleven, is het niet te bevestigen of dit daadwerkelijk zo is gegaan. Het verhaal van Thanksgiving is in ieder geval als een verhaal van samenwerking en vrede de geschiedenis in gegaan.

Omslag in de jaren na Thanksgiving

In de jaren na de feestmaaltijd bleef de goede band tussen de inheemse bevolking en de kolonisten bestaan. Zo hielpen de kolonisten de Wampanoag op medisch gebied en met de verdediging tegen andere stammen, terwijl de Wampanoag op hun beurt de kolonisten bleven helpen met het overleven in de voor hun nieuwe omgeving. Echter kregen de oorspronkelijke bewoners het steeds moeilijker. Meer en meer puriteinen zochten hun weg naar de Nieuwe Wereld, waarbij ze niet bang waren om geweld te gebruiken om voor hun gunstige plekken te bemachtigen. Ook probeerden de puriteinen, regelmatig succesvol, hun religie op de inheemse bevolking te forceren. Hierdoor werden steeds meer Wampanoag christelijk.

Metacomet vaart drastisch andere koers

Na de dood van Wampanoag leider Ousamequin in 1661 volgde zijn zoon Metacomet hem op in 1662. Metacomet, die door de kolonisten Philip werd genoemd, voer een drastisch andere koers dan zijn vader. Waar Ousamequin gebruiken van de kolonisten overnam om zo te groeien, wilde Metacomet het liefst de eigen cultuur zo veel mogelijk in stand houden. De opkomst van het christendom binnen zijn stam en de steeds duidelijkere aanwezigheid van de kolonisten viel bij hem, en ook bij een deel van de stam, niet goed. De relatie tussen de Wampanoag en de kolonisten van de kolonie werd gestaag slechter.

Indiaan

Wampanoag zoeken bondgenoten

Op dat moment, aan het begin van de jaren ’70 van de zeventiende eeuw, waren er slechts duizend Wampanoag, terwijl er naar schatting zo’n 35.000 kolonisten leefden in de regio. Alle regionale stammen gezamenlijk telden samen ongeveer 15.000 man. Desondanks probeerde Metacomet medestanders te vinden en zo stammen te verenigen. Doordat veel andere stammen ook de dreiging vanuit de kolonisten voelden, voelden zij wel wat voor een verbond met de Wampanoag. Het duurde echter niet lang tot het bestaan van dit verbond de kolonisten ter ore kwam. Zij wilden als reactie hierop dat de Wampanoag al hun vuurwapens afstonden aan de kolonisten, in de hoop de stam zo zwakker te maken, maar de inheemse bewoners gaven hier geen gehoor aan.

Vermoorde Wampanoag laat de spanningen verder oplopen

In januari 1675 waarschuwde de christelijke Wampanoag John Sassamon de kolonie dat een aanval aanstaande was. In een laatste poging om de indringers te verjagen zou het samenwerkingsverband van stammen onder leiding van Metacamot de kolonie aanvallen. De kolonisten negeerden de waarschuwing en niet veel later werd Sassamon vermoord aangetroffen in een bevroren vijver, die zowel de Wampanoag als de kolonisten als deel van hun grondgebied zagen.

Een jury bestaande uit zowel oorspronkelijke bewoners als kolonisten verklaarden drie Wampanoag, onder wie een belangrijke onderhandelaar, schuldig voor de moord. Zij beweerden dat de Wampanoag boos waren op Sassamon en hem daarom een lesje wilden leren. Op 8 juni 1675 werden deze drie mannen opgehangen. Metacomet was woedend en beschuldigde de kolonisten ervan Sassamon vermoord te hebben. Zij zouden de Wampanoag onderhandelaar dood willen hebben, om zo makkelijker de vijver waar Sassamon in was gevonden aan hun grondgebied te kunnen toevoegen. Met de executie van de drie mannen was de zaak zo op het spits gedreven dat oorlog onafwendbaar was.

Oorlog breekt uit

Op 20 juni 1675 voerden de inheemse stammen hun eerste aanvallen uit op verschillende nederzettingen van kolonisten. Kolonisten reageerden door troepen te sturen naar het thuisdorp van Metacomet om dat met de grond gelijk te maken. Gedurende de zomer van 1675 waren er kleine aanvallen over en weer, maar pas op 9 september verklaarde de confederatie van kolonisten de oorlog aan “koning” Philip en zijn volgers. Een week later overviel een groep van 700 Hipmuc Indianen een militaire eenheid die een groep kolonisten beschermde. Bijna alle militairen en kolonisten kwamen om in wat later de ‘Battle of Bloody Brook’ is gaan heten.

Aanvallen gaan door

Fort

In december besloot de gouverneur van Plymouth om een grootschalige aanval in te zetten tegen een van de grootste forten van de Narragansett stam. Er gingen namelijk verhalen rond dat de Narragansett gevluchte Wampanoag zouden opvangen, iets wat nooit bewezen is. Bij deze aanval kwamen ruim driehonderd bewoners van het fort om, waaronder veel vrouwen en kinderen. Niet alleen door gevechten kwamen veel mensen om, maar ook werden mensen levend verbrand of verjaagd, om vervolgens door de kou het leven te laten. De Narragansett, die tot dat moment zo veel mogelijk neutraal waren gebleven, sloten zich na dit bloedbad bij Metacomet aan.

Gedurende de winter van 1676 gingen de aanvallen door in Massachusetts, Rhode Island, Connecticut en Maine. Zo wilde het verbond van stammen aan de kolonisten duidelijk maken dat ze zich nergens veilig konden achten. In een aanval bekend als het “Nine Men’s Misery”-incident viel een groep Narragansett ongeveer tachtig kolonisten aan, waarvan het grootste deel direct werd afgeslacht. Echter namen de oorspronkelijke bewoners negen mannen gevangen, die vervolgens op gruwelijk wijze dood werden gemarteld.

Kolonisten krijgen de overhand

In het voorjaar van 1676 kregen de kolonisten de overhand in de oorlog, doordat ze meerdere belangrijke stamleiders wisten te vangen en te doden. Hierdoor gaven steeds meer oorspronkelijke bewoners zich over gedurende de zomer. Een deel hiervan kreeg gratie van de kolonisten, maar het grootste deel werd als slaaf verkocht. Metacomet kon de oorlog niet meer winnen en sloeg op de vlucht.

Dood van Metacomet

Metacomet, voor de kolonisten dus koning Philip, werd op 20 augustus 1676 doodgeschoten door een Engels-Indiaanse soldaat. Vervolgens hingen de kolonisten zijn lijk op, onthoofdden hem en vierendeelden hem. Het hoofd van Metacomet werd op een paal geslagen en bleef 25 jaar bij de kolonie Plymouth staan als waarschuwing voor de stammen. Hoewel de oorlog pas in 1678 officieel werd beëindigd met het verdrag van Casco, betekende de dood van Metacomet in de praktijk al het einde van het conflict. Niet veel later begonnen de kolonisten te spreken van King Philip’s War, terwijl de oorspronkelijke bewoners het hadden over Metacomet’s Rebellion.

Gevolgen van de oorlog

Tot op heden is King Philip’s War de dodelijkste Amerikaanse oorlog kijkend naar het percentage mensen dat omkwam door het geweld en de gevolgen daarvan. Honderden kolonisten zijn gedood en bijna zes op de tien Europese nederzettingen werden vernietigd. Ook werden duizenden oorspronkelijke bewoners gedood, raakten zwaargewond of werden gevangengenomen en verkocht als slaaf, wat neerkwam op veertig procent van de totale inheemse bevolking in de regio. De Wampanoag, Narragansett en andere kleinere stammen zijn door de kolonisten dermate kleiner gemaakt, dat verzet in de regio haast onmogelijk werd. De Europese kolonie groeide daarentegen in omvang. Metacomets doel, paal en perk stellen aan die groei, werd daarmee definitief onhaalbaar.

Bronnen:

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Beschavingen: 

Landen: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

nummer 1 van 2025

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt