Fidel Castro: de communistische leider van Cuba

Na een jarenlange strijd wordt Fidel Castro op 16 februari 1959 uitgeroepen tot de nieuwe premier van Cuba.  Het communisme bracht weinig goeds met zich mee en  Cubanen kregen nog minder rechten. Op vrijdag 25 november 2016 overleed Fidel Castro op 90-jarige leeftijd.

Studie en politieke ambitie

Fidel Castro werd geboren op 13 augustus 1926 als de zoon van een suikerboer. Op negentienjarige leeftijd begon hij een studie rechten aan de Universiteit van Havana, en vanaf 1950 werkte hij als advocaat. Fidel Castro had daarnaast van jongs af aan al politieke ambities en wilde deelnemen aan de verkiezingen van 1952. Na een staatsgreep van Fulgencia Batista, die inzag dat hij niet de meerderheid van de stemmen zou krijgen, werden die verkiezingen echter afgelast.

Cubaanse Revolutie

Castro probeerde Batista eerst voor de rechter te dagen vanwege een schending van de Cubaanse grondwet, maar dit haalde niets uit. Daarna nam hij het heft in eigen hand en begon hij een revolutie. Op 26 juli 1953 pleegde hij samen met honderd andere rebellen een aanval op de Moncada kazerne in Santiago de Cuba. De aanval mislukte en Fidel werd samen met zijn broer Raúl gevangengenomen. Na twee jaar werden de gebroeders Castro weer vrijgelaten en vluchtten zij naar Mexico om daar hun revolutie voort te zetten. Hier kwamen ze onder andere in contact met de Argentijn Ernesto ‘Che’ Guevara, die zich aansloot bij de rebellen.

Guerrillaoorlog en presidentschap

Op 2 december 1956 keerde Castro samen met zijn rebellengroepering terug naar Cuba. Hij landde met een boot op het zuiden van het eiland en trok vervolgens de bergen in, om van daaruit een guerrillaoorlog te beginnen tegen de troepen van Batista. Na een strijd van ruim twee jaar wist Castro te winnen, en op 31 december 1958 ontvluchtte Batista het land. Castro begon vervolgens aan een zegetocht langs de Cubaanse steden, die uiteindelijk eindigde in Havana. Daar werd hij vervolgens op 16 februari 1959 uitgeroepen tot de nieuwe premier van Cuba. In het begin presenteerde hij zich als democraat, maar dit bleek anders te zijn toen hij banken en bedrijven onteigende. Na 1976 was hij geen premier, maar president doordat Castro het ambt liet omvormen.

Consolidatie van macht

Onder het nieuwe bewind werd er veel veranderd. De meeste overheidsfunctionarissen, politieagenten en legerleiders werden afgezet en vervangen door leden van revolutionaire bewegingen. Ook richtte Castro het 'Committee  voor de verdediging van de Revolutie' op. Dit netwerk moest activiteiten tegen de revolutie tegen gaan.

Castro is anti-Amerikaans

Tijdens het bewind van Castro kreeg het land te maken met veel problemen, vooral vanwege het communisme. De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie waren verwikkeld in de Koude Oorlog en de VS vonden het bedreigend dat Cuba communistisch was omdat het zo dichtbij lag. Castro was anti-Amerikaans en de pogingen van de VS om het regime van Castro omver te werpen maakt de relatie er niet beter op. Cuba gaf de Sovjet-Unie toestemming om raketten te plaatsen op Cuba, wat leidde tot de Cubacrisis. Castro leverde tijdens toespraken vaak kritiek op de Verenigde Staten. Hij hekelde de bemoeienis van de VS met veel landen. De slechte relatie van Castro met de VS leidde tot een handelsblokkade die vandaag de dag nog deels voortduurt.

Mensenrechten

Sinds Castro, ook bekend als ''El Comandante'' aan de macht kwam, hebben de Cubanen minder rechten. In Cuba is er sprake van sociale onderdrukking.  Politieke dissidenten en homoseksuelen worden nog altijd tegengewerkt. Rechten als de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vereniging zijn in Cuba ingeperkt.

Slechte gezondheid

Tot 2008 bleef Fidel Castro president van Cuba. Daarna nam zijn broer Raúl Castro het over vanwege de slechte gezondheid van Fidel. Op 25 november 2016 overleed El Comandante uiteindelijk op 90-jarige leeftijd. In Cuba werd toen direct een rouwperiode afgekondigd van negentig dagen.

Dit artikel is een bewerking van een artikel dat eerder op IsGeschiedenis verscheen, en is aangepast om het beter te laten aansluiten op het nieuws.