Geschiedenis van het Pinkerton National Detective Agency

In de tijd van het Amerikaanse Wilde Westen werden er behoorlijk wat bankovervallen gepleegd. Het vele politiewerk dat dit met zich meebrengt kwam niet alleen op de bordjes van de Sherriffs terecht, ook detectivebedrijven werden vaak ingeschakeld. Het grootste en meest succesvolle detectivebedrijf was ‘The Pinkerton National Detective Agency’, dat opgericht werd in 1850 door Alan Pinkerton.

Alan Pinkerton werd geboren op 25 augustus 1819 als de zoon van een politieagent. Op een dag stuitte hij tijdens zijn dagelijkse werkzaamheden toevallig op een bende valsemunters, die hij vervolgens dagenlang achtervolgde en uiteindelijk ontmaskerde. De lokale sheriff was onder de indruk van het detectivewerk van Pinkerton en bood hem meteen een baan aan bij het politiekorps in Chicago.

‘The Pinkerton National Detective Agency’

Pinkerton bleek een natuurtalent en loste in zijn eerste jaar meer zaken op dan de meest ervaren agenten van het korps. Maar ondanks zijn prestaties bleef de criminaliteit stijgen, met name omdat er slechts twaalf agenten waren in een stad van dertigduizend inwoners. In 1850 nam hij daarom ontslag bij de politie en begon hij zijn eigen detectivebureau: ‘The Pinkerton National Detective Agency’.

Pinkerton hechtte veel belang aan een strikte ethische code en zijn agenten mochten dan ook niet drinken, roken, gokken, drugs gebruiken of steekpenningen accepteren. Als logo voor zijn bedrijf koos hij de afbeelding van een open oog met de slogan ‘wij slapen nooit’. Al snel stonden de Pinkerton-agenten dan ook bekend als ‘private eyes’, een term die tot op heden nog steeds gebruikt wordt als synoniem voor detective.

Aanslag op Lincoln

Aanvankelijk waren de zaken van Pinkerton vooral lokaal, maar geleidelijk groeide zijn bekendheid. In 1858 kreeg het bureau de eerste grote zaak toen het ingehuurd werd door postbedrijf Adams om de diefstal van 50.000 dollar op te lossen. Na wekenlang undercover onderzoek slaagden detectives erin de dader te pakken, waarmee de reputatie van Pinkerton was gevestigd. Dit kwam goed van pas toen een van zijn detectives in 1861 per toeval een plot ontdekte om Abraham Lincoln te vermoorden. Een groep separatisten uit Baltimore genaamd ‘de Ridders van de Gouden Cirkel’ wilden de aanstaande president neer laten schieten vanwege zijn antislavernij standpunten.

Door Lincoln echter tijdig te waarschuwen en zijn reisschema aan te passen wist Pinkerton de aanslag te voorkomen. Het leverde hem een vriendschap op met Lincoln, die Pinkertons bureau uiteindelijk tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) in zou huren om te spioneren in het Zuiden. Tot zijn grote spijt was Pinkerton echter niet verantwoordelijk voor de beveiliging van president Abraham Lincoln op 14 april 1865, toen hij doodgeschoten werd door acteur John Wilkes Booth.

Wilde Westen

Na afloop van de Burgeroorlog in 1865 richtte Pinkerton zich weer op de aanpak van criminaliteit. Met de uitbreiding van de Verenigde Staten naar het westen ontstonden steeds meer frontiersteden zonder georganiseerd bestuur of politieapparaat. In dit ‘Wilde Westen’ vol cowboys, indianen, goudzoekers en bandieten keken spoorwegmaatschappijen en lokale sheriffs dan ook steeds vaker naar Pinkerton voor hulp en bescherming. Zo waren de detectives betrokken bij de achtervolgingen van bekende criminelen als Jesse James, Cole Younger, Butch Cassidy, The Sundance Kid en de Reno-gang.

In deze periode groeide het bureau dan ook uit tot een grote geroutineerde organisatie, die op haar hoogtepunt meer agenten in dienst had dan dat er soldaten waren in het Amerikaanse leger. Daarnaast hield het bedrijf uitgebreide dossiers bij van alle misdadigers en begon het met het gebruik van de ‘mug shot’, een foto van een crimineel na zijn arrestatie. Pas met het overlijden van een crimineel werd zijn dossier definitief gesloten.

Vakbonden

Tegen het einde van de twintigste eeuw liep de vraag naar de diensten van Pinkerton echter steeds verder terug, met name omdat de criminaliteit in het inmiddels niet meer zo wilde westen was afgenomen. Het bureau ging zich daarom toeleggen op andere vormen van detectivewerk, waaronder economische spionage. Zo zetten zij zogenaamde ‘spoorwegspotters’ in om te controleren of treinconducteurs hun werk wel goed uitvoerden. Ook deden zij onderzoek naar verzekeringsfraude en onderzochten zij allerlei verzekeringsclaims.

Daarnaast werd Pinkerton regelmatig ingehuurd door bedrijven om fabrieken te beschermen tegen stakingen. Zo raakte het bedrijf in 1892 betrokken bij een schietpartij tijdens de Homestead Strike, waarbij uiteindelijk negen stakers en zeven agenten om het leven kwamen. De Amerikaanse overheid besloot hierop de Anti-Pinkerton Act aan te nemen, die het overheidsdiensten verbood om Pinkerton-agenten in te huren. In 1908 werd vervolgens het Federal Bureau of Investigation (FBI) opgericht, dat niet alleen veel van de methodes, maar ook veel van de taken van Pinkerton overnam.

Sociale media

Inmiddels was Alan Pinkerton al enkele jaren eerder, op 1 juli 1884, komen te overlijden. Mogelijk stierf hij aan een beroerte, maar volgens een ander verhaal was zijn dood het gevolg van een val op straat, waarbij hij in zijn tong beet. Het weefsel van de tong zou vervolgens afgestorven zijn, waarna ook Pinkerton kwam te overlijden. In ieder geval werd hij opgevolgd door zijn zoons, William en Robert, die het bedrijf vervolgens definitief toelegden op de beveiliging van bedrijven. Inmiddels is Pinkerton onderdeel geworden van het Zweedse bedrijf Securitas. Maar ondanks het feit dat het bedrijf zich niet meer bezighoudt met het oppakken van criminelen, worden hun opsporingsmethodes nog wel steeds toegepast door de Amerikaanse politie en FBI.

Ook de Nederlandse verzekeraar Aegon blijkt een moderne variant van de methodes van Pinkerton toe te passen. Zo kwamen zij door de bestudering van de Hyves van een stratenmaker uit Geesteren tot de conclusie dat hij verzekeringsfraude pleegde. De man was namelijk na een ongeluk in 2003 arbeidsongeschikt verklaard, maar bleek volgens zijn internetpagina nog wel in staat om deel te nemen aan verschillende wielerkoersen, waaronder de jaarlijkse beklimming van de Alpe d’Huez. De rechter droeg de stratenmaker daarna op de 75.000 euro aan ontvangen premies terug te betalen.