Een camping vol caravans in 1968 (Wikimedia Commons)

De geschiedenis van de caravan: van primitieve huifkar tot geavanceerde sleurhut

Op weg naar de camping in Zuid-Frankrijk zien we ze veel achter de auto hangen: de caravan. Dit typisch Nederlandse mobiele vakantiehuis bestaat al vele jaren, maar het is niet bekend wanneer de caravan is ontstaan. Wellicht kan de caravan worden gezien als de opvolger van het paard en wagen, de woonwagen of de huifkar. Zelfs Napoleon zou een caravan hebben gehad.

‘Karawan’

Het woord caravan is afkomstig van het Arabische woord karawan (karavaan) en werd gebruikt om een reizende groep mensen in de woestijn te beschrijven. Toch duurde het tot het eind van de negentiende eeuw, voordat de caravan zich had ontwikkeld tot mobiel chalet.

De ‘caravan’ van Napoleon

Er doen verschillende verhalen de ronde over wie de caravan heeft uitgevonden. Volgens sommige historici was Napoleon de eerste die een caravan gebruikte. Van hem is bekend dat hij een stafwagen had waarin hij krijgsbesprekingen hield, documenten opsloeg en zelfs een uiltje kon knappen. Helaas is deze wagen tijdens een brand in een Engels museum in 1955 verloren gegaan.

Caravans voor rondreizende artiesten en handelaren

Andere historici beweren dat de circusartiest James Sanger de eerste was die een caravan gebruikte. In 1837 reisde de Sanger met zijn gezin in een caravan door Europa. De lengte en breedte van de wagen waren 3,25 meter en de hoogte was 2,19 meter. In deze tijd werden er verschillende rondreizende woningen voor rondreizende artiesten en handelaren gebouwd. Deze caravans werden door paarden getrokken en kunnen worden gezien als de opvolger van de huifkar.

De eerste caravan als recreatievoertuig

In 1884 werd door de Engelse arts en kinderboekenschrijver R.W. Gordon Stables de eerste recreatiecaravan - genaamd de Wanderer - in gebruik genomen. De kosten bedroegen 300 pond, het woog 1.400 kg en had een woonvertrek en een keuken. De caravan was niet zo comfortabel en efficiënt ingericht als sommige caravans vandaag de dag. De koetsier sliep buiten in een logement, de knecht op de keukenvloer en dagelijks moest worden verkend of de weg berijdbaar was voor de caravan.

Een comfortabele reiswagen

Na het voorbeeld van Stables won de caravan aan populariteit onder de ‘upper class’ van de Britse samenleving. Aan het begin van de twintigste eeuw werden er caravanclubs opgericht en in de jaren dertig werd de caravan ook beschikbaar voor de middenklasse. Ze kregen een gestroomlijnd uiterlijk en werden comfortabele reiswagens. Ze werden getrokken door auto’s in plaats van paarden en sommige caravans kregen maar één as, waardoor ze makkelijker te trekken waren.

De caravan na de Tweede Wereldoorlog

In de jaren veertig kwam de caravanproductie wegens de Tweede Wereldoorlog tot stilstand. Na de oorlog krabbelde de caravanproductie langzaam weer op toen ook het toerisme toenam. Ook op het Europese vasteland won de caravan aan populariteit: door de toenemende welvaart gingen steeds meer mensen op vakantie en schaften een caravan aan. Tijdens de oliecrisis van 1973 gingen veel caravanbouwers failliet en leek de caravanproductie in te storten. De overgebleven caravanfabrikanten ontwikkelden echter lichtere en compactere caravans, waardoor de productie weer opliep en de caravan zich ontwikkelde tot de geavanceerde sleurhut die het vandaag de dag is.