De Tachtigjarige Oorlog is vaak een inspiratiebron geweest voor mensen die zelf strijd voerden. Het verhaal van Tijl Uilenspiegel laat zien hoe dat werkt.
1000-1500 | Hoge & Late Middeleeuwen
De middeleeuwen zijn opgedeeld in drie delen, de vroege, hoge en late middeleeuwen. De hoge middeleeuwen vallen ruwweg van het jaar 1000 tot aan 1250. Dit is een periode waarin de kerk, kruistochten en de wetenschap vooral centraal stonden. Europa kende in deze periode een grote rijkdom. De bevolking groeide en bloeide, steden barstten uit hun voegen. De kerk bereikte het toppunt van haar macht. De kerstering, het bekeren naar het christendom, werd uitgebreid tot het noorden van Europa.
En niet alleen in Europa ging het velen voor de wind. In Afrika en het Midden-Oosten ontstonden machtige en welvarende rijken. Een confrontatie kon niet uitblijven. De kruistochten waren een serie militaire campagnes om Jeruzalem te heroveren en de gebiedsuitbreiding van de islamitische rijken tegen te gaan.
Tot slot bloeide de wetenschap op in de 12e eeuw, op kathedraalscholen werden opleidingen gegeven in rekenen, schrijven en lezen.
Late middeleeuwen
De late middeleeuwen van het einde van de dertiende eeuw tot aan 1500 brachten een ommezwaai in Europa. Deze periode werd gekenmerkt door een zware economische crisis, de Honderdjarige Oorlog en de Pest. Maar desondanks bleef de wetenschap hoogtij vieren. Aan het einde van de vijftiende eeuw bloeide vooral in Italië de wetenschap op. Leonardo Da Vinci creerde de homo universalis en op de valreep van de eeuw, zeilde Columbus richting Amerika.
De kunst in de late middeleeuwen beleefde eveneens hoogtijdagen. De gotische stijl ontstond, en in Vlaanderen werd Jan van Eyck een van de meest toonaangevende schilders van zijn tijd.
Stadhouders en raadpensionarissen waren belangrijke staatsmannen in de Republiek. Wat deden zij, wat was hun verhouding, en wie had de macht in handen?
In de tiende eeuw experimenteerden Chinezen met buskruit. Die experimenten leidden tot een belangrijke uitvinding: het kanon.
Waar komt de uitdrukking 'over de schreef gaan' vandaan? En wat is een 'schreef' eigenlijk?
Leonardo da Vinci (1452-1519) was een schilder, beeldhouwer, wetenschapper, filosoof en uitvinder uit de Italiaanse Renaissance.
In november 2017 maakte de NOS bekend dat een van de eerste landkaarten van Australië is hersteld. De zwaar beschadigde landkaart dateert uit 1663.
Catalonië speelt al sinds de middeleeuwen een belangrijke rol in de Spaanse geschiedenis, net als de voormalige machtsblokken Aragon en Castilië.
De priester, humanist en filosoof Erasmus (ca. 1466-1536) staat bekend om zijn geleerdheid en religiekritiek. Hoe dacht hij over geluk?
Langgevelboerderijen komen veel voor in Noord-Brabant en in Limburg. Wonen en werken gebeurde in één ruimte.
Het Britse House of Lords heeft de afgelopen eeuwen haar macht pijnlijk zien afbrokkelen, maar geeft haar eeuwenoude tradities desondanks niet op.
William Wallace stond bekend als een Schotse vechtlustige vrijheidsstrijder.
Het los hoes (letterlijk: open huis) was een boerderijtype die tussen de twaalfde en de negentiende eeuw veelvuldig voorkwam in Twente en in de Achterhoek.